Hastalık Salgını Haberleri

5 Haziran 2018  

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde devam eden Ebola salgınına yanıt olarak, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Hükümeti, Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Afrika CDC) ve diğer ortaklarla işbirliği içinde DSÖ, giriş noktaları için kapsamlı bir stratejik yanıt planı geliştirmiştir. Planın amacı, hastalığın diğer illere veya uluslararası düzeyde yayılmasını önlemektir. Plan, stratejik giriş noktalarını ve seyahat edenlerin yerel nüfusla biraraya geldiği, etkileştiği ve bu nedenle nüfus hareketine dayalı Ebola virüsü hastalıkları riski altında olan alanların haritalanmasını içermektedir. Plan ayrıca, risk iletişimi ve toplum katılımı, ateş ölçümleri, el hijyeni ve sanitasyon materyallerinin sağlanması ve uyarı, araştırma ve sevk prosedürlerinin geliştirilmesi gibi sağlık önlemlerinin belirlenen giriş noktalarında / yolcu toplanma noktalarında uygulanmasını kapsamaktadır.

18 Mayıs 2018 tarihi itibariyle, Mbandaka, Bikoro, Iboko,  Equateur Province (larger) ve Kinshasa'daki güvenlik kuşağı boyunca toplam 115 giriş noktası / yolcu toplanma noktası listelenmiş ve haritalanmıştır. Bunlardan, derinlemesine değerlendirmeler ve ilgili önleme, tespit ve kontrol önlemlerinin uygulanması için 30 giriş noktası öncelikli olarak seçilmiştir. Bunlar arasında Kongo nehri boyunca uzanan önemli liman ve toplanma noktaları ile Kinshasa'daki iki havaalanı ve uluslararası bir liman yer almaktadır. Marketler/Pazarlar gibi büyük buluşma alanları da değerlendirilmektedir. Kongo nehri boyunca, düşük hacimli trafiğe sahip çok sayıda özel daha küçük liman ve toplanma noktaları bulunmaktadır. 115 noktanın tamamında uygun bir tarama gerçekleştirilememektedir ve çalışmalar şu anda 30 öncelikli giriş noktası / yolcu toplanma noktasının yanı sıra risk iletişimi faaliyetleri ve toplum katılımı üzerine odaklanmaktadır.

Giriş ve çıkış tarama önlemleri, Mbandaka havaalanında ve Kinshasa uluslararası havalimanının bazı terminallerinde uygulanmıştır. Bunlar arasında seyahat sağlığı bildirimi, semptomlar için görsel gözlem, ateş ölçme ve seyahat sağlığı geliştirme tedbirleri ile şüpheli vakaların sevk edilmesi prosedürleri yer almaktadır.

Uluslararası Sağlık Tüzüğü Acil Durum Komitesi, DSÖ Genel Direktörü tarafından 18 Mayıs 2018 tarihinde toplanmış olup mevcut Ebola salgınıyla ilgili olarak Demokratik Kongo  Cumhuriyeti'ne yönelik uçak seferlerinin iptalleri gibi diğer seyahat kısıtlamalarının uygulanmasını, uluslararası halk sağlığı yanıtını engelleyebileceğinden ve etkilenen ülkeye önemli ekonomik zararlar verebileceğinden, önermemektedir (aşağıdaki linke bakınız).

Acil Durum Komitesi ayrıca, havaalanları ve Kongo nehri üzerindeki limanlar da dahil olmak üzere çıkış taramasının büyük önem taşıdığını belirtmiştir; Ancak, özellikle uzak yerlerde bulunan  havaalanlarında giriş taraması,  halk sağlığı veya maliyet-fayda açısından bir değer taşımamaktadır.

Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri Acil Komitesi'nin 1. toplantısının açıklaması:

• Statement of the 1st meeting of the International Health Regulations Emergency Committee

DSÖ, mevcut salgınla ilgili olarak seyahat ve ticaret önlemlerini izlemektedir. 28 Mayıs itibariyle 23 ülke Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden gelen uluslararası yolcular için giriş taraması uygulamaktadır ancak şu anda uluslararası trafikte herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır.

DSÖ Önerisi

Genel Müdür tarafından 18 Mayıs 2018'de toplanan Acil Durum Komitesi, Ebola salgınının şu anda Uluslararası Önemi Haiz Bir Halk Sağlığı Acil Durumunun (PHEIC) koşullarını oluşturmadığını belirtmiştir. Komite, özellikle uluslararası seyahat veya ticaret kısıtlamalarının olmaması, komşu ülkelerin hazırlıklarını ve sürveyanlarını artırmaları ve yanıt esnasında personelin güvenliği ve emniyetinin sağlanmasının ve yanıt faaliyetinde çalışan ulusal ve uluslararası personelin korunmasına öncelik verilmesinin gerekliliği hususunda kapsamlı Halk Sağlığı Önerilerinde bulunmuştur.

DSÖ, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki mevcut Ebola salgınıyla ilgili olarak uluslararası seyahat edenlere seyahat önerilerinde bulunmuştur (aşağıdaki bağlantıya bakınız).

