Hepatit C
Hepatit c virüsünün neden olduğu bir karaciğer hastalığıdır.
Bulaşma
Hepatit C virüsü özellikle kan yoluyla bulaşır. Doğumda anneden bebeğe geçebilir. Ayrıca steril olmayan ortamlarda enjeksiyon yapılması, bağımlılar, özellikle yetersiz sağlık koşulları olan ülkelerde kan ve ürünlerinin steril olmayan şartlarda ve yeterli tetkikler yapılmadan nakli, hastanelerde enfeksiyon kontrol ünitelerinin yetersizliği, Hepatit C virüsü ile enfekte kişi ile cinsel ilişki, jilet, diş fırçası, burun spreyi gibi kişisel araç ve gereçlerin ortak kullanılması, dövme, piercing gibi kozmetik amaçlı vücut delici işlemlerin steril olmayan koşullarda yapılması hastalığın yayılmasında önemli rol oynar. Hepatit C virüsü emzirme, sarılma, öpüşme yada yiyecekler ve içecekler yoluyla bulaşmaz, taşıyıcı rezervuar bir böcek veya hayvan mevcut değildir.
Belirtiler
Hastalığın kuluçka dönemi ortalama 2 hafta ile 6 ay arasındadır. Hastalığın büyük çoğunluğu belirtisiz seyreder. Belirtili hastalık görüldüğünde iştahsızlık, bulantı, kusma, karın ağrısı nadir olarak da sarılık (Hepatit B’ye kıyasla daha az sıklıkta) gelişir. Hastaların çoğunda, siroza ve/veya karaciğer kanserine neden olabilecek uzun süreli kronik karaciğer enfeksiyonu gelişir. Bazı insanlar için hepatit C kısa süreli bir hastalıktır, ancak hepatit C virüsü bulaşmış kişilerin % 70-85'i için uzun süreli, kronik bir enfeksiyon haline gelir. Kronik hepatit C, uzun süreli sağlık sorunlarına, hatta ölüme neden olabilen daha ciddi bir hastalıktır.
Tanı ve Tedavi
Hastalık çoğunlukla sessiz ve herhangi bir şikayet vermeden seyrettiği için çoğunlukla erken dönemde tanı koymak zordur ancak sinsi ve yavaş ilerleyerek geç dönemde ciddi karaciğer hasarı yapan, hatta karaciğer nakli gerektirebilen bir hastalıktır. Tanı kan tetkikleri ile konur. Akut dönemde tedavi semptomatiktir. Kronik Enfeksiyona yönelik ilaçlar kullanılmaktadır.
Yolcular için Risk
Yaygınlığı bölgesel farklılıklar göstermekle birlikte tüm dünyada görülür. Hepatit C virüsüne bağlı karaciğer hastalığından her yıl dünyada 350.000 -500.000 kişi ölmektedir. Hastalık en çok Orta ve Doğu Asya ve Kuzey Afrika da görülür. Enjeksiyon, akupunktur, piercing veya dövme yaptırırken güvensiz yöntemlerden sakınmayan yolcular risk altındadır. Kan nakli gereken bir kaza veya acil bir sağlık durumu; eğer nakledilen kan HCV tespiti için taranmamışsa enfeksiyona neden olabilir. İnsani yardım faaliyetlerinde bulunan yolcular, sağlık uygulamaları sırasında enfekte kan ve diğer vücut sıvılarına maruz kalabilirler.
Korunma
Hepatit C virüsüne karşı henüz onaylanmış bir aşı yoktur. Toplumdaki bireylerin kendilerini korumaya yönelik bilinçlenmesi gerekir. Hastalık hakkında bilgilenmek ve gerekli önlemleri almak hastalığın yayılmasını engelleyecektir. Özellikle risk grupları açısından erken tanı hastalığın ilerleyişini yavaşlatacağı için kan tetkiklerinde araştırma yapılmalıdır. Güvensiz cinsel ilişkilerden kaçınılmalı ve cilt delen uygulamalarda kullanılan aletlerin steril olmasına çok dikkat edilmelidir. Hepatit C'yi önlemenin en iyi yolu hastalığın bulaşmasına sebep olacak davranışlardan, özellikle enjekte ilaç alışkanlıklarından kaçınmaktır.
Seyahat Dönüşü Öneriler
- Kendinizi hasta hissediyorsanız ya da şüpheli bir durum varsa hemen doktorunuza veya bir sağlık kuruluşuna başvurun.
- Seyahatiniz hakkında hekiminizi bilgilendirin.