DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 09.02.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (2019-nCoV) DURUM RAPORU
DSÖ, 2019-nCoV salgınına yanıtı desteklemek için hızlı bir şekilde iki çevrimiçi eğitim geliştirdi ve açık öğrenme platformu OpenWHO.org'da sundu.
9 Şubat 2020’ye göre bildirilen veriler*
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- Son 24 saat içinde herhangi yeni bir ülkeden 2019-nCoV akut solunum yolu hastalığı vakası bildirilmemiştir.
- Diamond Princess Yolcu Gemisi Konusunda Gelişmeler:
9 Şubat'ta Japon Ulusal Sağlık Otoriteleri, DSÖ'ye şu anda Japonya'nın Yokohama şehrinde bulunan Diamond Princess Yolcu Gemisinin durumu hakkında detaylı bir bilgi verdi. 2019-nCoV vakasının doğrulanmasının ardından, tüm mürettebat ve yolcular gemide 14 günlük bir süre için karantinaya alındı, kabinlerinde kalmaları ve kabinlerinden ayrılırken maske takmaları istendi. Bu süre içinde tüm mürettebat ve yolcular yakından takip ediliyor ve 2019-nCoV hastalığını düşündüren herhangi bir belirti veya semptom gösterdiklerinde, tıbbi olarak inceleniyor ve test ediliyorlar. Karantina dönemi 19 Şubat'ta sona erecek. Epidemiyolojik ve çevresel araştırmalar devam etmektedir.
8 Şubat itibarıyla, yolcu ve mürettebatlar arasından 64 kişiye 2019-nCoV bulaştığı tespit edildi. Testleri pozitif çıkan herkes gemiden çıkarıldı ve tıbbi bakım için Yokohama bölgesindeki bulaşıcı hastalık hastanelerine kabul edildi. Enfekte olmuş yolcularla yakın temas kuran bireylerin, doğrulanmış bir vaka ile son temasından itibaren 14 gün boyunca karantinada kalmaları isteniyor. Böylece karantina süresi, sadece yeni doğrulanan vakalarla yakın temas kuranlar için 19 Şubat’tan ileriye uzatılacaktır.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
37.558 doğrulanmış (2.676 yeni) |
|
Çin |
|
37.251 doğrulanmış (2.657 yeni) |
|
6.188 ciddi (87 yeni) |
|
812 ölüm (89 yeni) |
|
Çin Dışında |
|
307 doğrulanmış (19 yeni) |
|
24 ülke |
|
1 Ölüm |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Çin : Çok Yüksek |
|
Bölgesel düzeyde : Yüksek |
|
Küresel düzeyde : Yüksek |
*Durum raporu uluslararası yetkililerin Orta Avrupa Saat Dilimine göre sabah 10 itibariyle verdiği bilgileri içermektedir.
Şekil 1. 09 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler


TEKNİK ODAK: 2019-nCoV OpenWHO.org'daki çevrimiçi eğitim kaynakları
DSÖ, geçmişte ortaya çıkan acil durumların dersleriyle, hastalıklarla savaşmak ve yaşamları korumak için, bir salgında kritik bilgiler verecek öğrenme materyallerini hızlıca sunmanın önemini öğrenmiştir. Bu materyaller aktif müdahale ekibinin dilinde kolayca erişilebilir olmalıdır. DSÖ, açık öğrenme platformu OpenWho.org’da (https://openwho.org/ ) bulunan, 2019-nCoV salgınına müdahaleyi desteklemek için hızlı bir şekilde iki çevrimiçi eğitim geliştirmiş ve teslim etmiştir. Platform üç yıl önce, DSÖ’nün dünya çapında milyonlarca insana gerçek zamanlı ve erişilebilir öğrenme materyalleriyle ulaşması gereken, 2019-nCoV gibi acil durumlar göz önünde bulundurularak oluşturulmuştur.
