İSPANYA’DA LİSTERİOSİS

16 Eylül 2019 Pazartesi

İspanya'nın Endülüs Bölgesindeki Bölgesel Sağlık Otoriteleri 16 Ağustos 2019’da, İspanya’da dondurulmuş kavrulmuş domuz eti tüketimi ile ilişkili Listoriosis salgınının görüldüğünü bildirmiştir. İspanya'nın 5 bölgesinde 7 Temmuz - 13 Eylül arasında, bu salgına bağlı toplam 222 vaka bildirilmiştir.

Hastalık Salgını Haberi

16 Eylül 2019  

 

İspanya'nın Endülüs Bölgesindeki  Bölgesel Sağlık Otoriteleri 16 Ağustos 2019’da, İspanya’da Magrudis Company Limited’in ürettiği ve “La Mecha” markası altında satılmakta olan dondurulmuş kavrulmuş domuz eti tüketimi ile ilişkili Listeria monocytogenes (L. monocytogenes) bakterisinin yol açtığı Listoriosis salgınının görüldüğünü bildirmiştir.  Bu salgın, İspanyol Yetkililer tarafından 20 Ağustos 2019'da Uluslararası Gıda Güvenliği Otoriteleri Ağı (INFOSAN) aracılığıyla Dünya Sağlık Örgütü'ne bildirilmiştir. 23 Ağustos'ta, İspanyol Yetkililerince, tüketicilere bu marka altında satılan herhangi bir ürünü ve içeriğinde az miktarda salgınla ilişkilendirilen kavrulmuş domuzun bulunduğu, markasız bir şekilde, başka bir şirket tarafından satıldığı da belirtilen ürünleri satın almamalarını tavsiye eden bir Gıda Güvenliği Uyarısı yayınlanmıştır.  

İspanya'nın 5 bölgesinde 7 Temmuz - 13 Eylül arasında, bu salgına bağlı toplam 222 vaka bildirilmiştir: Endülüs (214), Aragon (4), Extremadura (2), Kastilya ve Leon (1) ve Madrid (1). Vakaların %57’sini kadınlar oluşturmakta olup bunların 38’i hamile kadınlardır ve vakaların % 24'ünü 65 yaş ve üstü kişiler oluşturmaktadır (24 erkek ve 25 kadın).  Listeriyoz hastası olan yaşlı insanlar arasında görülen 3 ölüm bildirilmiştir. Raporlara göre, 6 kadında bu salgına bağlı olarak düşük görülmüştür. 23 Ağustos 2019'da Fransa, Avrupa Komisyonu Erken Uyarı ve Yanıt Sistemi (EWRS) aracılığıyla, salgınla ilişkilendirilen ürünü tüketmiş ve Endülüs'e seyahat geçmişi olan yabancı bir vatandaşta görülen bir vakayı bildirmiştir. 17 Ağustos'tan sonra sadece 3 listeryoz vakası kaydedilmiştir ancak üçü de gıda uyarısı yapılmadan önce ürünü satın almıştır.

İzlenebilirlik araştırmaları, salgınla ilişkilendirilen ürünlerin yalnızca İspanya'da satıldığını ve bu ürünlerin çoğunun Endülüs bölgesinde dağıtıldığını ortaya koymuştur. Ürünün geri kalanı İspanya'da diğer 3 özerk bölgeye dağıtılmıştır. INFOSAN sayesinde, bu ürünlere dahil olan ürünlerin hiçbirinin İspanya dışına dağıtılmadığı doğrulanmıştır. Bu bilgi aynı zamanda Avrupa Komisyonu’nun Gıda ve Yem İçin Hızlı Uyarı Sistemi (RASFF) aracılığıyla da iletilmiştir.

İspanya'daki otoriteler tarafından üretim tesislerinde yapılan ayrıntılı araştırmada,  aynı marka altında satılan diğer ürünlerde L. monocytogenes izole edilmiştir. İspanya'da Instituto de Salud Carlos III'te gerçekleştirilen L. monocytogenlerin izolatlarının Tüm Genom Dizilimi (WGS), hem insan hem de gıda suşlarının aynı sekansı paylaştığını ortaya koymuştur.

 

Şekil 1: 15 Temmuz 2019 ile 1 Eylül 2019 tarihleri arasında semptomların başlangıcına göre doğrulanmış vakaların dağılımı

Kaynak: SVEA, Sağlık ve Aile İşleri Bölge Ofisi. Endülüs Bölgesel Hükümeti.

 

Salgın ve salgınla ilişkilendirilmiş ürünler hakkında daha fazla bilgiye İspanya Gıda Güvenliği ve Beslenme Ajansı'ndan (AESAN) ulaşılabilir. İspanya Sağlık Bakanlığına ait Sağlık Uyarıları ve Acil Durumlar Koordinasyon Merkezinden de konuyla ilgili bilgi alınabilir. 

 

Halk Sağlığı Yanıtı

Salgının, İspanya Sağlık, Tüketici İşleri ve Sosyal Yardım Bakanlığı’nın Endülüs’teki bölgesel halk sağlığı otoriteleri tarafından 16 Ağustos 2019’da bildirilmesinin ardından, Endülüs’te bulunan yetkililer, salgınla ilişkilendirilmiş şirkette yer alan dondurulmuş domuz etinin üretimini durdurmuş ve tümünün piyasadan toplatılması talimatını vermiştir. Şirket, 01 Mayıs 2019 tarihinden beri üretilen tüm ürünleri gönüllü olarak piyasadan toplatmış olup ürün takibi yapılmıştır.