WHO recommendations for international travellers related to the Ebola virus disease outbreak in the Democratic Republic of the Congo

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde ülkeden çıkış taramasından geçen yolcular

Etkin çıkış taraması hastalığın diğer alanlara yayılmasını ve sıçramasını önlemeye yardımcı olur. Uluslararası havaalanlarında ve giriş noktalarında çıkış taramaları sırasında, seyahat edenlerin Ebola Virüsü Hastalığı ile uyumlu bir hastalık belirtisine ve semptomlarına sahip olup olmadıkları değerlendirilecek veya potansiyel olarak Ebola virüsü hastalığına maruz kalan kişiler olarak tanımlanacaktır.

• Ebola Virüsüne maruz kalmış olması muhtemel ve hasta olan yolcular, Ebola Virüsü Hastalığına olası bir maruziyet varsa, uluslararası seyahatlerini ertelemeli ve acilen doktora başvurmalıdırlar;
• Ebola virüsü hastalığı ile uyumlu bir hastalığı olan herhangi bir kişinin seyahat etmesine, söz konusu seyahat tıbbi tahliyenin bir parçası olmadığı sürece, izin verilmeyecektir (aşağıdaki bağlantıya bakınız);
• Yolcular, seyahatlerine başlayacakları tesislere erken gelmeli ve halk sağlığı taramasıyla ilgili gecikmeleri hesaba katarak planlama yapmalıdır;
• Yolcuların bir Yolcu Halk Sağlığı Bildirimi’ni doldurmaları gerekecektir ve bunlar araca binmeden önce gözden geçirilecektir;
• Normal güvenlik koşullarına ek olarak ateş ölçümü de gerekli olacaktır;
• Halk sağlığı kriterlerine dayanarak yolcunun araca binmesi engellenebilir.

Havaalanlarında, limanlarda ve kara geçişlerinde çıkış taraması: Ebola virüsü hastalığı için geçici kılavuz:

Exit screening at airports, ports and land crossings: Interim guidance for Ebola virus disease

Bir taşıtta hastalık belirtileri olan yolcuların bulunması

Ebola virüsüne maruz kalan ve semptomlar gelişmiş bir kişinin, taşımacılık şirketine durumunu bildirmeden, ticari bir uçakta veya başka bir ulaşım aracında olması ihtimali vardır. Bu tür seyahat eden kişiler, varışta derhal tıbbi yardım almalı, son seyahat öykülerini bildirmeli ve daha sonra bulaşmayı önlemek için izole edilmelidir.

Bu kişinin uçaktaki yakın temaslıları (örneğin, aynı uçakta, koridorun karşısındaki dahil olmak üzere,  hasta yolcudan bir koltuk uzaklıktaki kişiler ve hasta yolcuyla doğrudan vücut teması bildiren mürettebat) ile ilgili bilgileri, temaslı taramasının yapılabilmesi için giriş noktalarında çeşitli paydaşlarla (havayolları rezervasyon sistemi gibi) işbirliği yaparak edinilmelidir.

Ülkelerine dönen yolcular

Etkilenen bölgelere yapılan bir ziyaret sırasında bir yolcunun Ebola virüsü ile enfekte olma riski ve geri dönüşten sonra hastalık gelişmesi riski, yolcu birincil vakaların bildirildiği bölgelere seyahat etse bile son derece düşüktür. İletim, enfekte olmuş kişiler veya hayvanların (canlı ya da ölü) kanı ya da sıvıları ile doğrudan temas edilmesini gerektirir ki bu şekilde bir maruziyet sıradan bir yolcu için pek olası değildir (aşağıdaki bağlantıya bakınız).

Travel and transport risk assessment: Ebola Interim guidance for public health authorities and the transport sector

Bununla birlikte, özellikle de Ebola virüsü hastalığına yakalanan hastalarla ilgilenen sağlık çalışanları ve gönüllüler için bir risk söz konusudur. Limanlar, havaalanları ve kara geçişlerinde bulunan tıbbi bakım noktalarında da olmak üzere, uygun enfeksiyon önleme ve kontrol tedbirleri (temiz su ve sabun veya alkol bazlı el losyonları, kişisel koruyucu ekipman, güvenli enjeksiyon uygulamaları ve uygun atık yönetimi gibi) kullanıldığı sürece risk düşük sayılabilir.

Ebola'nın inkübasyon süresi 2 ila 21 gün arasında değiştiği için, Ebola virüsü hastalığına yakalanan hastalara bakmakta olan veya etkilenen bölgelerde Ebola virüsüne maruz kalma olasılığından şüphelenilen yolcular, geri döndükten sonraki 21 gün boyunca aşağıdaki önlemleri almalıdır:

1. Sağlık hizmet kalitesinin iyi olduğu bir sağlık tesisine ulaşabileceğiniz bir yerde kalın,
2. Enfeksiyon belirtilerine dikkat edin,
3. Ebola virüsü hastalığına benzer semptomlar gelişmişse acilen tıbbi yardım talebinde bulunun (örn. Telefon hattı ve telefon numaraları aracılığıyla) ve son seyahat öyküsünden bahsedin.