Leptospiroz insanları ve hayvanları etkileyebilen bakteriyel bir hastalıktır. Leptospira cinsi bakteriler bu hastalığa neden olur. İnsanlarda, semptomlar oldukça geniş bir yelpazede olduğu için başka hastalıklarla karıştırılabilir.

Bulaşma

Bu hastalık enfekte olmuş hayvanın idrarıyla kirlenmiş su veya toprağa temas edilmesiyle bulaşabilmektedir. Hasta hayvanın idrarının bulaştığı yerde bakteri haftalarca hatta aylarca canlı kalabilir. Yabani ve evcil hayvanlar bu bakteriyi taşıyabilmektedir. Bu hayvanlar arasında sığırlar, domuzlar, atlar, köpekler, kemirgenler ve yabani hayvanlar yer almaktadır. Enfekte olmuş hayvanlar da hiçbir bulgu vermeyebilir. Bakteri vücuda cilt yoluyla özellikle cilt bütünlüğünün bozulduğu kesiklerden ya da mukozalardan (göz, burun, veya ağız) girebilmektedir. Leptospiroz salgınları genellikle sel suları gibi kirlenmiş suya maruz kalınmasından kaynaklanır. İnsandan insana bulaşması nadirdir.

Belirtiler

Bir kişinin kontamine kaynağa maruz kalmasıyla hasta olması arasındaki süre 2 gün ile 4 hafta arasında değişmektedir. Hastalık genellikle ateş ya da diğer semptomlarla başlayabilir. Leptospirozla enfekte olan kişilerde yüksek ateş, baş ağrısı, titreme, kas ağrıları, kusma, sarılık (sarı cilt ve gözler), gözlerde kızarıklık, karın ağrısı, ishal, döküntü gibi çok geniş bir yelpazeye sahip semptomlar görülebilmektedir. Bu belirtilerin çoğu, diğer hastalıklar için yanıltıcı olabildiği gibi, bazı enfekte kişilerin hiçbir semptomu olmayabilir.

Leptospirozis hastalığı iki evreden oluşmaktadır:

• Evre de hastaların genel semptomları (ateş, titreme, baş ağrısı, kas ağrıları, kusma, ishal ) görülür. Hasta kısa bir süreliğine iyileşse de belirtiler tekrar başlar.
• Evreye geçerse hastalık daha da ağırlaşır. Bu evre de hastada karaciğer ve böbrek gibi organ yetmezlikleri ve menenjit gelişebilir. Bu duruma Weil Hastalığı denilmektedir.

İyileşme birkaç gün, 3 hafta veya daha uzun olacak şekilde sürebilir. Tedavisiz iyileşme ise aylarca sürebilmektedir.

Tedavi olmayan leptospirozlu hastalarda böbrek hasarı, menenjit, karaciğer yetmezliği, solunum sıkıntısı gelişebilir ve hatta ölümle sonuçlanabilir.

Tanı ve Tedavi

Kan, idrar ve beyin omurilik sıvısının mikroskobik incelemesi, kültür incelemeleri ve serolojik testlerle kesin tanı konur. Tedavide antibiyotikler (doksisiklin, penisilin gibi) kullanılır. Hastanın semptomlarına yönelik tedaviler ve sıvı desteği önemlidir.

Yolcular için Risk

Leptospiroz tüm dünyada görülebilir, ancak ılıman ve tropik iklimlerde daha yaygındır. Açık havada ya da hayvanlar ile temas ederek çalışmak zorunda olan mesleklerde hastalığın görülme riski daha fazladır. Bunlardan başlıcaları; çiftçiler, maden işçileri, kanalizasyon işçileri, mezbaha çalışanları, veterinerler ve hayvan bakıcıları, balıkçılar ve askeri personellerdir. Hastalık ayrıca kirlenmiş göl ve nehirlerde yüzme, kano ve rafting gibi sporlarla ilişkilendirilmektedir. Kampçılar veya açık hava sporlarına katılmak isteyenler için de risk mevcuttur. Tropikal ya da ılıman iklimlerde bu etkinliklere katılmak isteyenler için risk daha da artmaktadır. Ayrıca, kentsel alanlarda yetişen çocuklar arasında Leptospiroz enfeksiyonu sıklığının arttığı görülmektedir.

Korunma

• Riskli bölgelere gittiğinizde bulaştan kaçının, zorunlu olmadıkça suya girmeyin, çıplak ayakla toprağa basmayın, iş veya eğlence amacıyla da olsa kirlenmiş su ya da toprakla temas etmemek için koruyucu kıyafet ve ayakkabı giyin,
• Kirlendiği düşünülen sularda yüzmekten ve su sporlarına katılmaktan kaçının,
• Hijyen ve temizliğe dikkat edin,
• Ellerinizi ve vücudunuzu sık sık yıkayın,
• Eğer sabun ve su yoksa en az % 60 alkol içeren el dezenfektanıyla temizleyin,
• Gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza elinizin temiz olduğundan emin değilseniz dokunmayın,
• Hasta hayvanlarla ve idrarlarıyla temastan kaçının. Hasta hayvanın idrarıyla kirlenmiş yerleri antibakteriyel temizleme solüsyonları veya 1/10 oranında sulandırılmış çamaşır suyu ile temizleyin.

Seyahat Dönüşü Öneriler

Eğer evcil hayvanınızın bu hastalığı taşıdığını düşünüyorsanız;

• Hemen bir veterinerle görüşün.
• Hayvanın idrar, kan, tükürük gibi vücut sıvılarıyla temas etmekten kaçının.
• Temas etmek zorunda kalırsanız mutlaka eldiven, maske ve koruyucu diğer önlemleri alın.
• Veterinerinize başvurduktan sonra hayvanınız gerekli tedavi alıp almadığını ve ilaçlarını takip edin.

Kendinizi hasta hissediyorsanız, özellikle ateşiniz de varsa hemen doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurun. Seyahatiniz hakkında hekiminizi mutlaka bilgilendirin.