SAİNT LUCİA’DA ZİKA VİRÜSÜ ENFEKSİYONU  

Hastalık Salgını Haberleri

20 Nisan 2016

       7 Nisan 2016 tarihinde Saint Lucia Ulusal UST Odak Noktası, ülkenin ilk 2 doğrulanmış yerel Zika Virüsü vakasını PAHO/DSÖ’ye bildirmiştir.  

• İlk vaka 25 yaşında bir erkek, ikinci vaka ise 28 yaşında hamile bir kadındır. Vakaların kan örnekleri Karayipler Halk Sağlığı Ajansına (CARPHA) 29 Mart’ta gönderilmiş ve 6 Nisan’da Zika Virüsü için yapılan eş zamanlı Polimeraz Zincir Reaksiyonu (RT-PCR) testleri pozitif çıkmıştır. Vakalardan hiçbirinin yakın zamanda bir seyahat öyküsü yoktur.

Halk Sağlığı Yanıtı

Saint Lucia Sağlık Bakanlığı bugüne kadar aşağıdaki halk sağlığı önlemlerini uygulamıştır:

• Aşağıdaki paydaşlarla istişarelerde bulunmak:
  • Vektör kaynaklı hastalıklara odaklanan kamu ve özel sektör ve de sivil toplum kuruluşları;
  • Zika Virüsü’nün olası ekonomik ve sağlık etkilerini azaltmak üzere bir işbirliği eylem planına yönlendiren turizm sektörü;

• Evlerinin içinde, etrafında ve yaşadıkları topluluk içinde sivrisineklerin üreme alanlarının azaltılmasına yönelik eylemlerde bulunmaya yönelik halkı uyarıcı kampanyaları yürütmek;
• Kamu ve özel sektör işbirliğiyle sivrisineklerin üreme kaynaklarını ortadan kaldırmak için temizlik kampanyalarını organize etmek ve sivrisinek kaynaklı hastalıklardan korunmakla ilgili bilgileri paylaşmak;
• Zika Virüsü’nün yenidoğan sağlığına etkilerini azaltmak üzere PAHO’nun desteğiyle topluluk düzeyinde doğum öncesi kliniklerine yatak cibinliklerinin temin edilmesi yoluyla doğum öncesi bakımı güçlendirmek;
• Konjenital malformasyonların (Guillain-Barre Sendromu ve Mikrosefali gibi) yönetilmesi için sağlık personelinin eğitilmesi ve sağlık tesislerinin hazır hale getirilmesi;
• İki büyük kamu hastanesinde Zika Virüsü, Mikrosefali ve Guillain-Barre Sendromuyla ilgili sürveyansın güçlendirilmesi;
• Rutin vektör kontrol önlemlerini yürütmek.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

        Yerel Zika Virüsü Enfeksiyonu vakalarının rapor edilmesi virüsün daha önce etkilenmeyen bölgelere (Saint Lucia) yayıldığını göstermektedir. Yeni bir ülkede yerel Zika virüsü vakalarının bildirimi genel risk değerlendirmesini değiştirmez. Aedes sivrisineklerinin yaşadığı bölgelerde Zika Virüsü’nün küresel yayılım riski, söz konusu sivrisineğin Dünya genelinde geniş bir coğrafi alana yayılmış olması nedeniyle önem taşımaktadır.  DSÖ eldeki güncel bilgiler ışığında epidemiyolojik durumu takip etmekte ve risk değerlendirmesi yapmaktadır.

DSÖ’nün Tavsiyesi

       Zika Virüsünün vektörü olan sivrisineklerin ürediği bölgelerin insan yerleşimlerine yakınlığı Zika Virüsü Enfeksiyonu için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır.  Önleme ve kontrol işlemleri sivrisineklerin çoğalmasına neden olan kaynakların(Sivrisinek üreme alanlarının ortadan kaldırılması ya da modifiye edilmesi) ve insanlarla sivrisineklerin temasının azaltılmasına dayanmaktadır.  Bu da risk altında bulunan toplulukların yakınında bulunan ve sivrisineklerin çoğalmasına sebep olan doğal ya da yapay su birikintilerinin azaltılmasıyla ve böcek kovucu, cibinlik, kapalı kapılar/pencereler ve vücudu tamamen  örten giyecekler gibi engellerin kullanılmasıyla olur. Aedes sivrisineği gündüz ısıran bir sivrisinek olduğundan insanların uyurken gün boyunca böcek kovucu ilaçla işlem görmüş cibinlikleri kullanmaları kendilerini bu vektöre karşı korumalarında yardımcı olacaktır.

      Yaşam alanında böcek ilaçlarının kullanılması da sivrisineklerin düzenli olarak yok edilmesini sağlayacaktır.

       İhtiyati ilkelere dayanarak cinsel aktiviteyle Zika Virüsünün bulaşma riski çok sınırlı olarak değerlendirilse de DSÖ şunları önermektedir:   

• Zika Virüs Enfeksiyonuna yakalanmış bütün hastalar  (kadın ve erkek) ve bunların partnerleri (özellikle hamile kadınlar)  Zika Virüsün cinsel yolla bulaşması, kontraseptif önlemler ve güvenli cinsel ilişki konularında bilgilendirilmeli ve mümkünse bu kişilere prezervatif dağıtılmalıdır. Korunmadan cinsel ilişkiye girmiş olup Zika Virüsü Enfeksiyonu sebebiyle hamile kalmak istemeyen kadınlara da acil kontraseptif ve danışmanlık hizmetlerine erişimi sağlanmalıdır.

• Hamile kadınların Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen partnerleri hamilelik boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden hamilelik süresince uzak durmalıdır.

• Zika Virüsü Enfeksiyonlarının çoğu asemptomatik olduğundan :

1- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerde yaşayan kadın ve erkekler korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

2- Zika Virüsünün yerel iletiminin görüldüğü bilinen bölgelerden dönen kadın ve erkekler en az 4 hafta boyunca korunarak cinsel ilişkiye girmeli ya da cinsel ilişkiden uzak durmalıdır.

       Zika Virüsünden bağımsız olarak DSÖ her zaman HIV’den ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak ve istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla prezervatif kullanımını da içeren güvenli cinsel ilişki uygulamalarını önermektedir.

       DSÖ Zika Virüsünün tespit edilebilmesi için rutin sperm testlerinin yapılmasını önermemektedir.

       DSÖ mevcut bilgiler ışığında söz konusu durumla ilgili olarak Saint Lucia’ya yönelik herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması getirilmesini tavsiye etmemektedir.

Kaynak  : http://www.who.int/csr/don/20-april-2016-zika-saint-lucia/en/