Hastalık salgın haberi 
24 Ağustos 2018

17 Ağustos 2018 tarihli son Hastalık Salgın Haberinden beri, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Ebola virüs hastalığı (EVD) için 25 ek vaka laboratuvarda doğrulandı. Bu yeni doğrulanmış vakalar Beni, Oicha ve Mabalako sağlık bölgelerinde (Kuzey Kivu eyaleti) ve Mandima sağlık bölgesinde (Ituri Eyaleti) bildirilmiştir. Ancak, bugüne kadar tüm maruz kalmalar ve iletim olayları, verilere rağmen salgının epidemik merkezi Mabalako'ya bağlanmıştır. EVD salgınının haricinde , Demokratik Kongo Cumhuriyeti karmaşık insani krizler içinde ve diğer eş zamanlı farklı epidemileri yaşamaktadır.

22 Ağustos 2018 tarihi itibariyle  63 ölüm (teyit 36 ve 27 muhtemel) dahil (76 doğruladı ve 27 muhtemel) ¹ toplam 103 EVD vakası, Kuzey Kivu’da beş sağlık bölgesinde (Beni, Butembo, Oicha, Mabalako, Musienene) ve Ituri'deki bir sağlık bölgesinde (Mandima) bildirilmiştir (Şekil 1). Vakaların çoğunluğu (62'si doğrulanmış ve 21'i muhtemel) Mabalako Sağlık Bölgesi'nde Mabalako'dan bildirilmiştir (Şekil 2). 22 Ağustos itibariyle, Mabalako (n = 3) ve Beni (n = 3) olmak üzere 6 yeni şüpheli vaka, EVD'yi onaylamak veya dışlamak için laboratuvar testini beklemektedir. Toplam 88 doğrulanmış ve muhtemel vakanın yaşı ve cinsiyeti bildirilmiştir. 19 Ağustos itibariyle, ortalama yaş 32 idi (yaş aralığı: 0-74), 30-39 yaş grubundakiler ise % 28 (25/88) idi. Tüm olguların yüzde 58 (51/88) kadındı (Şekil 3).

Sağlık çalışanlar arasında 14 vaka bildirilmiştir, bunların 13'ü laboratuvar tarafından onaylanmıştır; 1'i ölmüştür. Bu sağlık çalışanlarının çoğu, Ebola tedavi merkezlerinde (ETC) değil, salgının bildirilmesinden önce muhtemelen kliniklerde enfekte olmuşlardır. DSÖ ve ortaklar, enfeksiyon, önleme ve kontrol (IPC) önlemleri konusunda farkındalığı artırmak ve enfeksiyon riski taşıyanları aşılamak için sağlık çalışanları ve topluluklarla birlikte çalışmaktadır.

SB, DSÖ ve ortaklar, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin tüm eyaletlerinde ve komşu ülkelerde ² tüm uyarıları sistematik olarak izlemeye ve hızla araştırmaya devam ediyorlar. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin yanı sıra Uganda, Ruanda ve Orta Afrika Cumhuriyeti'nin çeşitli illerinde uyarılar incelendi; Bugüne kadar tüm alarm olaylarında EVD ekarte edildi.

Daha fazla bilgi için bakınız:

• Ebola durum raporları: Demokratik Kongo Cumhuriyeti

Şekil 1: 22 Ağustos 2018 tarihi olarak hastalık haftası başlangıcına göre, doğrulanmış ve muhtemel Ebola virüsü hastalığı vakaları (n = 103)

Şekil 2. 15 Ağustos 2018 olarak Demokratik Kongo Cumhuriyeti Kuzey Kivu ve Ituri eyaletleri sağlık bölgesi tarafından onaylanmış ve muhtemel Ebola virüsü hastalığı vakaları

Şekil 3: 19 Ağustos 2018 tarihi olarak yaş ve cinsiyete göre doğrulanmış ve muhtemel Ebola virüsü hastalığı vakaları, (n = 88)

Halk sağlığı cevabı

SB, Kuzey Kivu ve Ituri eyaletlerinde DSÖ ve partnerlerin desteğiyle hızlı bir şekilde yanıt mekanizmaları başlattı. Öncelikle sürveyansın kurulması ve güçlendirilmesi, iletişim takibi, laboratuvar kapasitesi, enfeksiyon önleme ve kontrol (IPC),  klinik yönetimi, aşılama, risk iletişimi ve toplum katılımı, güvenli ve temkinli defin, müdahale koordinasyonu sınır ötesi gözetim ve komşu illerde ve ülkelerde hazırlık faaliyetleri içermektedir.