Şu anda mevcut olan kurslar:
- 2019-nCoV dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum yolu virüsleri: tespit, önleme, müdahale ve kontrol yöntemleri: https://openwho.org/courses/introduction-to-ncov
Bu kurs, 2019-nCoV ve ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir giriş sunmaktadır ve Birleşmiş Milletler, uluslararası kuruluşlar ve STK’lar için çalışan halk sağlığı uzmanları, olay yöneticileri ve personeller için tasarlanmıştır. 20 Ocak’taki lansmanının ilk 10 günü içinde yaklaşık 26.000 kişi kayıt yaptırmıştır. DSÖ ekipleri, kaynakları tüm DSÖ resmi dillerine ve Portekizceye çevirmek için çalışmaktadır. Birçok ülke de kendi yerel dillerine çevirmeye başlamıştır.
- DSÖ Yoğun Bakım Şiddetli Akut Solunum Enfeksiyonu kursu: https://openwho.org/courses/severe-acuterespiratory-infection
Bu kurs, ciddi akut solunum yolu enfeksiyonu olan hastaların klinik yönetimi ile ilgili içeriği kapsamaktadır. 6 Şubat'ta başlatılmıştır ve ilk 24 saatte 3500 kullanıcı kaydetmiştir. Kurs, düşük ve orta gelirli ülkelerde yoğun bakım ünitelerinde çalışan ve şiddetli pnömoni, akut solunum sıkıntısı sendromu, sepsis ve septik şok dahil olmak üzere ciddi Şiddetli Akut Solunum Enfeksiyonu formları olan yetişkin ve pediatrik hastaları yöneten klinisyenlere yöneliktir.
Aşağıdaki çevrimiçi öğrenme kursları da Şubat ayı içerisinde hazırlanacaktır:
- solunum yolu hastalıkları için iş sağlığı ve güvenliği bilgilendirmesi (ePROTECT),
- Go.Data hakkında bir giriş kursu (saha verilerinin toplanması için bir salgın araştırma aracı),
- laboratuvar teşhis ve kitlerine giriş,
- ve yayınlanan derslerin ek dil versiyonları.
SÜRVEYANS
Tablo 1. Çin'deki vilayetler, bölgeler ve şehirler tarafından bildirilen 2019-nCoV akut solunum hastalığı vakaları, 9 Şubat 2020


Tablo 2. Doğrulanan 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 9 Şubat 2020
|
DSÖ Bölge Ofisi |
Ülke/yönetim bölgesi/bölge |
Doğrulanmış* (yeni) vakalar |
Çin’e seyahat geçmişi olan toplam (yeni) |
Çin dışındaki** olası veya doğrulanan bulaşmış toplam (yeni) vaka |
İnceleme altında olan bulaşma bölgesinde toplam (yeni) vaka |
Toplam (yeni) ölüm |
|
|
Batı Pasifik Bölgesi |
Çin*** |
|
812 (89) |
||||
|
Japonya |
26 (1) |
22 (1) |
4 (0) |
0 |
0 |
||
|
Güney Kore |
27 (3) |
13 (2) |
12 (1) |
2 (0) |
0 |
||
|
Vietnam |
10 (0) |
7 (0) |
3 (0) |
0 |
0 |
||
|
Singapur |
40 (7) |
21 (0) |
19 (7) |
0 |
0 |
||
|
Avustralya |
14 (1) |
14 (1) |
0 |
0 |
0 |
||
|
Malezya |
17 (2) |
9 (0) |
4 (0) |
4 (2) |
0 |
||
|
Kamboçya |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
||
|
Filipinler |
3 (0) |
2 (0) |
0 |
1(0) |
1 (0) |
||
|
Güney Doğu Asya Bölgesi |
Tayland |
32 (0) |
22 (0) |
6 (0) |
4 (0) |
0 |
|
|
Nepal |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
||
|
Sri Lanka |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
||
|
Hindistan |
3 |
3 |
0 |
0 |
0 |
||
|
Amerika Bölgesi |
ABD |
12 (0) |
10 (0) |
2 (0) |
0 (0) |
0 |
|
|
Kanada |
7 (0) |
6 |
0 |
1 (0) |
0 |
||
|
Avrupa Bölgesi |
Fransa |
11 (5) |
5 (0) |
6 (5) |
0 |
0 |
|
|
Finlandiya |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
||
|
Almanya |
14 (0) |
2 |
12**** |
0 |
0 |
||
|
İtalya |
3 (0) |
3 (0) |
0 |
0 |
0 |
||
|
Rusya |
2 |
2 |
0 |
0 |
0 |
||
|
İspanya |
1 |
0 |
1***** |
0 |
0 |
||
|
İsveç |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
||
|
Birleşik Krallık |
3 (0) |
1 |
2 ****** |
0 |
0 |
||
|
Belçika |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
||
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
Birleşik Arap Emirlikleri |
7 (0) |
5 |
1 (0) |
0 |
0 |
|
|
Diğer |
Uluslararası bir taşıttaki vakalar (Japonya) |
64****** (0) |
0 |
0 |
64 (0) |
0 |
* Not: Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün 2019-nCoV vaka tanımlarına dayanmaktadır. ( https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )
** Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir.
*** Çin’de doğrulanan vakalar arasında Hong Kong (26 doğrulanmış, 1 ölüm), Macau (10 doğrulanmış) ve Taipei ve çevresinden (17 doğrulanmış) bildirilen vakalar da bulunmaktadır.
**** Güncellenen bilgilere göre değiştirilmiştir.
***** Virüse Almanya’da maruz kalınmıştır.
****** İki vakadan birinin virüse maruz kalması Birleşik Krallık dışında meydana gelmiştir.
******* Şu anda Japon karasularında bulunan bir yolcu gemisinde tespit edilen vakalar.
Şekil 2: Çin dışında, semptomların başladığı tarihe göre doğrulanan 2019-nCoV vakalarının (n=138) epidemik eğrisi ve seyahat geçmişi, 9 Şubat 2020


Şekil 2 için not: Çin dışında bildirilen 307 vakanın 16’sı asemptomatikken tespit edilmiştir. Geri kalan 291 vaka için, başlangıç tarihi hakkında bilgi sadece epidemiyolojik eğride sunulan 138 vaka için mevcuttur.
Şekil 3: Raporlama ve seyahat geçmişine göre Çin dışında tespit edilen 2019-nCoV vakalarının (n = 307) epidemik eğrisi, 9 Şubat 2020


STRATEJİK HEDEFLER
DSÖ'nün söz konusu müdahaleye yönelik stratejik hedefleri:
Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.
*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.
HAZIRLIK VE YANIT
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmakta ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ,yeni koronovirüs laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) ile insan enfeksiyonu için Global Sürveyans geçici rehber geliştirdi.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazılanmıştır:
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur:
- DSÖ, yeni coronavirus 2019-nCoV salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır:
- Teşhis, aşılar ve terapötikleri hızlandırılması için Ar-Ge planının etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
- DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması (https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/early-investigations/ ) için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaş özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Kullanılabilir ilk protokol: 2019 yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için ev tipi iletim araştırma protokolüdür: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/early-investigations/
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehberlik yayınlamıştır.
- DSÖ,laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
Diğer koronavirüs (Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) nedeniyle önceki salgınlar sırasında, insandan insana bulaşma damlacıklar, temas ve fomitler yoluyla gerçekleşmiş olup bu da 2019-nCoV'nin bulaş yolunun benzer olabileceğini düşündürmektedir. Akut solunum yolu enfeksiyonu genel bulaşma riskini azaltmak için temel ilkeler aşağıdaki gibidir:
- Akut solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçınmak.
- Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık el yıkamak.
- Çiftlik veya vahşi hayvanlarla korunmasız temastan kaçınmak.
- Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan kişiler öksürürken görgü kurallarına uymalıdır (başka insanlarla mesafeyi koruyun, öksürürken ve hapşırırken tek kullanımlık mendil veya kıyafetler kullanarak ağız ve burnunuzu örtün ve ellerinizi yıkayın).
- Sağlık tesislerinde, hastanelerde, özellikle acil servislerde standart enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını yaymak.
DSÖ, gezginler için belirli bir sağlık önlemi önermemektedir. Seyahat sırasında veya sonrasında solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar olması durumunda, gezginlerin tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık uzmanlarıyla paylaşmaları tavsiye edilir.

