SUUDİ ARABİSTAN’DA ORTA DOĞU SOLUNUM SENDROMU KORONAVİRÜSÜ (MERS-COV)
23 Şubat – 16 Mart 2017 tarihleri arasında, Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası, iki (2) ölümlü vaka dahil 18 yeni Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) vakası bildirmiştir. Daha önce bildirilmiş olan MERS vakalarından da dört tanesinin ölümü rapor edilmiştir (10 Mart 2017’de yayımlanan Hastalık Salgın Haberindeki 1, 4, 5 ve 7 numaraları vakalar).
Hastalık Salgın Haberi
3 Nisan 2017
23 Şubat – 16 Mart 2017 tarihleri arasında, Suudi Arabistan Ulusal UST Odak Noktası, iki (2) ölümlü vaka dahil 18 yeni Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) vakası bildirmiştir. Daha önce bildirilmiş olan MERS vakalarından da dört tanesinin ölümü rapor edilmiştir (10 Mart 2017’de yayımlanan Hastalık Salgın Haberindeki 1, 4, 5 ve 7 numaraları vakalar).
Riyad’daki bir hastanenin hemodiyaliz ünitesinde bir MERS salgını meydana gelmiştir. Temas izlemede, sekiz semptomatik ve iki asemptomatik vakanın bu salgınla bağlantılı olduğu ortaya çıkmıştır.
23 Şubat – 16 Mart 2017 tarihleri arasında bildirilen vakalara ilişkin detaylı bilgiler ayrı bir dokümanda yer almaktadır (aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz).
Dünya genelinde, Eylül 2012’den bu yana, en az 690 ilişkili ölüm dahil olmak üzere 1.935 laboratuvarca doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakası DSÖ’ye bildirilmiştir.
Halk Sağlığı Yanıtı
Bu salgına yanıt olarak, Sağlık Bakanlığı ve bölge sağlık direktörlüğünden bir hızlı müdahale ekibi görevlendirilmiş ve bunu takiben salgın yönetim ekibi aktive edilmiştir.
Aşağıdaki önlemler uygulanmıştır:
- Tüm hastane personeline, diyaliz ünitesinde sıkı enfeksiyon takibi kontrol önlemlerini de kapsayan yoğunlaştırılmış bir enfeksiyon kontrol eğitimi verilmiştir.
- Diyalize başlanmasından önce tüm hemodiyaliz hastalarının aktif triyajı gerçekleştirilmiştir. Semptomların görüldüğü hastalar belirlenmiş alanlara yönlendirilmiş ve şüpheli vakalar olarak işlem görmüştür.
- Hemodiyaliz ünitesi, hastane sınıfı dezenfektanlar ve hidrojen peroksit fumigasyon ile temizlenmiştir.
- Birimin (veya kendi hastabakıcılarının) hizmet verdiği asemptomatik hastalarla telefon yoluyla günlük olarak temas kurulmuş ve koordinasyonsuz olarak başka bir hemodiyaliz ünitesine gitmeleri veya başka yerlerde sağlık hizmeti arayışına girmeleri engellenmiştir.
DSÖ Risk Değerlendirmesi
MERS-CoV insanlarda yüksek ölüm oranları ile sonuçlanan ciddi enfeksiyonlara sebep olmaktadır ve insandan insana bulaşabildiği görülmüştür. Şimdiye kadar, gözlemlenen insandan insana bulaşmalar çoğunlukla sağlık tesislerinde meydana gelmiştir.
Yeni vakaların bildirimi, genel risk değerlendirmesini değiştirmemektedir. DSÖ, Orta Doğu’dan yeni MERS-CoV enfeksiyonu vakalarının bildirileceğini ve vakaların, hayvanlar veya hayvan ürünlerine (örneğin, hecin devesiyle temas sonrası) veya hastalığı taşıyor olabilecek kişilere (örneğin, bir sağlık tesisinde) maruz kaldıktan sonra enfeksiyonu kapabilecek bireyler tarafından başka ülkelere eksporte edilmeye devam edeceğini öngörmektedir. DSÖ, epidemiyolojik durumu izlemeye devam etmekte ve mevcut son bilgiler ışığında risk değerlendirmesi yapmaktadır.
DSÖ Önerileri
DSÖ, mevcut durum ve eldeki bilgilere dayanarak, tüm Üye Ülkeleri akut respiratuar enfeksiyonlara yönelik sürveyanslarını sürdürmeleri ve sıra dışı paternleri dikkatlice incelemeleri konusunda teşvik etmektedir.
Sağlık tesislerinde olası MERS-CoV yayılımını önlemek açısından enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri çok önemlidir. MERS-CoV’un erken semptomları, diğer respiratuar enfeksiyonlarda olduğu gibi non-spesifik olduğu için MERS-CoV’a yakalanmış kişileri erken tespit etmek her zaman mümkün değildir. Bu nedenle sağlık çalışanları, tanılarına bakılmaksızın tüm hastalar için tutarlı olarak standart önlemleri uygulamalıdır. Akut solunum yolu enfeksiyonu belirtileri olan hastaların tedavisi yapılırken standart önlemlere ek olarak damlacık önlemleri alınmalı; olası ya da doğrulanmış MERS-CoV enfeksiyonu vakaları tedavi edilirken ilave olarak temas önlemleri ve göz koruyucu önlemler alınmalı; aeresol üreten işlemler uygulanırken hava kaynaklı mikroplara karşı önlemler uygulanmalıdır.
MERS-CoV hakkında daha fazla bilgi sahibi olunana kadar, diyabet, böbrek yetmezliği, kronik akciğer hastalığı olan ve bağışıklığı baskı altında olan kişiler MERS-CoV enfeksiyonu kaynaklı ciddi rahatsızlık riskinin yüksek olduğu kişiler olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle bu kişiler virüsün dolaşımı potansiyelinin olduğu bilinen çiftlikleri, pazarları veya hayvan barınaklarının bulunduğu bölgeleri ziyaret ederken hayvanlarla, özellikle de develerle yakın temastan kaçınmalıdır. Hayvanlarla temas öncesi ve sonrası düzenli el yıkama, hasta hayvanlarla temastan kaçınma gibi genel hijyen kurallarına uyulmalıdır.
Gıda hijyen uygulamalarına dikkat edilmelidir. İnsanlar çiğ deve sütü ya da deve idrarı içmekten veya uygun şekilde pişirilmemiş etleri yemekten kaçınmalıdır.
DSÖ, bu olaya bağlı olarak giriş noktalarında özel tarama yapılmasını tavsiye etmediği gibi şuan için herhangi bir seyahat ya da ticaret kısıtlaması uygulanmasını da önermemektedir.