Hastalık Salgını Haberi: Güncelleme

10 Ekim 2019  

Bildirilen Ebola virüsü hastalığı (EVH) vakalarının sayısı, geçtiğimiz haftalarda sürekli olarak azalırken, 30 Eylül - 6 Ekim arasındaki epidemiyolojik haftada Kuzey Kivu ve Ituri illerinde 14 yeni doğrulanmış vaka bildirilmiştir (Şekil 1). Hastalık bulaşının en yüksek olduğu Nisan 2019'da, haftada 126 vaka görülmüştür. Vaka insidansının azalması her ne kadar cesaret verici olsa da, bu durum erişim ve güvenlik düzeyine büyük ölçüde bağlı olduğundan, dikkatle yorumlanmalıdır.

Eylül ayının ortalarında, Mandima Sağlık Bölgesi'nde yer alan Lwemba Sağlık Bölgesi'ndeki ciddi asayiş olayları, iki haftadan fazla bir süredir salgın yanıt faaliyetlerini durdurmuştur. Yanıt faaliyetlerine duyulan güveni ve topluluğun katılımını arttırmak için geçen hafta Lwemba'da ortaklar ve sivil toplumla tartışma ve uzlaşma için açık bir forum düzenlenmiştir. Yanıt faaliyetleri o zamandan beri devam etti, ancak sınırlı kalmıştır. İyileştirilmiş erişim, gelişmiş vaka bulma ve temaslı takibi ile sonuçlanabilir, bu nedenle bölgedeki bildirilen vakaların ve temaslıların sayısında artışa neden olabilir.

Hastalıkla ilgili sorunlu bölgelerde kentsel ortamlardan daha kırsal, ulaşılması zor topluluklara doğru, daha yoğun bir coğrafi alanda bir değişim söz konusudur. Son 21 gün boyunca (18 Eylül - 8 Ekim arasında), 10 sağlık bölgesinden toplam 59 onaylanmış vaka rapor edilmiş olup (Tablo 1, Şekil 2),  5 onaylanmış vakadan neredeyse 4'ü dört sağlık bölgesinden rapor edilmiştir: Mandima (% 31) %, n = 18), Mambasa (% 29, n = 17), Komanda (% 10, n = 6) ve Oicha (% 8, n = 5). Bu, son derece değişken bir asayiş durumu, bazı uzak alanlara erişim zorluğu, nispeten daha zayıf Ebola farkındalığı ve güvensizlik ve yanlış anlaşılmalara yol açan toplumla yakın ilişki kurmada gecikme ve özellikle bazı madencilik alanlarında vakaların potansiyel olarak yetersiz raporlanmasının da dahil olduğu gecikme salgın yanıtına ilave zorluklar getirmektedir. Komanda ve Mambasa'dan geçen ana yol boyunca bulaşmaların meydana gelmesi de ülkenin batıdaki diğer büyük şehirlerine (Kisangani gibi) yayılma riskini arttırmaktadır.

8 Ekim 2019 tarihi itibariyle, 2.144 kişinin öldüğü (genel vaka ölüm oranı %67), 3.093 doğrulanmış ve 114 olası vaka olmak üzere toplam 3.207 EVH vakası bildirilmiştir. Doğrulanmış ve olası vakaların % 59'unu (1.797) kadın, % 31'ini (909) 18 yaşından küçük çocuklardan ve % 5’ini (162) sağlık çalışanları oluşmaktadır.

4 Ekim itibariyle, bu salgında 1000 kişi EVH'den kurtulmuştur. Kasım 2018’den bu yana, Sağlık Bakanlığı ve Biyomedikal Araştırma Enstitüsü, DSÖ'nün desteğiyle, hayatta kalanların topluma kazandırılmasına yardımcı olmak için bir program yürütmüştür. Program, EVH'den kurtulanların, tedavi merkezinden taburcu olduktan sonraki bir yıl boyunca aylık klinik, biyolojik ve psikolojik takibini sağlamaktadır. Halen Beni, Butembo ve Mangina'da üç operasyonel klinik bulunmaktadır.