• Başbakan ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti SB, gezginleri taramak için sağlık önlemlerinin uygulandığı Goma'da çeşitli giriş noktalarını (PoE'ler) ziyaret etti.
• 20 Ağustos günü, 7160 doz ek aşı Kinshasa'ya ulaştı ve hemen Beni'ye nakledildi. Haftanın sonuna kadar 2160 doz daha aşı yapılacaktır.
• 20 Ağustos itibariyle, ulusal ve yerel yetkililer tarafından toplulukların katılımını takiben Mandima sağlık bölgesinde temas izleme faaliyetleri yeniden başlamıştır.

Coğrafi bilgi ve interaktif görüntüleme araçlarının geliştirilmesi için, durumun evriminin ve yanıtın gerçek zamanlı izlenmesini sağlayan bir ortaklar ağı kurulmuştur.

• DSÖ, 19 Ağustos itibariyle, itibariyle, müdahale faaliyetlerini desteklemek için 100'ün üzerinde teknik ve lojistik uzmanı görevlendirmiştir. Küresel Salgın Uyarısı ve Müdahale Ağı (GOARN) ortak kurumları, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin ve sınır ülkelerindeki etkilenmemiş illerdeki devam eden hazır olma ve hazır bulunma faaliyetlerinin yanı sıra yanıt vermeyi desteklemeye devam etmektedir. 
• Uluslararası Tıbbi Eylem İttifakı (ALIMA) ve  Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières-MSF), Beni ve Mangina'da Ebola tedavi merkezleri (ETC) kurdu. ETC'ler, Sağlık Bakanlığı ve Ulusal Biyomedikal Araştırma Enstitüsü (INRB) ile işbirliği içinde kayıt dışı ve deneysel müdahaleler (MEURI) protokolünün izlenen acil kullanımı altında terapötik sağlamak için hazırlanmıştır. DSÖ, sahada teknik uzmanlık sağlamaktadır ve bir veri güvenliği yönetim kurulunun oluşturulmasına yardımcı olmaktadır. Bugüne kadar 13 hasta araştırma terapötiklerini aldı.
• Norveçli bir tıbbi tahliye (medevac) destek ekibi, Norveç'in bağışladığı mevcut tesisleri kullanarak tıbbi prosedürler ve ekipmanların kullanımı konusunda özel eğitim sağlamak için Goma'ya geldi.
• DSÖ Afrika Bölge Ofisi (AFRO), 9 uzmanın görevlendirilmesini kolaylaştırdı ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin de dahil olmak üzere EVD hazırlık faaliyetleri için 10 ülkeye 15 uzman daha yerleştirme sürecinde.
• GOARN ve AFRO bölgesel ortakları, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne komşu risk altındaki ülkelerdeki hazır olma ve hazır bulunma misyonlarını uyguluyorlar. DSÖ ve diğer operasyonel ortaklardan oluşan çok disiplinli ekipler Ruanda ve Burundi'de konuşlandırıldı.
• Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC), Kongolu Kızıl Haç'ı güvenli ve temkinli bir gömü (SBD) yapmak için destekliyor. 23 Ağustos 2018 itibariyle, Beni, Mangina ve Butembo'da altı SDB takımı faaliyete geçti. İki ek ekip bu hafta eğitimlerini tamamlayacak ve çalışmaya başlayacak. 21 Ağustos itibarıyla, 47 SDB başarılı bir şekilde yürütülmüştür.
• Uluslararası Göç Örgütü (IOM), DSÖ ve ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), hastalığın diğer illere ve uluslararası yayılmasını tespit etmek ve önlemek için kritik giriş noktalarını haritalamak ve donatmak için Sağlık Bakanlığı Ulusal Sınır Sağlık Programı'nı desteklemektedir.
• 20 Ağustos 2018 itibariyle, risk iletişimi ve hijyen teşviki ile birlikte, Giriş Noktaları (POE) sürveyansı (sağlık taraması) faaliyetleri, Beni ve Goma'da 21 bölgede gerçekleştirilmektedir.
• Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki DSÖ hazırlık takımı, Sağlık Bakanlığı ve ortakları ile birlikte 14 ilin (1.öncelikle: Sud Kivu, Ituri, Maniema, Tshopo; 2.öncelik: Haut-Uele, Mongala, Nord-Ubangi, Sud-Ubangi; 3.öncelik: Sankuru, Kasai, Kasai Merkez, Kasai Oryantal, Bandundu, Lomani) hazır olma ve hazır bulunma kapasitelerini geliştirmek işbirliği içindedir.

