Hastalık Salgını Haberi

11 Nisan 2019  

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Kuzey Kivu illerinde gözlenen Ebola virüsü hastalığı (EVH) vakalarındaki artış bu hafta devam etmektedir. Son 21 gün boyunca (20 Mart - 9 Nisan 2019 tarihlerinde), 11 sağlık bölgesindeki 57 sağlık alanından yeni vakalar bildirilmiş olup bugüne kadar salgından 141 sağlık alanının % 40'ı etkilenmiştir (Tablo 1 ve Şekil 2). Bu süre zarfında, Katwa (83), Vuhovi (41), Mandima (29), Beni (21), Butembo (15), Oicha (8), Masereka (4), Lubero (2), Musienene (2), Kalunguta (1) ve Mabalako (1)'dan toplam 207olası ve  doğrulanmış vaka bildirilmiştir.

9 Nisan itibariyle, 751'inin öldüğü (vaka ölüm oranı% 63) toplam 1.186 doğrulanmış ve olası EVH vakası bildirilmiştir. Yaş ve cinsiyeti bildirilen 1.186 vakanın % 57'si (675) kadın ve % 29'u (341) 18 yaşından küçük çocuklardan oluşmaktadır. Etkilenen sağlık çalışanlarının sayısı 31 ölüm de dahil olmak üzere 87'ye (toplam vakaların % 7'si) yükselmiştir. Bugüne kadar Ebola Tedavi Merkezlerinde (ETM) bakım alan toplam 354 EVH hastası taburcu edilmiştir.

DSÖ Genel Müdürü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Acil Durum Komitesi'ni, mevcut EVH salgınının uluslararası bir halk sağlığı acil durumu oluşturup oluşturmayacağını değerlendirmek ve önerilerde bulunmak üzere 12 Nisan'da bir toplantıya çağırmıştır.

Bu hafta sahadaki ilerleme, öncelikli olarak salgının merkez noktası alanlarında ve çevresindeki enfeksiyon önleme ve kontrol (IPC) faaliyetlerini yoğunlaştırmaya odaklanmıştır. IPC ekipleri, topluluk liderleriyle düzenli olarak doğrudan diyaloglar kurarak, bazı yerel sakinler arasındaki dekontaminasyon faaliyetlerine yönelik isteksizliği ele alma çabalarını yoğunlaştırmaktadır. Dekontaminasyon çabalarının yoğunlaştırılmasının  yanı sıra,  alınan diğer IPC önlemleri arasında sağlık kurumlarında ve hastaların evlerinde IPC uygulamalarının hızlı bir şekilde değerlendirilmesini ve EVH vakaları ile daha yüksek temas riski altındaki tesislerin tespit edilmesi yer almaktadır. Bu hızlı değerlendirmelerden elde edilen sonuçlar, tesis türüne bağlı olarak bir dizi IPC eksiklikleri olduğunu göstermiş olup bu eksiklikler daha sonra ilave denetlemeler yoluyla derhal ele alınmıştır. Tekrar eden sorunlar arasında standart önlemler, triyaj ve izolasyon kapasitesi eksikliği, yetersiz malzeme (örneğin kişisel koruyucu ekipman), uygun olmayan atık yönetimi ve tıbbi ekipmanın dekontamine edilmesi için kapasite eksikliği bulunmaktadır. Bu bulgular, salgın yanıtı boyunca öncelikli tesislerde destekleyici denetim ve mentorluğu sürdürmenin önemini vurgulamaktadır. DSÖ, bu IPC önlemlerinin güçlendirilmesinin, salgın alanlarında EVH 'nin yayılmasını yavaşlatan ayrılmaz bir araç olacağından emin.

DSÖ ve Risk İletişimi ve Topluluk Katılımı alanındaki ortaklar, topluluklar ve Ebola müdahale ekipleri arasında güvenilir bir ilişki kurma ve sürdürme çalışmalarına devam etmektedir. Butembo, Katwa ve Vuhovi'nin sorunlu alanlarında topluluk komiteleri ile diyaloglar devam etmekte ve Ebola yanıtının topluluklar tarafından daha çok sahiplenilmesinde anahtar bir öneme sahiptir. Toplumsal kaygılarla ilgili bilgiler, Ebola yanıtına karşı tepki,  yanıtın rededilmesi veya yanıta karşı dirence yol açan herhangi bir yanlış anlaşılmanın mümkün olan en kısa sürede takip edilip çözülmesini sağlamak için sistematik olarak toplanır ve izlenir. Bu, toplumun üyelerinden gelen geri bildirimlerle mümkün olmuştur, devam eden diyaloglar ve hem Demokratik Kongo Cumhuriyeti hem de komşu bölgelerdeki çeşitli araştırma faaliyetleri aracılığıyla alınmaktadır.

Alınan geri bildirimleri ve  salgın yanıtıyla ilgili özel endişeleri ele almak amacıyla etkilenen çeşitli alanlarda Ebola Tedavi Merkezlerinin (ETM'ler)  rehber eşliğinde ziyaretleri düzenlenmiştir. ETM'lere rehber eşliğinde yapılan bu ziyaretlere katılan öğrenciler ve topluluk dernekleri, EVH hastalarının nasıl tedavi edildiğini yerinde görebilir, EVH'yi  ve devam eden yanıt çabalarını çevreleyen yanlış bilgilendirme ve bu bilgilerin olası yayılmasının önlenmesine yardımcı olabilir.

