3 ŞUBAT 2020 PAZARTESİ*

ÖNEMLİ GELİŞMELER:

• Son 24 saat içinde herhangi yeni bir ülkeden 2019-nCoV akut solunum yolu hastalığı vakası bildirilmemiştir.
• DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) için Çin dışındaki doğrulanmış vakaların yanı sıra Çin’in eyaletler, bölgeler ve şehirlerindeki vakaları da içeren, küresel olarak teyit edilmiş vaka sayısıyla bir gösterge tablosu geliştirmiştir. http://who.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/c88e37cfc43b4ed3baf977d77e4a0667
• DSÖ, çeşitli organizasyonlar ve bireylerden gelen soruları cevaplamak için bir soru&cevap listesi hazırlamıştır. https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses
• DSÖ harekat desteği ve lojistik birimi, sağlık operasyonlarında uzman teknik ekiplerle çalışarak, diğer yüksek tehdit patojen salgınları için kullanmak üzere tasarlanan kitlere benzeyen bir “2019-nCoV kiti” geliştirmiştir. İlerleyen günlerde bu kitler için maliyet, temin ve toplama öncelikli olacaktır.

*Durum raporu uluslararası yetkililerin Orta Avrupa Saat Dilimine göre sabah 10 itibariyle verdiği bilgileri içermektedir.

Şekil 1. 03 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler

TEKNİK ODAK: Harekat Desteği ve Lojistik

DSÖ Harekat Desteği ve Lojistik (OSL) birimi, hem küresel seviyede hem de direkt olarak Üye Devletler ile birlikte 2019-nCoV müdahalesini desteklemek için çalışmaktadır. Bu etkinlikler arasında, DSÖ Harekat Desteği ve Lojistik (OSL) birimi tarafından   yayınlanan "Hastalık Emtia Paketi" güncellendi. Bu belge müdahalenin her yönü için gereken eşyaları gösteren bir kılavuz niteliğindedir. DSÖ OSL birimi aynı zamanda küresel stratejik müdahale planlaması ve finansmanına yardımcı olacak küresel eşya maliyet tahminleri geliştirmek için çalışmaktadır.

Pandemi Tedarik Zincir Ağı (PSCN) aracılığıyla, dünya çapında önemli müdahale eşyalarının tedarikini, dağıtımını ve tahmini anlamak için 40’tan fazla kuruluşa bir pazar araştırması dağıtılmıştır. Bulguların bir raporu tüm ortaklara yeniden dağıtılacaktır. Ağ, özellikle kritik kişisel koruyucu ekipmanların güvenli bir şekilde korunmasını ve uygun yerlere dağıtılmasını sağlamak için paydaşları içindeki operasyonel seçenekleri araştırmaktadır. İlave paydaşların DSÖ OSL ile irtibata geçerek Pandemi Tedarik Zincir Ağı’na katılmaları teşvik edilmektedir.

İzolasyon, triyaj ve standart tedavi merkezi konfigürasyonuna odaklanarak vaka yönetimi ile ilişkili lojistiği yönetmek için rehberlik hala geliştirilmektedir.

OSL, en çok yardıma ihtiyaç duyan ülkelerin/halkların temel mallara erişimini sağlamak için müdahale edenler ve tedarikçiler arasında bir küresel destek zincir sistemi ve koordinasyon mekanizması kurmaktadır.

SÜRVEYANS

Tablo 1. Çin'deki vilayetler, bölgeler ve şehirler tarafından bildirilen 2019-nCoV akut solunum hastalığı vakaları, 3 Şubat 2020.

Tablo 2. Doğrulanan 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 3 Şubat 2020

*Çin’de doğrulanan vakalar arasında Hong Kong (15 doğrulanmış (1 yeni) ), Macau (8 doğrulanmış (1 yeni) ) ve Taipei’den (10 doğrulanmış) bildirilen vakalar da bulunmaktadır.

Not: Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün 2019-nCoV vaka tanımlarına dayanmaktadır.

STRATEJİK HEDEFLER

DSÖ'nün söz konusu müdahaleye yönelik stratejik hedefleri:

• Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
• Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
• Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
• Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
• Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
• Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.

*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.

HAZIRLIK VE MÜDAHALE:

• DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
• DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
• DSÖ,yeni koronovirüs laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım,  risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) ile insan enfeksiyonu için Global Sürveyans geçici rehber geliştirdi.
• Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazılanmıştır: 
• Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur:
• DSÖ, yeni coronavirus 2019-nCoV salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır: 
• Teşhis, aşılar ve terapötikleri hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
• DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
• DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/early-investigations/  ) için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaş özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Kullanılabilir ilk protokol: 2019 yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için ev tipi iletim araştırma protokolüdür: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/early-investigations/
• DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen, ülkeler için geçici rehberlik yayınlamıştır.
• DSÖ,laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.

HALK İÇİN TAVSİYELER:

Diğer koronavirüs (Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) nedeniyle önceki salgınlar sırasında, insandan insana bulaşma damlacıklar, temas ve fomitler yoluyla gerçekleşmiş olup bu da 2019-nCoV'nin bulaş yolunun benzer olabileceğini düşündürmektedir. Akut solunum yolu enfeksiyonu genel bulaşma riskini azaltmak için temel ilkeler aşağıdaki gibidir:

• Akut solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçınmak.
• Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık el yıkamak.
• Çiftlik veya vahşi hayvanlarla korunmasız temastan kaçınmak.
• Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan kişiler öksürürken görgü kurallarına uymalıdır (başka insanlarla mesafeyi koruyun, öksürürken ve hapşırırken tek kullanımlık mendil veya kıyafetler kullanarak ağız ve burnunuzu örtün ve ellerinizi yıkayın).
• Sağlık tesislerinde, hastanelerde, özellikle acil servislerde standart enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını yaymak.

DSÖ, gezginler için belirli bir sağlık önlemi önermemektedir. Seyahat sırasında veya sonrasında solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar olması durumunda, gezginlerin tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık uzmanlarıyla paylaşmaları tavsiye edilir.