DSÖ risk değerlendirmesi

Bu son EVD salgını, Uganda, Ruanda ve Güney Sudan'ı sınırlayan Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin kuzeydoğu illerini etkiliyor. EVD'nin ulusal ve bölgesel düzeyde aktarılması için potansiyel risk faktörleri arasında, etkilenen bölgeler, ülkenin geri kalanı ve komşu ülkeler arasındaki ulaşım bağlantıları yer almaktadır; nüfusun içsel yer değiştirmesi; Kongolu mültecilerin komşu ülkelere taşınması ve yer değiştirmesi. Ülke aynı anda birçok salgın ve uzun vadeli insani kriz yaşıyor. Ek olarak, Kuzey Kivu ve Ituri'deki güvenlik durumu, müdahale faaliyetlerinin uygulanmasını engelleyebilir. Bu bağlamda, halk sağlığı riskinin ulusal ve bölgesel düzeylerde yüksek ve küresel olarak düşük olduğu değerlendirilmiştir.

DSÖ tavsiyesi

Ebola aşıları ile ilgili Uzmanların Stratejik Danışma Grubu’nun (SAGE) çalışma grubu ve SAGE üyeleri epidemiyolojik durumu, farklı aday Ebola aşıları ve farklı müdahalelerin etkisi ile ilgili olarak mevcut kanıtları incelemiştir. Halka (ring) aşılaması, tercih edilen strateji olarak kalırken (Nisan 2017 SAGE raporunda belirtildiği gibi) laboratuvarca doğrulamış bir Ebola vakası için halka (ring) aşılamasının uygun olmadığı kanıtlanırsa coğrafi olarak hedeflenmiş yaklaşım istisnai alternatif olarak önerilmiştir. Aşağıdaki geçici öneriler şunlarla ilgili olarak kabul edilmiştir: "Eğer bir Ebola Hastalığı salgını aday Ebola aşısı tescillenmeden meydana gelirse, SAGE, rVSV-ZEBOV Ebola aşısının genişletilmiş erişim çerçevesi altında, bilgilendirilmiş rıza ve iyi klinik uygulamalarla uyumlulukla dağıtılabileceğini tavsiye etmiştir. Salgın, Zaire dışındaki Ebola virüs türlerinden kaynaklanıyorsa, varsayılan viral türleri hedef alan diğer aday aşıların kullanımına dikkat edilmelidir

Araştırmalardaki gibi  bu salgının tüm boyutlarını oluşturmaya devam ettikçe ve ulusal ve bölgesel yayılma riski hala yüksek olduğundan, komşu illerin ve ülkelerin sürveyans ve hazırlıklı olma faaliyetlerini geliştirmeleri önemlidir. DSÖ, sağlık otoritelerinin alarmda ve operasyonel olarak cevap vermeye hazır olmalarını sağlamak için komşu ülkeler ve ortaklarla çalışmaya devam edecektir.

DSÖ, mevcut bilgilere dayanarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti'ne herhangi bir seyahat ve ticaret kısıtlamasına karşı tavsiyede bulunmuyor. DSÖ, bu olayla ilgili olarak yakından takip etmeye ve gerekirse seyahat ve ticaret tedbirlerini doğrulamaya devam etmektedir.

Şu anda hiçbir ülke Kongo Demokratik Cumhuriyeti için hiçbir seyahat kısıtlaması uygulamamıştır. DRC gezginleri seyahat öncesi tıbbi tavsiye almalı ve iyi hijyen sağlamalıdır.

Daha fazla bilgi için bakınız:

DSÖ’nün Ebola Aşısı ile ilgili geçici tavsiyesi 

Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde Ebola Virüs Hastalığı Salgınına İlişkin Uluslararası Gezginler İçin Dünya Sağlık Örgütü Önerileri

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Ebola Virüsü Hastalığı İçin Komşu Ülkelerde Operasyonel Hazırlık Ve Teyakkuz

¹ Devam eden yeniden sınıflandırma, geriye dönük araştırma ve laboratuvar sonuçlarının mevcudiyeti nedeniyle vaka sayısı değişebilir.

² Angola, Burundi, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Ruanda, Güney Sudan, Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti, Uganda ve Zambiya

• ³ http://www.who.int/immunization/policy/sage/en/