11 Şubat 2020’ye göre bildirilen veriler*

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• Son 24 saat içinde herhangi yeni bir ülkeden 2019-nCoV akut solunum yolu hastalığı vakası bildirilmemiştir.
• Gelişmiş bir ekip şu anda uluslararası bir misyon hazırlamak ve virüsün özelliklerinden, Çin'in virüsü tutmaya çalışmak için koyduğu halk sağlığı müdahalesine kadar, uluslararası ekibin daha fazla bilgi edinmek isteyeceği soruları belirlemek için Pekin'de. Bir dizi ihtisas sahibi uluslararası uzman grubu, küresel müdahale çabalarına rehberlik etmek için, salgının artan anlayışında Çinli meslektaşlarıyla birlikte çalışacaktır. Salgın konusunda 31 Aralık'ta haberdar edilmesinden bu yana, bölgesel ve uluslararası ofisler tarafından desteklenen Çin'deki DSÖ Ülke Ofisi, müdahaleyi artırmak amacıyla Çin'i ve dünyayı desteklemek için çalışmaktadır. Ocak ayı ortasında Vuhan'a küçük bir heyet gönderilmiş ve Genel Müdür ocak ayında ziyaret etmiştir.
•  Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile istişare ve işbirliği içinde geliştirilen, DSÖ'nün yeni insan bulaşıcı hastalıklarının adlandırılması için en iyi uygulamalarını (https://www.who.int/topics/infectious_diseases/naming-new-diseases/en/ ) takiben, DSÖ hastalığı “Koronavirüs Hastalığı 2019”un kısaltması olan COVID- 19 olarak adlandırmıştır.

SAYILARLA DURUM

Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları

Küresel

43.103 doğrulanmış (2.560 yeni)

Çin

42.708 doğrulanmış (2.484 yeni)

7.333 ciddi (849 yeni)

1.017 ölüm (108 yeni)

Çin Dışında

395 doğrulanmış (76 yeni)

24 ülke

1 Ölüm

DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Çin                          : Çok Yüksek

Bölgesel düzeyde : Yüksek

Küresel düzeyde   : Yüksek

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Şekil 1. 11 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler

*Durum raporu uluslararası yetkililerin Orta Avrupa Saat Dilimine göre sabah 10 itibariyle verdiği bilgileri içermektedir.

 

TEKNİK ODAK: 2019-nCoV ve İnsan-Hayvan Arayüzünün Zoonotik Bileşeni

Artan kanıtlar, 2019-nCoV ve yarasalar içinde, özellikle bir yarasa alt türü olan Rhinolophus içinde dolaşan, bilinen diğer benzer koronavirüsler (CoV) arasındaki bağlantıyı göstermektedir. Bu alt türler oldukça fazladır; Güney Çin'de ve Asya’yı geçerek Orta Doğu’da, Afrika’da ve Avrupa'da yaygın olarak bulunmaktadır. Son çalışmalar, Çin'deki yarasalarda 500'den fazla CoV'nin tespit edildiğini göstermektedir. Yarasaların mağaralardaki doğal yaşam alanlarına yakın yaşayan kırsal nüfusta yapılan serolojik çalışmalar, insanların yarasa-CoV'lere maruz kalmasının yaygın olabileceğini gösteren % 2.9 yarasa-CoV seroprevalansını ortaya çıkarmıştır.¹

Ancak bu olayın başlangıcında insanlara bulaşma yolu belirsizliğini korumaktadır. Yarasalar Çin'deki pazarlarda nadir bulunur, ancak avlanır ve doğrudan yemek için restoranlara satılırlar.² Mevcut en muhtemel varsayım, bir ara-konakçı hayvanın bulaşmada rol oynadığıdır.

