Hastalık salgın haberleri 
24 Kasım 2017

Temmuz ve Ekim 2017 tarihleri arasında, Brezilya'nın Sao Paulo eyaletinde toplam 71 şüpheli sarıhumma vakası bildirilmiştir. Bunların 2’si teyit edilmiş, 6’sının incelemesi devam etmekte olup 63’ü de reddedilmiştir. Teyit edilen 2 vaka (birisi öldü), 17 Eylül- 7 Ekim 2017 tarihleri arasında Itatiba'dan bildirilmişti.

Temmuz ayından Kasım ayının başlarına kadar, 10 Eylül 2017'de  bildirilen vakaların sayısının artması ile, Sao Paulo eyaletinde insan olmayan primatlarda (NHP) 580 epizootik olay rapor edilmiştir. Bunlardan 120'sinde sarı humma doğrulanmış, 233'ü incelemekte, 74'ü tanımlanamamış, 153'ü de reddedilmiştir. Hayvan salgınlarında ki bu yüksek sayılar, ilk kez  Campo Limpo Paulista belediyelerinden bildirilen epizootik olaylar (23 Eylül 2017 biten haftada), Atibaia'da (30 Eylül 2017'de sona eren haftada) ve Jarinu'da (14 Ekim 2017'de sona eren haftada) olmak üzere Campinas sağlık gözetim bölgesinde kaydedilmiştir. İnsan olmayan primatlarda ki salgın, son zamanlarda Sao Paulo eyaletinin kentsel bölgesinde (14 Ekim 2017 biten haftada) bulunan büyük parklarda rapor edilmiştir.

Halk sağlığı yanıtı

Sao Paulo eyaletinde 2 teyit edilmiş sarıhumma insan vakası ve epizootik olaylar, hemde  eyaletin  kentsel bölgesinde tespit edilince, ulusal yetkililer derhal, önceden sarıhumma bulaşma riski düşünülmeyen bölgelerde aşı kampanyaları başlatmıştır. İlave olarak, eyalet ve belediye sağlık yetkilileri sağlık hizmetlerini güçlendirmekte ve risk iletişim faaliyetlerini yürütmektedirler.

DSÖ risk değerlendirmesi

Bunlar, Haziran 2017'den bu yana Brezilya'da görülen ilk sarıhumma insan vakalarıdır. Bu, Sao Paulo eyaletinin kentsel bölgesinde ve daha önce sarı humma riski olmadığı düşünülen belediyelerde ortaya çıkan bir halk sağlığı olayıdır. Brezilya sağlık otoritelerinin bu olaya yanıt olarak kitlesel aşı kampanyaları dahil, hızla bir dizi halk sağlığı önlemleri uygulamaları başlatmalarına rağmen, bu bölgelerde çok sayıda duyarlı kişi göz önüne alındığında en iyi kapsama ulaşmak biraz zaman alabilir. Şu anda, Sao Paulo eyaletinde  aşılanmamış insan sayısı 10 milyon gibi yüksek civarlardadır. Eğer sarıhumma bulaşı, daha önce sarıhumma riski taşımadığı kabul edilen alanlara yayılmaya devam ederse, aşı ve kontrol önlemleri uygulamalarının hazırlığı önemli değişiklikleri gerektirecektir.

Bugüne kadar, Brezilya'da 2016 yılında başlayan bu salgının Aedes  aegypti tarafından bulaştırıldığı ile ilgili herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. Sao Paulo'da ki seçilmiş belediyelerde yapılan entomolojik çalışmalar Aedes  aegypti ve Aedes albopictus enfestasyonunun düşük seviyelerde olduğunu gösterse de (pupa indeks aralığı: % 0 - % 1.3), arbovirüs bulaşma riski her zaman mevcuttur.

Komşu ülkelerde ki yüksek aşılama oranı göz önüne alındığında, bölgesel yayılım riski düşük olarak kabul edilir, ancak  Ağustos 2017'de Fransız Guyanası ve Brezilya arasındaki sınır nehri Oiapoque'de, Fransız sağlık yetkilileri tarafından sarıhumma insan vakası tesbit edilmesi bölgesel yayılma riski olduğunu göstermektedir. Küresel düzeyde risk düşük ve sadece etkilenen bölgelerden dönen aşılanmamış yolcularla sınırlıdır. Sarıhumma virüsü ile enfekte  iken  eve dönen yolcular, kompetan vektörün mevcut olduğu alanlarda  sarıhumma bulaşması için yerel çevre oluşma riskini artırabilirler.

DSÖ epidemiyolojik durumu izlemeye ve mevcut en son bilgilere göre riski değerlendirmeye devam etmektedir.

DSÖ tavsiyesi

Brezilya'da sarıhumma bulaş riski bulunan bölgeleri ziyaret etmeyi planlayan gezginlerin, seyahatten en az 10 gün önce sarıhumma aşısı yaptırmaları, sivrisinek ısırıklarından korunma önlemlerini uygulamaları ve sarıhumma belirti ve bulguları hakkında bilgi sahibi olmaları önerilir. DSÖ, yolcuların sarıhumma riski bulunan bir  bölgede  iken ve geri döndüklerinde sağlık arama davranışlarını teşvik etmeye devam etmektedir.

Uluslararası Sağlık Mevzuatı (2005) Ek 7'ye göre, tek doz sarıhumma aşısı, sarıhumma hastalığına karşı sürekli bağışıklık kazandırmak ve ömür boyu korumak için yeterlidir. Sarıhumma aşısının destek dozları gerekmez. Bir yolcuya tıbbi sebeplerden dolayı sarıhumma aşısı uygulanamazsa, Uluslararası Sağlık Mevzuatı Ek 6 ve Ek 7 (2005) uyarınca, bu durum ilgili yetkililer tarafından onaylanmak zorundadır.

DSÖ, bu olayla ilgili olarak, mevcut bilgilere göre Brezilya’ya seyahat / ticaret konusunda herhangi bir kısıtlama önermemektedir.