Şekil 1:  8 Ekim 2019 tarihi itibariyle hastalık başlangıcı haftası ve sağlık bölgesine göre doğrulanmış ve olası Ebola virüsü hastalığı vakalarıyla ilgili veriler

Şekil 2: 8 Ekim 2019 tarihi itibariyle sağlık bölgelerine göre bildirilen doğrulanmış ve olası Ebola Virüsü Hastalığı vakaları

Tablo 1: 8 Ekim 2019'da Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Kuzey Kivu ve Ituri illerinde sağlık bölgelerine göre hastalıktan etkilenen sağlık alanları ve doğrulanmış ve olası Ebola virüsü hastalığı vakaları sayıları

Halk Sağlığı Yanıtı

Sağlık Bakanlığı, DSÖ ve ortakların halk sağlığı yanıtı eylemleri hakkında ayrıntılı bilgi için, DSÖ Afrika Bölge Ofisi tarafından yayınlanan son durum raporlarına bakınız:

• Ebola situation reports: Democratic Republic of the Congo

DSÖ Risk Değerlendirmesi

DSÖ, yanıta verilen desteğin gelişen koşullara adapte olmasını sağlamak için epidemiyolojik durumdaki ve salgın bağlamındaki değişiklikleri sürekli izlemektedir. Yapılan 8 Ekim 2019 tarihli son değerlendirmeye göre Ulusal ve bölgesel risk seviyeleri çok yüksek olsa da, küresel risk seviyeleri düşüktür.

Son bir ay içerisinde yapılan yanıt çalışmalarında kayda değer bir ilerleme kaydedilmiştir. Büyük metropollerdeki hastalıkla ilgili sorunlu bölgelerden kırsal sağlık bölgelerine hastalık geçişinin devam etmesiyle birlikte, bu alanlara erişmek ve asayiş sorunları ile yüzleşmek zor olabileceğinden dikkatli olmak gerekir. Yanıt stratejilerinin yerel koşullara göre uyarlanmasına devam edilmeli ve operasyonel hazırlık ve hazırlık kapasiteleri, büyük transit yollar dahil, salgın dışı etkilenen bölgelerde geliştirilmeli ve sürdürülmelidir.

DSÖ Tavsiyesi

Dünya Sağlık Örgütü, halihazırda mevcut bilgilere dayanarak, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne seyahat ve ticaretle ilgili olarak herhangi bir kısıtlama getirilmesini tavsiye etmemektedir. Şu anda insanları Ebola virüsünden korumak için tescil edilmiş bir aşı bulunmamaktadır. Bu nedenle, Ebola aşısı sertifikalarıyla ilgili herhangi bir gereklilik, sınır ötesine geçişleri sınırlamak veya Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nden ayrılan yolculara vize vermekle ilgili makul bir temel değildir. DSÖ, bu durumla ilgili olarak seyahat ve ticaret önlemlerini izlemeyi sürdürmektedir. Şu anda hiçbir ülke Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne yönelik her hangi bir seyahat kısıtlaması uygulamamıştır. Yolcular seyahat etmeden önce tıbbi tavsiyeler almalı ve iyi hijyen kurallarına uymalıdır. Konu hakkında Demokratik Kongo  Cumhuriyeti'ndeki Ebola Virüsü Hastalığı salgınına ilişkin DSÖ'nün uluslararası trafikle ilgili  önerilerinde daha fazla bilgiye ulaşılabilir:

• https://www.who.int/ith/who-recommendations-for-international-travel-19july2019/en/

Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki bağlantılara bakınız:

DSÖ’nün Ebola Aşısı ile ilgili geçici tavsiyesi 

Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde Ebola Virüs Hastalığı Salgınına İlişkin Uluslararası Gezginler İçin Dünya Sağlık Örgütü Önerileri

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde Ebola Virüsü Hastalığı İçin Komşu Ülkelerde Operasyonel Hazırlık Ve Teyakkuz

• WHO Statement on the latest attacks in the Democratic Republic of the Congo
• Summary report for the SAGE meeting of October 2018
• Statement on the October 2018 meeting of the IHR Emergency Committee on the Ebola virus disease outbreak in the Democratic Republic of the Congo
• Ebola virus disease fact sheet