Avrupa Bölgesi ve Amerika Kıtalarında Çoğunlukla Erkeklerle Cinsel İlişkiye Giren Erkekleri Etkileyen Hepatit A Salgınları

Hastalık Salgın Haberi

7 Haziran 2017

Haziran 2016 ile 2017 Mayıs ayı ortaları arasında, Avrupa Bölgesi ve Amerika kıtalarındaki (Şili ve Amerika Birleşik Devletleri) düşük endemisite ülkeleri tarafından Hepatit A vakalarında özellikle erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekleri etkileyen olağandışı bir artış bildirilmiştir. 

Avrupa Bölgesi’nde, 15 ülke (Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, İrlanda, İtalya, Hollanda, Portekiz, Slovenya, İspanya, İsveç ve Birleşik Krallık) 16 Mayıs 2017 itibariyle, üç ayrı çok ülkeli Hepatit A salgını ile bağlantılı 1173 vaka rapor etmiştir.   

Şili’de, 5 Mayıs 2017 itibariyle ulusal seviyede 706 Hepatit A vakası rapor edilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri’nde New York Şehri Sağlık Departmanı, uluslararası seyahatinin olmadığını bildiren erkeklerle cinsel ilişki kuran erkekler (MSM) arasında Hepatit A vakalarında bir artış olduğunun farkına varmıştır.  

Düşük endemisite alanlarında, DSÖ, endemik bölgelere seyahat eden kişiler, erkeklerle cinsel ilişki kuran erkekler (MSM), uyuşturucu madde enjekte eden kişiler, kronik akciğer hastalığı olan kişiler gibi yüksek riskli gruplar için hepatit A aşısı önermektedir.* Erkekler ile cinsel ilişkiye giren erkekler için en temel risk faktörü cinsel yolla bulaşma, özellikle oral-anal cinsel temas ile ilgilidir. Etkilenmiş ülkelerin çoğu, erkeklerle cinsel ilişki kuran erkekler için rutin olarak Hepatit A aşısı tavsiye etmektedir.  

Bu olay halk sağlığı perspektifinden özel bir endişe konusudur çünkü halihazırda dünya çapında hepatit A aşısına erişim kısıtlıdır. Ayrıca, Haziran – Eylül 2017 arasında, 23 Haziran 2 Temmuz 2017 arasında İspanya Madrid’de gerçekleşecek Dünya Onur Festivali dahil bazı ulusal ve uluslararası lezbiyen, gay, biseksüel ve transseksüel (LGBT) onur festivalleri yapılacaktır.

Bu bağlamda, DSÖ ülkelerden, erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler (MSM) arasında hepatit A vakalarının sayısında herhangi bir olağandışı artışı DSÖ Bölgesel UST Temas Noktalarına raporlamalarını istemektedir.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

Hepatit A virüsü enfeksiyonu, genellikle akut ve kendi kendini sınırlayan bir enfeksiyondur. Hepatit A enfeksiyonu kronik akciğer hastalığına sebebiyet vermez ve nadiren ölümcüldür. Bazı hastalarda birkaç aya kadar devam edebilen daha ciddi semptomlar gelişebilir. Virüs ağırlıklı olarak enfekte olmayan (ve aşılanmamış) bir kişinin, enfekte birinin dışkısıyla kontamine olmuş gıda veya suyu tüketmesi ile bulaşır. Virüs ayrıca, kirli eller veya cinsel temas aracılığıyla hastalığı taşıyan bir kişiyle yakın fiziksel temas yoluyla da aktarılabilir.

Düşük endemisite ülkelerinde, raporlanan Hepatit A oranları düşüktür. Hastalık, enjeksiyon yoluyla madde kullananlar, erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler (MSM), yüksek endemisite bölgelerine seyahat eden kişiler gibi yüksek riskli gruplardaki ergenler ve yetişkinler arasında ve kapalı dini toplumlar gibi izole popülasyonlarda meydana gelebilir

Şu ana kadar, devam eden salgınlarla bağlantılı olarak ölümcül olaylar bildirilmemiştir. Kontrol tedbirleri (aşılama, hijyen, gıda güvenliği ve güvenli cinsel ilişki önlemleri) uygulanmazsa salgının genel popülasyona daha fazla yayılma potansiyeli bulunmaktadır.

DSÖ Önerileri

• Düşük Hepatit A endemisite profili olan ülkeler, yüksek Hepatit A ve enfeksiyonu takip eden ciddi komplikasyon riski altındaki kişilere rutin olarak aşı önermelidir. Diğerlerine ek olarak önerilen risk grupları arasında erkeklerle cinsel ilişkiye giren erkekler yer almaktadır. Hepatit A aşısı, viral hepatiti önleme ve kontrol etmeye yönelik, salgın kontrolüne ilişkin sağlık eğitimi ve tedbirleri de içeren kapsamlı hizmetler paketinin bir parçası olmalıdır.  
• Hepatit A aşısının kullanımı, maruziyet öncesi ve sonrası profilaksi için tercih edilmelidir (örn. akut hepatit A vakalarının yakın temaslıları için).
• Ülkeler, Hepatit A salgınlarını kontrol altına almak için, özellikle aşı mevcudiyetinin az olduğu durumlarda, Hepatit A aşılaması için tek doz programını düşünebilir.
• Hepatit A ve enfeksiyon kaynaklı ciddi komplikasyon riski altındaki gruplarda halk sağlığı bilgilendirmesi sağlanmalıdır. 
• Bilgilendirmede, önleme – aşılama, hijyen, gıda güvenliği ve güvenli cinsel ilişki tedbirlerine ilişkin tavsiyeler yer almalıdır.

Madrid LGBT Dünya Onur Festivali

Madrid LGBT Dünya Onur Festivali 23 Haziran – 2 Temmuz 2017 arasında İspanya’da gerçekleşecektir. Etkinliğe yaklaşık iki milyon uluslararası ziyaretçinin katılması beklenmektedir. İspanya’da gıda ve su ile ilişkili yollardan Hepatit A’nın bulaşması riski düşük – orta arası olarak değerlendirilse de, cinsel yolla Hepatit A’nın kişiden kişiye bulaşması riski orta ile yüksek arasıdır.

İspanya’da, 2017’de bildirilen Hepatit A vakaları, 2012 – 2016 yılları arasında aynı dönem boyunca bildirilmiş olan vakaların ortalama sayısının yaklaşık sekiz katıdır. Vakaların çoğunu 15 – 45 yaş arası erkekler oluşturmakta olup erkeklerle cinsel ilişki kuran erkekler en çok etkilenen gruptur. 

LGBT Dünya Onur Festivali’ne katılan kişiler için özel tavsiyeler aşağıda yer almaktadır.

• Etkinlik öncesi: Etkinliğe katılacak olanlar, hareket öncesi Hepatit A aşısı, HIV ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma tedbirleri ile ilgili sağlık hizmeti sağlayıcılarından tavsiyeler almalıdır.  
• Etkinlik sırasında: Cinsel ve/veya gıda ve su kaynaklı enfeksiyon riskini azaltmak için önleyici tedbirler güçlendirilmelidir.
• Etkinlik sonrası: Katılımcılar, Hepatit A veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları düşündüren semptomların oluşması durumunda sağlık hizmeti sağlayıcısı ile iletişime geçmelidir.  

*Orta seviye endemisite bölgelerinde, Hepatit A aşılaması tüm popülasyon için düşünülebilir iken yüksek endemisitede, enfeksiyonlar yaygın ancak hastalık nadir olduğunda, aşı önerilmemektedir.