Güvenlik durumu da geçtiğimiz hafta boyunca sakin kalmıştır. 9 Nisan’da Komisyon Électorale Nationale Indépendante tarafından Beni, Butembo kentinde (Kuzey Kivu) ve Yumbi bölgesinde (Mai-Ndombe) yapılan ulusal ve il yasama seçimleriyle ilgili yayınlanan geçici sonuçlar, salgın yanıt çalışmalarıyla ilgili önemli bir huzursuzluk veya karışıklığa yol açmamıştır.

Geçtiğimiz hafta vakalardaki devam eden artış, oldukça değişken bir nüfusa sahip,  silahlı grupların aralıklı saldırılarının olduğu ve sınırlı sağlık hizmetleri altyapısının bulunduğu coğrafi olarak zor bir alanda etkili bir salgın yanıtı gerçekleştirmenin karmaşık gerçekliğini yansıtmaktadır. Bu zorluklara rağmen, Dünya Sağlık Örgütü ve ortakları, çok yönlü yanıt çabalarımızın güçlendirilmesi yoluyla bu savunmasız topluluklar arasında EVH'nin yayılmasını sınırlamaya devam etmeye kararlılar.

Şekil 1:  9 Nisan 2019 tarihi itibariyle hastalık başlangıcı haftasına göre doğrulanmış ve olası Ebola virüsü hastalığı vakalarıyla ilgili veriler

Şekil 2: 9 Nisan 2019 tarihi itibariyle Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki North Kivu ve Ituri eyaletlerinde sağlık bölgelerine göre bildirilen doğrulanmış ve olası Ebola Virüsü Hastalığı vakaları

Tablo 1: 9 Nisan 2019'da Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin North Kivu ve Ituri eyaletlerinde sağlık bölgelerine göre etkilenen sağlık alanları ve doğrulanmış ve olası Ebola virüsü hastalığı vakaları sayıları

Halk Sağlığı Yanıtı

Sağlık Bakanlığı, DSÖ ve ortakların halk sağlığı yanıtı eylemleri hakkında ayrıntılı bilgi için, DSÖ Afrika Bölge Ofisi tarafından yayınlanan son durum raporlarına bakınız:

• Ebola situation reports: Democratic Republic of the Congo

DSÖ Risk Değerlendirmesi

DSÖ, yanıta verilen desteğin gelişen koşullara adapte olmasını sağlamak için epidemiyolojik durumdaki ve salgın bağlamındaki değişiklikleri sürekli izlemektedir. 6 Mart 2019 tarihli yapılan son değerlendirmeye göre Ulusal ve bölgesel risk seviyeleri çok yüksek olsa da, küresel risk seviyeleri düşüktür. Salgın, son değerlendirmeye benzer bir epidemiyolojik profil ile devam etmiştir. Katwa ve Butembo'daki ETM'lere yapılan saldırılar, doğrudan Ebola yanıtını hedef alan ilk büyük ve organize saldırıları temsil etmekte olup topluluklardaki güvensizlik olaylarına ya da savaşan taraflar arasında çapraz ateşe yakalanma tehlikelerine karşı farklı bir büyüklük düzeyindedir.

Ek olarak, siyasi gerilimler ve güvensizlikle daha da şiddetlenen toplumsal direnç ve güvenlik açıklarının devam etmesi, etkilenen alanlarda vaka incelemeleri ve yanıt faaliyetlerinin tekrar askıya alınması ve gecikmesiyle sonuçlanmış olup müdahalelerin genel etkinliğini azaltmaktadır. Bu olaylar, vaka görülme insidansındaki düşüş eğilimleri esnasında meydana gelmektedir; bununla birlikte, doğrulanmış vakalar arasında bildirilen topluluk ölümlerinin yüksek oranı, ETM'lerde vaka tespiti ve izole edilmesinde kalıcı gecikmeler, muhtemel vakaların zamanında raporlanması ve olası zorluklara cevap verme, etkilenen topluluklarda  iletim zincirinin daha fazla büyümesi olasılığını  ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti içinde ve komşu ülkelere coğrafi yayılım riskini arttırmaktadır. Güvensizliğin arttığı dönemlerde artan nüfus hareketi riski beklenmektedir.

DSÖ Tavsiyesi

Uluslararası trafik: Dünya Sağlık Örgütü, halihazırda mevcut bilgilere dayanarak, Demokratik Kongo  Cumhuriyeti'ne seyahat ve ticaretle ilgili olarak herhangi bir kısıtlama getirilmesini tavsiye etmemektedir. Şu anda insanları Ebola virüsünden korumak için lisanslı bir aşı bulunmamaktadır. Bu nedenle, Ebola aşısı sertifikalarıyla ilgili herhangi bir gereklilik, sınırların ötesine geçen hareketi sınırlamak veya Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden ayrılan yolcular için vize vermekle ilgili makul bir temel değildir. DSÖ, bu durumla ilgili olarak seyahat ve ticaret önlemlerini izlemeyi sürdürmektedir. Şu anda hiçbir ülke Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne yönelik her hangi bir seyahat kısıtlaması uygulamamıştır. Yolcular seyahat etmeden önce tıbbi tavsiyeler almalı ve iyi hijyen kurallarına uymalıdır.

Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki bağlantılara bakınız:

DSÖ’nün Ebola Aşısı ile ilgili geçici tavsiyesi 

Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde Ebola Virüs Hastalığı Salgınına İlişkin Uluslararası Gezginler İçin Dünya Sağlık Örgütü Önerileri

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Ebola Virüsü Hastalığı İçin Komşu Ülkelerde Operasyonel Hazırlık Ve Teyakkuz

• WHO Statement on the latest attacks in the Democratic Republic of the Congo
• Summary report for the SAGE meeting of October 2018
• Statement on the October 2018 meeting of the IHR Emergency Committee on the Ebola virus disease outbreak in the Democratic Republic of the Congo
• Ebola virus disease fact sheet