Hem Çinli hem de dışardan uzman gruplar, bu yeni virüsün hayvan kaynağını belirlemeye çalışmaktadır. 2019-nCoV'nin hayvan kaynağını tanımlamak, aynı virüsle benzer salgınların daha fazla olmayacağından emin olmaya ve Vuhan bölgesindeki hastalığın ilk yayılımının anlaşılmasına da yardımcı olacaktır. Ayrıca virüs hakkındaki anlayışımızı artıracak ve bu virüslerin hayvanlardan insanlara nasıl geçtiğini anlamamıza yardımcı olacaktır. Böylece bize, kendimizi gelecekteki benzer olaylardan nasıl koruyacağımız konusunda eleştirel bilgi sağlayacaktır. Bu bağlamda, insanları benzer ve diğer zoonotik hastalıklardan korumak için canlı gıda pazarında gıda kontrolü ve piyasa hijyeni faaliyetlerinin güçlendirilmesi esastır.

 

SÜRVEYANS

Tablo 1. Çin'deki vilayetler, bölgeler ve şehirler tarafından bildirilen 2019-nCoV akut solunum hastalığı vakaları, 11 Şubat 2020

 

Tablo 2. Doğrulanan 2019-nCoV vakalarının bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 11 Şubat 2020

 

DSÖ Bölge Ofisi	Ülke/yönetim bölgesi/bölge	Doğrulanmış1 (yeni) vakalar	Çin’e seyahat geçmişi olan toplam (yeni) vaka	Çin dışındaki2 olası veya doğrulanan bulaşmış toplam (yeni) vaka	İnceleme altında olan bulaşma bölgesinde toplam (yeni) vaka	Toplam (yeni) ölüm
Batı Pasifik Bölgesi	Çin 3	42.708 (2484)				1017 (108)
	Singapur	45 (2)	22 (1)	23 4 (1)	0	0
	Güney Kore	28 (1)	13 (0)	12 5 (0)	3(1)	0
	Japonya	26 (0)	22 (0)	4 (0)	0	0
	Malezya	18 (0)	15 (0)	3 6 (0)	0 (0)	0
	Avustralya	15 (0)	15 (0)	0	0	0
	Vietnam	15 (1)	8 (0)	6 (0)	1 (1)	0
	Filipinler	3 (0)	2 (0)	0	1 (0)	1 (0)
	Kamboçya	1 (0)	1 (0)	0	0	0
Güney Doğu Asya Bölgesi	Tayland	33 (1)	23 (1)	6 7 (0)	4 (0)	0
	Hindistan	3 (0)	3 (0)	0	0	0
	Nepal	1 (0)	1 (0)	0	0	0
	Sri Lanka	1 (0)	1 (0)	0	0	0
Amerika Bölgesi	ABD	13 (1)	11 (1)	2 (0)	0	0
	Kanada	7 (0)	6 (0)	0	1 (0)	0
Avrupa Bölgesi	Almanya	14 (0)	2 (0)	12 (0)	0	0
	Fransa	11 (0)	5 (0)	6 (0)	0	0
	Birleşik Krallık	8 (4)	1 (0)	7 8 (4)	0	0
	İtalya	3 (0)	3 (0)	0	0	0
	Rusya	2 (0)	2 (0)	0	0	0
	İspanya	2 (0)	0	2 9 (0)	0	0
	Belçika	1 (0)	1 (0)	0	0	0
	Finlandiya	1 (0)	1 (0)	0	0	0
	İsveç	1 (0)	1 (0)	0	0	0
Doğu Akdeniz Bölgesi	Birleşik Arap Emirlikleri	8 (1)	6 (0)	1 (0)	1 (1)	0
Diğer	Uluslararası bir taşıttaki vakalar (Japonya)	135 10 (65)	0	0	135 (65)	0

 

1.Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün 2019-nCoV vaka tanımlarına dayanmaktadır. ( https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )

2.Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir.

3.Çin’de doğrulanan vakalar arasında Hong Kong (42 doğrulanmış, 1 ölüm), Macau (10 doğrulanmış) ve Taipei ve çevresinden (18 doğrulanmış) bildirilen vakalar da bulunmaktadır.

