Sarıhumma - Brezilya

Hastalık Salgın Haberi

13 Ocak 2017

6 Ocak 2017 tarihinde, Brezilya Sağlık Bakanlığı, Minas Gerais eyaletindeki altı bölgeden 12 şüpheli sarıhumma vakası bildirmiştir.

Aynı gün, Brezilya UST Ulusal Odak Noktası, PAHO (Pan Amerikan Sağlık Örgütü)/DSÖ’yü, 12 vakanın erkek olduğu, kırsal bölgelerde ikamet ettikleri ve ortalama yaşın yaklaşık 37 (7-53 yaş aralığı) olduğu ile ilgili bilgilendirmiştir. Bu vakaların ilkinde belirtiler 18 Aralık 2016’da başlamıştır. Vakalardan alınan numuneler, dang, hanta virüsü, leptospiroz, sıtma, Kayalık Dağlar benekli humması ve viral hipatit (A, B, C, D ve E) dahil olmak üzere ayırıcı tanı için Eyalet Referans Laboratuvarına (Ezequiel Dias Vakfı) gönderilmiştir. Sonuçlar beklenmektedir.  

12 Ocak’ta, Brezilya UST Ulusal Odak Noktası, olay ile ilgili, Minas Gerais’in 15 bölgesinden 30 ölüm dahil toplamda 110 şüpheli vakanın bildirildiğini belirten bir güncelleme yayımlamıştır. Bu bölgeler şunlardır: Ladainha (31 vaka, 11 ölüm), Caratinga (20 vaka, 1 ölüm), Imbe de Minas (14 vaka, 1 ölüm), Piedade de Caratinga (12 vaka, 4 ölüm), Poté (6 vaka, 3 ölüm), Ubaporanga (6 vaka, 2 ölüm), Itambacuri (5 vaka, 3 ölüm), Ipanema (4 vaka, 1 ölüm), Malacacheta (4 vaka, 2 ölüm), Entre Folhas (2 vaka), Frei Gaspar (1 vaka), Inhapim (2 vaka), São Domingos das Dores (1 vaka), São Sebastião do Maranhão (1 ölümlü vaka), and Setubinha (1 ölümlü). 19 şüpheli vaka için yapılan serolojik testlerin sonucu sarıhumma pozitif çıkmıştır. Bunlar arasından 10 ölüm (vaka ölüm oranı % 53) bildirilmiştir. Rapor ayrıca, Minas Gerais’in 13 bölgesinde epizootik olduğunu da doğrulamaktadır. Bu 13 bölgenin 6 tanesi şu ana kadar sarıhumma insan vakası bildirmemiştir: Agua Boa, Durande, Ipatinga, Sao Pedro do Sacui, Simonesia ve Teófilo Otoni. 

Halk Sağlığı Yanıtı

Federal ve eyalet seviyesi ile bölgesel seviyedeki sağlık otoriteleri, salgına müdahale için bazı önlemler uygulamaktadırlar:

• Sağlık Bakanlığı, eyalet ve bölge sağlık sekreteryalarına sürveyans ve salgın araştırması, vektör kontrolü ve sağlık hizmetlerinin koordinasyonu konularında destek için Minas Gerais eyaletine teknik ekipler görevlendirmiştir;

• Etkilenmiş bölgelerin kırsal kesimlerinde ev ev aşılama kampanyası yürütülmektedir;

• Sarıhummanın potansiyel girişi için Minas Gerais eyaletini çevreleyen eyaletlerde hazırlıklı olma faaliyetleri yürütülmektedir;

• Yerel basın, halkı durumla ilgili sürekli bilgilendirmek amacıyla Sağlık Bakanlığı ile birlikte çalışmaktadır.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

Sarıhumma salgını, Minas Gerais’te daha önce de tespit edilmiştir. En son salgın 2002-2003 yıllarında meydana gelmiştir ve o dönemde 23 ölüm dahil 63 doğrulanmış vaka tespit edilmiştir (vaka ölüm oranı: % 37).

Mevcut sarıhumma salgını, aşılama kapsamının oldukça düşük olduğu bu nedenle hastalığın hızlı yayılmasını kolaylaştırabilecek bir bölgede yer almaktadır. Yayılımın, virüsün aktarımı için uygun ekosistemlere sahip Espírito Santo eyaleti ve Bahia’nın güneyi gibi Minas Gerais’in yakınında yer alan bölgelere uzamasından endişe edilmektedir. Bu bölgeler önceden yayılım riskinin düşük olduğu yerler olarak düşünülmekteydi ve bu sebeple sarıhumma aşısı tavsiye edilmemekteydi. Virüsün bu bölgelere girişi büyük çaplı sarıhumma salgınlarını potansiyel olarak tetikleyebilir. Ayrıca enfekte kişilerin, Brezilya içinde veya dışında, Aedes türü sivrisineklerin bulunduğu etkilenmiş bölgelere seyahat etmesi ve insandan insana aktarımın yerel döngülerini başlatması riski bulunmaktadır. Yanıt müdahaleleri, olayın, Zika virüs, chikungunya ve dang ateşinin konkomitan salgınları bağlamında gerçekleşiyor olması sebebiyle daha fazla zorlaşmaktadır.  

DSÖ epidemiyolojik durumu izlemeye ve mevcut son bilgiler ışığında risk değerlendirmesi yapmaya devam etmektedir.

DSÖ Önerileri

Sarıhumma, aşının seyahatten en az 10 gün önce uygulanmış olması koşuluyla aşılama yoluyla kolayca önlenebilmektedir. Bu sebeple, DSÖ, Üye Ülkeleri, özellikle yerel yayılım döngüsü oluşumunun olası olduğu ülkeleri (örn. sorumlu vektörlerin mevcut olduğu yerler), potansiyel olarak endemik bölgelere giden tüm yolcuların aşı durumlarının kontrolünü güçlendirmeleri konusunda teşvik etmektedir.  

DSÖ, mevcut bilgilere ışığında, Brezilya’ya herhangi bir seyahat ve ticaret kısıtlaması önermemektedir.