23 Ağustos 2019'da inceleme sonucunda, Endülüs'teki Halk Sağlığı Uyarısı, 28 Ağustos 2019 tarihinde Magrudis şirketi tarafından üretilen diğer ürünleri içine alacak şekilde genişletilmiş ve bu şirket tarafından üretilen bütün ürünler söz konusu firma tarafından geri çağrılmıştır. Üreticinin tesislerinin denetimi,  üretim zincirinde L. monocytogenes'in ortaya çıkabilecek kritik noktaları belirlemeye devam etmektedir. Geri çağrılan ürünlerin nasıl imha edileceği veya iade edileceği konusundaki tavsiyeler de dahil olmak üzere risk yönetimi önerileri halka iletilmiştir.

 

DSÖ risk değerlendirmesi

Listeriyozis erken teşhis edilirse antibiyotiklerle kolayca tedavi edilebilir, ancak hamile kadınlar, yaşlılar ve immün sistemi baskılanmış bireyler de dahil olmak üzere spesifik duyarlı gruplarda ciddi invaziv hastalık riski yüksektir. Hamilelik sırasında enfeksiyon ortaya çıktığında, derhal antibiyotik verilmesi fetüsün enfeksiyonunu önler ve listeriosisli yeni doğan bebekler de antibiyotiklerle tedavi edilebilir.

Salgınla ilişkilendirilen ürünler geri çağrılsa da, uzun süren listeriyoz kuluçka süresi (70 güne kadar), söz konusu ürünlerin raf ömrü (üç ay) ve birçok restoranda servis edilen bu et markasının popülerliği nedeniyle önümüzdeki haftalarda da yeni vakaların görülmesi beklenmektedir. Ayrıca, özellikle yaz aylarında İspanya ve Endülüs'e gelen turist sayısı yüksek olduğundan, uluslararası seyahat edenler satışta olan bu ürünlere maruz kalmış olabilirse de ürünlerin geri çağrılması ve İspanya dışına ihraç edilmemesi nedeniyle uluslararası hastalık yayılma riski düşüktür.

DSÖ tavsiyesi

L. monocytogenes'in kontrolü besin zincirinin her aşamasında gereklidir ve bu bakterilerin nihai gıda ürününde çoğalmasını önlemek için entegre bir yaklaşım gereklidir.

Gıdalardaki L. monocytogenes pastörizasyon ve pişirme ile ölür. Genel olarak, listeriosisin önlenmesiyle ilgili yöntem, gıda kaynaklı diğer hastalıkların önlenmesine yardımcı olmak için kullanılan yöntemlere benzerdir. Bu, güvenli gıda kullanımı ve DSÖ'nün Daha Güvenli Yiyecek İçin 5 Kuralı’na uymayı içerir (1. Temiz tutun. 2. Çiğ ve pişmiş gıdaları ayırın. 3. Gıdaları iyice pişirin. 4 Yiyecekleri güvenli sıcaklıklarda tutun. 5. Güvenli su ve hammadde kullanın.) 

Hamile kadınlar, kanser tedavisi gören hastalar, AIDS ve organ nakli hastaları, yaşlı insanlar ve bebekler dahil, yüksek risk grubundaki kişiler, aşağıdaki önlemleri almalıdır:

  1. Pastörize edilmemiş sütten ve süt ürünleri tüketmekten kaçının; şarküteri ürünleri, sosisler, jambonlar, fletolar ve ezme şeklinde et ürünleri gibi yemeye hazır et ürünlerinin yanı sıra soğuk füme deniz ürünlerini (somon füme gibi) yemekten kaçının,
  2. Artık yiyecekleri ve hazır yiyecekleri, yemeden önce iyice ısıtın (buharı tütene kadar),
  3. Bu yiyeceklerde potansiyel olarak bulunan bakterilerin tehlikeli derecede yüksek sayılarla çoğalmadığından emin olmak için, hazır yiyeceklerin etiketlerinde yazılı raf ömrü ve saklama sıcaklığı talimatlarına uyun. Yemekleri yemeden önce pişirmek, bakterileri öldürmek için çok etkili bir yoldur.

 

DSÖ Seyahat tavsiyesi

Lütfen İspanya’daki Listeriosis salgınına ilişkin DSÖ'nün uluslararası seyahat ve ticaret önerilerini incelemek için tıklayınız

 

Özet olarak, enfeksiyon riskini en aza indirmek için, listeriosis'ten etkilenen bölgelerdeki gezginler, diğer gıda kaynaklı hastalıklarda olduğu gibi benzer önlemleri almalıdırlar. Haziran 2019'dan bu yana Endülüs'e seyahat geçmişi olan kişilerin hastalığa maruz kalma riskleri yüksek olduğundan, Listeriyoz benzeri semptomlar gösteren kişiler derhal tıbbi yardım almalı ve seyahat geçmişlerini doktorlarına bildirmelidir.

DSÖ, bu salgınla ilgili herhangi bir seyahat veya ticaret kısıtlamasının uygulanmasını önermemektedir.

 

Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki bağlantılara bakınız:

 

Etiketler:
Listeria Hastalığı

Kaynak: https://www.who.int/csr/don/16-september-2019-listeriosis-spain/en/