Hastalık salgını haberi

2 Ekim 2017

23 Ağustos - 30 Eylül 2017 tarihleri ​​arasında Madagaskar'da,  17 ölüm dahil,  toplam 73 şüpheli, muhtemel ve teyit edilmiş pnömonik  veba  vakası rapor edilmiştir. Tanı, Madagaskar  Pasteur  Enstitüsü’nde polimeraz  zincir reaksiyon testi veya hızlı tanı testi kullanılarak teyit edilmiştir.

Salgın, veba  endemik  bölgeler  olarak bilinen Merkez yaylalarında ki(Hauts Platosu) Ankazobe ilçesinde 31 yaşında bir erkeğin  ölümünü  takiben  başladı. O zamandan beri, Madagaskar Halk Sağlığı Bakanlığı, saha araştırmalarını, temaslı takibini, sürveyansı  ve bütün yakın temaslı izlemlerini  arttırmıştır.

30 Eylül tarihi itibariyle, 10 ilde pnömonik veba benzeri vakalar bildirilmiştir ve en çok etkilenen üç ilçe şunlardır: Antananarivo başkenti ve banliyöleri (27 vaka, 7 ölüm), Toamasina (18 vaka, 5 ölüm) ve Faratshio (13 vaka, 1 ölüm).

27 Eylül'de, Hint Okyanusu Şampiyon Klüpler Kupası sırasında  (23 Eylül ve 1 Ekim tarihleri ​​arasında düzenlenen bir basketbol şampiyonası)  bir Seychellois basketbol oyuncusu Madagaskar'daki bir hastanede, pnömonik vebadan öldü.  Madagaskar Halk Sağlığı Bakanlığı derhal bir soruşturma başlatmıştır ve temas ettiği kişilerin takibi devam etmektedir. Tüm yakın temaslılara koruyucu önlem olarak kemoprofilaksi verilmiştir.

1 Ağustos - 30 Eylül tarihleri ​​arasındaki 73 pnömonik veba  vakasına  ek olarak, 7 ölüm dahil  olmak üzere 58 bubonik  veba vakası bildirilmiştir. İlave olarak septisemik  veba  tipinde bir vaka ve  tipi  belirtilmemiş bir vaka da rapor edilmiştir.

Halk sağlığı yanıtı

Madagaskar Halk Sağlığı Bakanlığı, Antananarivo ve Toamasina'daki  kriz birimlerini harekete geçirdi ve tüm vakalara  hiçbir ücret ödemeden tedaviye erişim sağlandı.

Halk sağlığı yanıtı önlemleri şunları içermektedir:

• Yeni vakaların araştırılması devam ediyor
• Tüm pnömonik vakaların izolasyonu ve tedavisi
• Temaslıların aktif bulguları, takibi ve kemoprofilaksi sağlanması
• Etkilenen ve çevre ilçelerde epidemiyolojik sürveyansın güçlendirilmesi
• Kemirgen ve vektör kontrolü dahil olmak üzere etkilenen bölgelerin ayrılması
• Korunmaya ilişkin halkın bilinç düzeyini  arttırmak
• Sağlık çalışanları arasında farkındalığın artırılması ve vaka tespiti, enfeksiyon  kontrol önlemlerinin iyileştirilmesi için bilgi sağlanması
• Defin  uygulamaları sırasında enfeksiyon kontrol önlemleri hakkında bilgi verilmesi

DSÖ risk değerlendirmesi

Veba, küçük memelilerde ve pirelerinde bulunan zoonoz bakterilerden Yersinia pestis'in neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Hayvanlar arasında pirelerle yayılır. İnsanlara, enfekte pire ısırığıyla, enfekte materyallerle doğrudan temasla veya inhalasyon yoluyla bulaşabilir.

Enfeksiyon yoluna bağlı olarak, veba hastalığının üç formu vardır: Bubik, septisemik ve pnömonik.

• Bubik veba (ortaçağ Avrupasında 'Kara Ölüm' olarak bilinir) en sık görülen biçimidir ve enfekte  pire ısırığı nedeniyle oluşur. Veba basili  Yersinia pestis, pire  ısırığı ile  girer. Lenfatik sistem aracılığıyla en yakın lenf bezine gider ve orada çoğalır. Daha sonra  lenf düğümü  iltihaplanır, gergin ve ağrılı bir hal alır ve "bubo" olarak adlandırılır. İltihaplı lenf nodları,  enfeksiyonun ileri aşamalarında içleri cerahat dolu açık yaralar haline dönüşebilir.
• Pnömonik veba ya da akciğer bazlı veba  en çok patojen olan veba  türüdür. Kuluçka süresi 24 saate kadar kısa olabilir. Tipik olarak, pnömonik tip, ileri derecede bubonik  vebanın hızlı bir şekilde  akciğerlere yayılımı sonucu oluşur.  Bununla birlikte,  pnömonik veba’ya sahip bir kişi aerosol halinde enfektif damlacıklar oluşturabilir ve hava yoluyla diğer insanlara veba bulaştırabilir. Tedavi edilmemiş pnömonik veba her zaman öldürücüdür.
• Septiksemik veba, bubonik  veya pnömonik bir veba sonrası kan yolu ile enfeksiyonun  yayılması sonucu oluşur.

Veba hastalığı, özellikle septisemik ve pnömonik formlarında, tedavi edilmediği takdirde % 30-100'lük bir oranda ölümcül olması sebebiyle çok ağır bir hastalık olabilir. Pnömonik form, erken tedavi edilmedikçe genelde ölümcüldür; özellikle bulaşıcıdır ve havadaki damlacıklar yoluyla kişiden kişiye iletişim yoluyla ciddi epidemileri tetikleyebilir.