4.Dört vakanın virüse maruz kalması Singapur dışında meydana gelmiştir.

5.Üç vakanın virüse maruz kalması Güney Kore dışında meydana gelmiştir.

 6.Bir vakanın virüse maruz kalması Malezya dışında meydana gelmiştir.

 7.İki vakanın virüse maruz kalması Tayland dışında meydana gelmiştir.

 8.Altı vakanın virüse maruz kalması Birleşik Krallık dışında meydana gelmiştir.

 9.İkivakanın da virüse maruz kalması İspanya dışında meydana gelmiştir.

 10.Şu anda Japon karasularında bulunan bir yolcu gemisinde tespit edilen vakalar.

 

Şekil 2: Çin dışında, semptomların başladığı tarihe göre doğrulanan 2019-nCoV vakalarının (n=150) epidemik eğrisi ve seyahat geçmişi, 11 Şubat 2020

 

Şekil 2 için not: Çin dışında bildirilen 395 vakanın 16’sı asemptomatikken tespit edilmiştir. Geri kalan 379 vaka için, başlangıç tarihi hakkında bilgi sadece epidemiyolojik eğride sunulan 150 vaka için mevcuttur.

 

Şekil 3: Raporlama ve seyahat geçmişine göre Çin dışında tespit edilen 2019-nCoV vakalarının (n = 395) epidemik eğrisi, 11 Şubat 2020

 

STRATEJİK HEDEFLER

DSÖ'nün söz konusu müdahaleye yönelik stratejik hedefleri:

• Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
• Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
• Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
• Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
• Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
• Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.

*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.

HAZIRLIK VE YANIT

• 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir. 
• DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
• DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
• DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
• Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
• Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
• DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
• Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
• DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
• DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Çeşitli protokoller burada bulunabilir: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations
• DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehber yayınlamıştır.
• DSÖ, laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.

 HALK İÇİN TAVSİYELER

Diğer koronavirüs (Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) ) nedeniyle önceki salgınlar sırasında, insandan insana bulaşma damlacıklar, temas ve fomitler yoluyla gerçekleşmiştir, bu da 2019-nCoV'nin bulaşma yolunun benzer olabileceğini düşündürmektedir. Akut solunum yolu enfeksiyonu genel bulaşma riskini azaltmak için temel ilkeler aşağıdaki gibidir:

• Akut solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçınmak.
• Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık el yıkamak.
• Çiftlik hayvanları veya vahşi hayvanlarla korunmasız temastan kaçınmak.
• Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan kişiler öksürürken görgü kurallarına uymalıdır (başka insanlarla mesafeyi koruyun, öksürürken ve hapşırırken tek kullanımlık mendil veya kıyafetler kullanarak ağız ve burnunuzu örtün ve ellerinizi yıkayın).
• Sağlık tesislerinde, hastanelerde, özellikle acil servislerde standart enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını yaymak.

DSÖ, gezginler için belirli bir sağlık önlemi önermemektedir. Seyahat sırasında veya sonrasında solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar olması durumunda, gezginlerin tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık uzmanlarıyla paylaşmaları tavsiye edilir.

 

 1.Wang, N., Li, S.Y., Yang, X.L., Huang, H.M., Zhang, Y.J., Guo, H., Luo, C.M., Miller, M., Zhu, G., Chmura, A.A. ve Hagan, E., 2018. Yarasa-SARS ile ilişkili koronavirüs enfeksiyonunun serolojik kanıtı, Çin. Virologica Sinica, 33 (1), s.104-107.

2. Li, H., Mendelsohn, E., Zong, C., Zhang, W., Hagan, E., Wang, N., Li, S., Yan, H., Huang, H., Zhu, G. ve Ross, N., 2019. Güney Çin'deki kırsal sakinleri arasında insan-hayvan etkileşimleri ve yarasa koronavirüs yayılma potansiyeli. Biyogüvenlik ve Sağlık, 1 (2), s.84-90.