Hepatit E
Hepatit E virüsü tarafından meydana gelen iltihabi karaciğer hastalığıdır. Hepatit E, kronik enfeksiyona neden olmayan, kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır.
Bulaşma
Hepatit E fekal-oral yolla ( dışkının bulaştığı yiyecek, içecekler ve kirli ellerle ) bulaşır. Genellikle kirli sularla yayılır, ancak, pişmemiş veya az pişmiş hayvansal ürünlerin yenilmesiyle de (domuz, yaban domuzu geyik gibi enfekte hayvanların ürünleriyle, kabuklu deniz hayvanları gibi deniz ürünleriyle) bulaşabilir. Nadiren kan nakli yoluyla da bulaşma tanımlanmıştır. Bu hastalığa vektörlük yapan bir böcek bulunmamaktadır. Virüsün zoonotik yayılma olasılığı vardır.
Belirtiler
Hastalığın kuluçka süresi 40 gün civarında olup, ortalama 3 ile 8 hafta arasında değişir. Bulaştırıcılık dönemi bilinmemektedir.
Belirtiler:
- Ateş
- Yorgunluk,
- İştah kaybı,
- Bulantı, kusma,
- Karın ağrısı,
- Deri ve gözlerde sarılık
- Koyu renkli idrar
- Kil renginde dışkı
- Eklem ağrısı
Hastalığın kronik bir aşaması bulunmamaktadır. Genellikle genç yetişkinlerde (15-49 yaş) görülür. Özellikle çocuklarda ve erişkinlerde hastalık belirtisiz de seyredebilir. Hamile kadınlarda görülen Hepatit E enfeksiyonu daha risklidir. Karaciğer yetmezliğine sebep olabilir ve ciddi prognoz gösterir. Hamileliğin son 3 ayı boyunca görülen Hepatit E enfeksiyonlarında vaka ölüm oranları % 20’lere ulaşabilir. Gelişmekte olan ülkelerde semptomatik hepatit E genellikle ergenler ve genç yetişkinler (15-44 yaş) arasında görülür. Gelişmiş ülkelerde, HEV genotip 3'e bağlı sporadik vakalar esas olarak yaşlı erkekleri (> 40 yaş) etkiler.
Tanı ve Tedavi
Hepatit E vakaları diğer akut viral hepatit tiplerinden klinik olarak ayırt edilemediğinden, tanı sadece HEV veya HEV RNA'ya karşı antikor varlığı test edilerek doğrulanabilir. Hepatit E genellikle tedavi olmadan kendi kendine düzelir. Akut hepatit E için spesifik bir antiviral tedavi yoktur. Hastalara, asetaminofen gibi karaciğere zarar verebilecek herhangi bir ilaç almadan önce doktorlarına danışmaları, dinlenmeleri, beslenmelerine dikkat etmeleri, yeterli sıvı almaları, alkolden kaçınmaları önerilir. Ağır vakalarda hastaneye yatış gerekebilir ve özellikle hamile kadınlar için düşünülmelidir.
Tanıda klinik muayene, kan, idrar ve dışkı tetkikleri kullanılır. Hepatit E’nin özel bir tedavisi yoktur. Semptomatik tedavi yapılır.
Yolcular için Risk
Sağlık koşullarının ve içme suyu kontrolünün kötü olduğu ülkelere seyahat eden yolcular risk altındadır. Hepatit E tek tek vakalar ve salgınlar şeklinde dünya çapında görülmektedir. Salgınlar Asya, Ortadoğu, Afrika ve Orta Amerika’da görülmüştür. Doğal afetlerden sonra bu bölgelerde bulunanlar, mülteci kamplarında yaşayanlar ya da geçici konutlarda yaşayan insanlar risk altındadır.
Korunma
Hastalığı önlemek için bir aşı ve ilaç yoktur. Hastalığa karşı en etkili yöntem gıda ve su ile ilgili hijyen koşullarına dikkat ederek önlem almaktır. Güvenli içecek ve gıda tüketilmelidir. Gelişmekte olan ülkelere seyahat edenler, arıtılmış su içmeyerek enfeksiyon riskini azaltabilir. Suyun kaynaması ve klorlanması HEV'nü etkisiz hale getirecektir. Çiğ domuz eti ve geyik eti tüketmekten kaçınmak, HEV genotip 3 bulaşma riskini azaltabilir. İmmünglobulin, hepatit E'yi önlemede etkili değildir.
Seyahat Dönüşü Öneriler
Şikayetleriniz varsa acilen bir sağlık kuruluşuna başvurun.
Seyahatiniz hakkında hekiminizi mutlaka bilgilendirin.