Hastalık Salgını Haberleri

2 Mart 2018

25 Kasım 2017 ile 23 Şubat 2018 tarihleri arasında, Kinshasa’da bulunan 35 sağlık bölgesinin 32’sinden 43 ölüm dahil (vaka ölüm oranı) 1.065 vaka rapor edilmiştir. Institut National de Recherche Biomédicale'de (INRB) tahlil edilmesi için 25 Kasım 2017 ile15 Şubat 2018 tarihleri arasında 177 gaita örneği toplanmıştı. Toplam gaita örneklerinin 83'ünde Vibrio kolera için yapılan tahliller pozitif, 83'ünde negatif çıkmış olup 11'inde analizler devam etmektedir.

Kasım 2017 sonundan bu yana, Kinshasa eyaleti bir kolera salgını ile karşı karşıya kalmıştır. Ocak 2018'de yoğun yağışlar ve taşkın olaylarının ardından, haftalık rapor edilen vaka sayısı beşten azken 100'ü geçmiştir. Bununla birlikte, Ocak ayı ortasından beri, şüpheli ve doğrulanmış kolera vakalarında azalma eğilimi görülmektedir (Şekil 1).

Şekil 1. 25 Kasım 2017 ile 23 Şubat 2018 tarihleri arasında Kinshasa'da bildirilen doğrulanmış ve şüpheli haftalık kolera vakalarının sayısı.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti, koleranın endemik görüldüğü bir ülkedir. Özellikle ülkenin doğu illerinde sporadik vakalar ve salgınlar yaygındır. Kinshasa, kolera için endemik bölgelerin bir parçası olmamakla birlikte son yıllarda birkaç kolera salgını bildirmiştir.

Halk Sağlığı Yanıtı

•  Kolera Tedavi Merkezlerini (KTM) ve Kolera Tedavi Ünitelerinin (KTÜ) beşinde (Pakadjuma, Luka, Bumbu, Liziba KTÜ’leri ve Maluka  KTM) vaka yönetimi devam etmektedir.
  • Pakadjuma, Luka ve Bumba KTÜ'leri, Belçika Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) tarafından yönetilmektedir.
  • Liziba KTÜ İspaya Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü tarafından yönetilmektedir.
  • Maluku KTM, DSÖ’ce desteklenen Maluku Sağlık Bölgesi tarafından yönetilmektedir.
• Belçika Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü, vakaların sayısında belirgin bir düşüşün ardından 28 Şubat 2018'de planlanan Pakadjuma KTÜ'nün iptalini planlamıştır. Herhangi bir vakanın Liziba KTÜ'ye nakledilmesi için bir nakil mekanizması kurulacaktır. Ulusal Laboratuvar INRB, gaita kültürünü test ederek laboratuvar doğrulama hizmetleri vermektedir.
• Dünya Sağlık Örgütü, sürveyans ve topluluk düzeyinde vaka bildirimini iyileştirmek üzere, Sağlık Bakanlığına destek vermekte olup ishal ve acil durum setlerini tedarik etmiş ve nakletmiştir.
• Ulusal Kızıl Haç Cemiyeti hijyen promosyon faaliyetlerini desteklemektedir
• DSÖ'nün desteğiyle Sağlık Bakanlığı 2016 yılında  Kinshasa'da beş sağlık bölgesi (Limete, Maluku I, Masina II, Nsele ve Kingabwa) genelinde yaklaşık 375.000 kişiyi hedef alan,  bir oral kolera aşısı (OCV) kampanyası gerçekleştirmiştir. Aşı Kampanyası, kapsam açısından değerlendirildiğinde; ilk turda % 94,6 ve ikinci turda ise % 94,0 başarılı olmuştur.

DSÖ Risk Değerlendirmesi

Kolera, kontamine su ya da yiyeceklerde bulunan Vibrio choleraebacteria'ların neden olduğu akut enterik bir enfeksiyondur. Öncelikli olarak, temiz suya ve uygun sanitasyona erişimin yetersizliğiyle bağlantılıdır. Kolera potansiyel olarak ciddi bir bulaşıcı hastalıktır ve yüksek morbidite ve mortaliteye neden olabilir. Maruz kalma sıklığına, maruz kalan popülasyonuna ve bağlama bağlı olarak hızla yayılma potansiyeline sahiptir.

