Liberya’da cenaze törenine katılımla ilişkili meningokokkal septisemi 

Hastalık salgını haberi 
6 Temmuz 2017

Bu, 5 Mayıs 2017'de yayınlanan ve 10 Mayıs 2017'de  güncellenen " Liberya’da Açıklanamayan Ölüm Kümelenmesi " Hastalık Salgını Haberinin  güncellenmesidir .

25 Nisan 2017'de, Liberya Sağlık Bakanlığı, DSÖ’ ye ve ortaklarına, Sinoe İlçesinde etyolojisi bilinmeyen ani ölüm kümelenmesini bildirmiştir. Olay, 22 Nisan 2017'de 11 yaşındaki bir kız çocuğunun, bir dini liderin cenaze törenine katıldıktan sonra, ishal, kusma ve bilinç bulanıklığı ile 23 Nisan 2017'de  hastaneye başvurmasıyla başladı. Çocuk, hastaneye geldikten sonra bir saat içinde öldü.

23 Nisan ve 7 Mayıs tarihleri ​​arasında 3 ilde (Sinoe, Grand Bassa ve Montserrado) 13 ölümle sonuçlanan toplam 31 vaka ve cenaze törenine katılımla ilişkili olduğu bilinmeyen nörolojik sekelleri olan bir vaka bildirilmiştir. Vakaların büyük kısmında ateş yoktu ancak  karın ağrısı, ishal, kusma ve bilinç bulanıklığı mevcuttu. Bazı hastalarda  purpura ve / veya peteşi şeklinde döküntü vardı.  Vakaların çoğu okul veya aile vasıtasıyla sosyal olarak birbirleriyle ilişkiliydi. Cenaze törenine katılan 2 vaka dışındakiler bu vakaların temaslıları olarak tanımlandı.

Sağlık Bakanlığı, 8 Mayıs 2017'de ortaklara ve kamuoyuna, hastalardan alınan örneklerin, Birleşik Devletler Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinde (CDC) Neisseria meningitidis serotip C için pozitif çıktığını bildirmiştir. Bu nedenle salgın,  meningokoksik hastalık salgını olarak sınıflandırılmıştır. Toplam 31 vakadan, purpura fulminans görüldüğü için klinik olarak teşhis konulan  14 vakadan alınan örneklerde, daha sonra Liberya Ulusal Referans Laboratuvarı'nda PCR testiyle  Neisseria meningitidis C varlığı teyit edilmiştir.  Laboratuvar sonuçları, Fransa'daki Pasteur Enstitüsü’nde test edilen 3 vakanın serolojik sonuçlarına ilave olarak, Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde bulunan Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü (NICD) ve Ulusal Mesleki Sağlık Enstitüsü (NIOH) tarafından da doğrulanmıştır.  Bu salgının özellikleri alışılmadık bir durum olduğu tezini güçlendirmektedir.

Ayrıca, Sağlık Bakanlığı, 8 Mayıs 2017'de ortaklara ve kamuoyuna, 3 vakadan alınan idrar örnekleri üzerinde CDC tarafından yürütülen toksikolojik incelemelerin salgının nedeninin zehirlenme olduğuna dair bir izlenim uyandırmadığını bildirmiştir. Numuneler böcek zehiri metabolitleri ve toksik metaller açısından da test edilmiştir.

20 Haziran 2017'de Sağlık Bakanlığı, Avusturya'nın Viyana kentindeki Analitik Kimya Merkezi'nde cenaze sırasında tüketilen gıda örnekleri, su ve alkolsüz içecekler üzerinde yapılan toksikolojik araştırmaların  sonuçlarının zehirlenme düşündürmediğini bildirmiştir. Numuneler 600'den fazla mantar ve bakteriyel toksin için test edilmiştir.

Halk sağlığı yanıtı

DSÖ, CDC, Afrika Saha Epidemiyolojisi Ağı (AFENET) ve diğer ortaklar tarafından desteklenen Sağlık Bakanlığı, uyarıdan bir gün sonra yerinde araştırmalara başladı. Salgının başlangıcında hiçbir hastalık tanımlanmadı ve uyarıdan 24 saat sonra Ebola virüsü hastalığı ekarte edildi.

Yanıt yönetimi için Liberya Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü uyarıldı. DSÖ, CDC, UNICEF ve MSF, saha yanıtları güçlendirildi ve Küresel Salgın Uyarı ve Yanıt Ağı (GOARN) aracılığıyla uluslararası koordinasyon ve bilgi paylaşımı desteklendi. Aşağıdaki salgın yanıt  faaliyetleri uygulanmıştır:

• Sinoe'den gelen vakaların çoğu, Sinoe Bölgesi'nin başkenti Greenville'de bulunan yerel hastanede tedavi edilmiş ve Ebola Virüsü Hastalığı  protokolü uygulanmıştır.
• Yerel hastanede enfeksiyon, önleme ve kontrol tedbirleri uygulanmıştır.
• Aktif vaka incelemesi yapılmış ve cenaze töreni katılımcıları tespit edilmiştir. Vakaların yakın temaslıları 21 gün süreyle takip edilmiştir.
• Otopsiler iki hasta üzerinde gerçekleştirilmiştir.
• Laboratuvar testleri için yaklaşık 70 numune (58 klinik ve 12 gıda numunesi) toplanmış ve Margibi İlçesi, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Güney Afrika ve Avusturya'daki ulusal referans laboratuvarına gönderilmiştir.
• Tüm cenaze katılımcılarına, vakaların temaslılarına, sağlık çalışanlarına ve cenaze görevlilerine kemoproflaksi uygulanmıştır.
• Menenjit C aşısı  stratejisi  planlanmış, ancak sekonder bulaşma olmaması nedeniyle uygulanmamıştır.
• UNICEF'in desteğiyle toplumsal mobilizasyon gerçekleştirilmiştir.

DSÖ risk değerlendirmesi

Bu salgının epidemiyolojisinin net bir şekilde anlaşılmaması halinde, tekrarlama riski ortadan kaldırılamaz. Bununla birlikte, meningokok hastalığının epidemiyolojisine ilişkin mevcut anlayışa dayanarak, risk düşük kabul edilmektedir.

Bu olaya etkin ve zamanında cevap verilmesi, 2014 yılında yaşanan  büyük Ebola Virüsü Hastalığı salgını sonrasında Liberya'da gelişen uzmanlığın bir sonucudur.

DSÖ tavsiyesi

DSÖ, mevcut olayla ilgili olarak, mevcut bilgilere dayanarak Liberya'ya seyahat ve ticaret konusunda herhangi bir kısıtlama önermemektedir.

DSÖ, meningokokkal septiseminin, Liberya’da Neisseria meningitidis’e bağlı  menenjit ile birlikte, salgın eğilimi olan  hastalıklar için uygulanan rutin surveyans çalışmaları kapsamına alınmasını tavsiye etmektedir.