Veba, Madagaskar'da endemik bir hastalıktır. Neredeyse her yıl, salgın mevsiminde (Eylül ve Nisan ayları arasında), bubonik veba vakaları bildirilmektedir. Bununla birlikte, devam etmekte olan pnömonik veba olayı, endemik olmayan bir alanda ve yoğun nüfuslu kıyı kentlerinde ilk kez bildirilmiştir.

Pnömonik veba, yeteri kadar kontrol edilmediğinde şiddetli salgınlara sebep olma  potansiyeline sahip, insandan insana bulaşabilen bir veba biçimidir. Bu salgının tespiti, başkent Antananarivo da dahil olmak üzere ülkenin farklı bölgelerine seyahat  gerçekleştiren ilk vakanın  ölümünden iki hafta sonra geçekleşti. Bu nedenle, ulusal düzeyde genel risk yüksektir. Komşu Hint Okyanusu adalarına sık sık yapılan uçuşlar nedeniyle bölgesel risk genelde orta düzeydedir. Küresel risk düşüktür.

DSÖ tavsiyesi

Önleme ve kontrol önlemleri

Koruyucu önlemler, çevrelerinde zoonoz  veba bulunduğu zaman insanları bilgilendirmeyi, onlara pire ısırıklarına karşı önlem almaları ve hayvanlara dokunulmaması tavsiyelerini içermektedir. Pirelerin kontrol altına alınması için en hızlı ve en etkili yöntem, uygun bir böcek ilacı uygulamaktır. İnsanlar, özellikle de sağlık çalışanları, bubo gibi enfekte dokularla doğrudan temastan ya da pnömonik veba hastalarına yakın maruziyetten kaçınmalıdır. Önemli önleme ve kontrol önlemleri öncelikle insana bulaşı azaltmak ve salgın artışını önlemek için hazırlanmıştır. Bunlar arasında şunlar bulunur:

• Halka, pire  ısırmalarına karşı gerekli önlemleri almalarını ve ölü hayvanlara dokunmamalarını önermek
• Yersinia pestis’in (veba basilleri) konağı olan kemirgenleri  özellikle sıçanları kontrol etmek için önlemlerin  uygulanması
• Bubo gibi enfekte dokularla doğrudan temastan kaçınılması veya pnömonik veba hastalarına yakından maruz kalınmaması
• Sağlık hizmetlerine erken başvuru:  Şüpheli semptomlar olması durumunda en yakın sağlık merkezine başvurulması
• Sağlık çalışanları ve pnömonik veba hastaları ile doğrudan temas halindeki insanlar kişisel koruyucu ekipmanlar  giymelidirler.
• Sağlık çalışanları maruz kaldıkları süre boyunca  antibiyotiklerle kemoprofilaksi almalıdır.
• Ölen vakaların güvenli yönetimi ve gömülmesi

Tedavi

Hızlı tanı ve tedavi, komplikasyonları  ve ölüm oranını azaltmak için şarttır. Erken teşhis edilirse, etkili tedavi yöntemleri  hastaların iyileştirilmesini sağlar. Bu yöntemler antibiyotiklerin( Aminoglikozidler, Florokinolonlar, Sülfonamidler )ve destek tedavisinin uygulanmasını içerir.

Seyahat önerileri

Şimdiye kadarki mevcut bilgilere dayanarak, veba yayılımı riski çok düşük görülmektedir.  DSÖ, mevcut bilgilere dayanarak Madagaskar'a seyahat veya ticaretle ilgili herhangi bir kısıtlama tavsiyesinde bulunmamaktadır.

Uluslararası seyahat edenler, mevcut  veba  salgınından haberdar edilmelidir ve veba  Madagaskar'da endemiktir. Seyahat edenler, Madagaskar'ın sıtma açısından da endemik olduğunu  bilmeli ve Madagaskar'a seyahat ederken DSÖ tarafından tavsiye edilen antimalaryal profilaksiyi de düşünmelidirler.

Yersinia pestis ile enfeksiyon riski Madagaskar'a seyahat edenler için genellikle düşüktür. Bununla birlikte, veba endemik  bölgelerde,  av  hayvanları veya kemirgenlerle temas söz konusu olduğundan  kırsal alan gezginleri  risk altındadır. Gezginler  ölü hayvanlarla, enfekte dokularla veya materyallerle ve pnömonik hastalar ile yakın temastan kaçınmalıdır. Gezginler, aynı şekilde pirelere ve diğer kan yoluyla beslenen böceklere karşı  kovucu ürünler kullanarak ısırıklara karşı korunma sağlayabilirler. Aşağıdaki aktif maddelere dayanan formülasyonlar (losyonlar veya spreyler) tavsiye edilir: DEET, IR3535, Icaridin (KBR3023) veya Picaridin.

Ateş, titreme, ağrılı ve iltihaplı lenf nodları veya öksürükle birlikte nefes darlığı ve / veya  kanlı balgam gibi ani başlangıçlı semptomlar olması halinde, yolcular bir tıbbi servise başvurmalıdırlar. Gezginler, tıbbi uzmanlar tarafından önerilmedikçe, profilaksi amacıyla antibiyotik kullanmaktan kaçınmalıdır. Profilaktik tedavi, sadece  veba  vakalarıyla yakın temasta olanlara veya diğer yüksek riskli maruziyet durumlarında (enfekte pirelerle ısırılma veya enfekte hayvanların vücut sıvıları veya dokuları ile doğrudan temas) önerilir. Gezginler Madagaskar’dan döndüklerinde yukarıdaki semptomlar için uyanık olmalı ve semptomlar ortaya çıkarsa derhal  tıbbi bakıma başvurmalıdırlar. Doktorlarını  mutlaka Madagaskar seyahatleri hakkında bilgilendirmelidirler.