ŞİLİ’DE ZİKA VİRÜSÜ ENFEKSİYONU  

Hastalık Salgını Haberleri

14 Nisan 2016

       26 Mart 2016 tarihinde Şili Ulusal UST Odak Noktası Zika Virüsünün cinsel yolla bulaştığı doğrulanmış bir vakayı PAHO/DSÖ’ye bildirmiş olup bu Aedes sivrisineğinin bulunmadığı Şili’de hastalığın bulaştığı ilk vakadır.

        Vakada (A kişisi) 4 Şubat’ta Zika Hastalığıyla uyumlu semptomlar görülmüştür: döküntü, retroauriküler adenopati, konjonktivit ve artrit. Vakanın partnerinde (B kişisi) Zika Virüsünün iletiminin olduğu bilinen bir ülkeye seyahatinden sonra  Zika Virüsüyle uyumlu semptomlar görülmüştür.

       A ve B kişilerinde Zika Virüsü Enfeksiyonu için yapılan IgM ve IgG testleri pozitif çıkmış olup B kişisinde Dengue (Dang) için yapılan test negatif çıkmıştır.

Halk Sağlığı Yanıtı

Şili halk sağlığı yetkilileri aşağıdaki önlemleri almaktadır:

• Daha güvenli cinsel uygulamalar hakkında sosyal risk iletişimini yürütmek,
• Seyahat dönüşü Zika Virüsü Enfeksiyonu ile bağlantılı semptomlar görülen ve Zika Virüsü’nün dolaşımda olduğu bölgelere seyahat eden yolculara bir doktora başvurmalarını tavsiye etmek.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

        Cinsel ilişki sonrasında edinilen sporadik enfeksiyon vakaları geçmişte rapor edilegelmiştir. Bu cinsel yolla bulaşma vakası, virüsün primer olarak insanlara sivrisineklerden bulaşmaya devam etmesinden dolayı genel risk değerlendirmesini değiştirmemektedir.  Aedes sivrisineklerinin yaşadığı bölgelerde Zika Virüsü’nün küresel yayılım riski söz konusu sivrisineğin Dünya genelinde geniş bir coğrafi alana yayılmış olması nedeniyle önem taşımaktadır.  DSÖ eldeki güncel bilgiler ışığında epidemiyolojik durumu takip etmekte ve risk değerlendirilmesi yapmaktadır. 

DSÖ’nün Tavsiyesi

       Zika Virüsünün vektörü olan sivrisineklerin ürediği bölgelerin insan yerleşimlerine yakınlığı Zika Virüsü Enfeksiyonu için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır.  Önleme ve kontrol işlemleri sivrisineklerin çoğalmasına neden olan kaynakların (Sivrisinek üreme alanlarının ortadan kaldırılması ya da modifiye edilmesi) ve insanlarla sivrisineklerin temasının azaltılmasına dayanmaktadır.  Bu da risk altında bulunan toplulukların yakınında bulunan ve sivrisineklerin çoğalmasına sebep olan doğal ya da yapay su birikintilerinin azaltılmasıyla ve böcek kovucu, cibinlik, kapalı kapılar/pencereler ve vücudu tamamen  örten giyecekler gibi engellerin kullanılmasıyla olur. Aedes sivrisineği gündüz ısıran bir sivrisinek olduğundan insanların uyurken gün boyunca böcek kovucu ilaçla işlem görmüş cibinlikleri kullanmaları kendilerini bu vektöre karşı korumalarında yardımcı olacaktır.   

      Yaşam alanında böcek ilaçlarının kullanılması da sivrisineklerin düzenli olarak yok edilmesini sağlayacaktır.

       İhtiyati ilkelere dayanarak cinsel aktiviteyle Zika Virüsünün bulaşma riski çok sınırlı olarak değerlendirilse de DSÖ şunları önermektedir:       

• Zika Virüs Enfeksiyonuna yakalanmış bütün hastalar  (kadın ve erkek) ve bunların partnerleri (özellikle hamile kadınlar)  Zika Virüsün cinsel yolla bulaşması, kontraseptif önlemler ve güvenli cinsel ilişki konularında bilgilendirilmeli ve mümkünse bu kişilere prezervatif dağıtılmalıdır. Korunmadan cinsel ilişkiye girmiş olup Zika Virüsü Enfeksiyonu sebebiyle hamile kalmak istemeyen kadınlara da acil kontraseptif ve danışmanlık hizmetlerine erişimi sağlanmalıdır.

• Hamile kadınların Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen partnerleri hamilelik boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden hamilelik süresince uzak durmalıdır.

• Zika Virüsü Enfeksiyonlarının çoğu asemptomatik olduğundan :

1- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerde yaşayan kadın ve erkekler korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

2- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen kadın ve erkekler en az 4 hafta boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

       Zika Virüsünden bağımsız olarak DSÖ her zaman HIV’den ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak ve istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla prezervatif kullanımını da içeren güvenli cinsel ilişki uygulamalarını önermektedir.

       DSÖ Zika Virüsünün tespit edilebilmesi için rutin sperm testlerinin yapılmasını önermemektedir.

       DSÖ mevcut bilgiler ışığında söz konusu durumla ilgili olarak Şili’ye yönelik herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması getirilmesini tavsiye etmemektedir.

Kaynak  : http://www.who.int/csr/don/15-april-2016-zika-chile/en/