Kinshasa, yaklaşık 10 milyon nüfusu ile Afrika'nın üçüncü büyük şehridir. Şehir, kırsal göçün yol açtığı hızla artan nüfusuyla karakterize olup bu nüfus artışı yetersiz altyapı, yeterli drenajın olmaması ve su ve sanitasyona erişimin sınırlı olduğu sel yataklarının aşırı kalabalık ve sık bir şekilde yerleşilmesine yol açmaktadır. Bu faktörler Kinshasa'yı özellikle Kasım ayından haziran ayına kadar uzanan yağışlı mevsimlerde sel ve su kaynaklı hastalıklara açık hale getirmektedir.

Vakaların Kinshasa'daki haftalık insidansı Ocak 2018'in ortalarından beri düşüş eğiliminde olmakla beraber durum hala endişe vericidir. Kongo Nehri boyunca yer alan ve Kinshasa'ya gidiş ve geliş güzergahı üzerinde yer alen önemli ticaret ve ulaşım bölgelirinde yeni vakalar bildirilmiştir. 13 Şubat 2018'den beri, Kinshasadaki Sağlık Bölgesi Maluku'dan, bu salgının başlangıcından bu yana ilk defa vaka rapor edilmiştir. Maluku, önemli bir liman kenti ve Kinshasa'da kolera için endemik bir bölgedir. Bununla birlikte, bu bölgede Ekim 2016'da yapılan aşı kampanyasından buyana hiçbir vaka bildirimi olmamıştır. Kongo Nehri boyuncauzanan bölgelerde vakaların ortaya çıkması ve Mart ile Haziran ayları arasında sürecek olan ikinci yağışlı mevsimin gelmesi Kinshasa'daki vakaların tekrar canlanması için bir risk teşkil etmektedir.

Bu salgın, 2015 yılında başlamış olup 1994 yılından bu yana ülkenin yaşadığı en kötü kolera salgını olarak değerlendirilmektedir. 2017'de, ulusal olarak toplam 55.000 vaka ve 1.190 ölüm bildirilmiştir ki bu da 2016'da bildirilen vaka sayısının neredeyse 2 katıdır. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde bulunan 26 ilin 24'ü vaka bildiriminde bulunmuştur. Ülke uzun süren ekonomik ve politik krizlerden geçmektedir. Ayrıca, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, büyük bir insani acil duruma (IASC 3. düzey) yanıt vermektedir ki bu yanıt kapsamında iç göç mağduru 4.000.000'dan fazla insan ve 600.000 mülteci bulunmaktadır.

Ülkenin kaynakları ve mevcut salgına etkili bir şekilde cevap verme kapasitesi sınırlıdır. Komşu ülkelere yayılan bu salgın riski düzenli nüfus hareketi nedeniyle yüksek kabul edilmekte olup küresel düzeyde risk düşük olarak değerlendirilmektedir.

DSÖ Tavsiyesi

DSÖ, kolera bulaşmasını önlemek için temiz su ve sanitasyona erişimin ve hijyen uygulamalarının iyileştirilmesini önermektedir. Sürveyansın, özellikle topluluk düzeyinde güçlendirilmesi önerilmektedir.

Salgından etkilenen alanlarda mortaliteyi azaltmak için uygun vaka yönetimine erişim geliştirilmelidir. Yeni alanlara yayılma riskini azaltmak için kolera salgınını hızla algılamak ve buna yanıt vermek için ulusal hazırlığın sağlanmasına ihtiyaç duyulacaktır. Yayılmayı sınırlandırmak için oral kolera aşısının kullanılması da düşünülmelidir.

DSÖ, salgın hakkındaki mevcut bilgilere dayanarak Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne seyahat ve ticaret konusunda herhangi bir kısıtlama önermemektedir. Mikrobiyolojik olarak güvenli içme suyunun kullanılması ve genel hijyen uygulamalarının uygulanması ve yukarıda listelenen diğer koruyucu önlemler, hastalığı önlemek için yeterli olacaktır.

Kolera hakkında daha fazla bilgi için lütfen aşağıdaki bağlantılara bakınız:

• WHO fact sheet on cholera
• The Global Task Force on Cholera Control