DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 14.02.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
400'e yakın dünya bilim insanı, yeni COVID-19 virüsü hakkındaki mevcut bilgi düzeyini değerlendirmek, acil olarak cevaplanması gereken kritik araştırma soruları üzerinde anlaşmak, birlikte çalışmanın yollarını belirlenmesini hızlandırmak, bu salgının azaltılmasına katkıda bulunabilecek öncelikli araştırmalara fon sağlamak ve gelecekteki salgınlara hazırlanmak için DSÖ Cenevre Genel Merkezi'nde 11 ila 12 Şubat 2020'de bir araya geldi
14 Şubat 2020’ye göre bildirilen veriler*
•Son 24 saat içinde hiçbir yeni ülkeden COVID-19 vakası bildirilmemiştir.
• Çin dışında ikinci ölüm, Japonya'da bildirildi. Bu bireyin Çin'e seyahat geçmişi bilinmiyor.
• Çin'de sağlık çalışanlarında 6 ölüm dahil olmak üzere doğrulanmış 1.716 COVID-19 vakası bildirilmiştir.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
49.053 doğrulanmış (2.056 yeni) |
|
Çin |
|
48.548 doğrulanmış (1.998 yeni) |
|
1.381 ölüm (121 yeni)** |
|
Çin Dışında |
|
505 doğrulanmış (58 yeni) |
|
24 ülke |
|
2 Ölüm (1 Yeni) |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Çin : Çok Yüksek |
|
Bölgesel düzeyde : Yüksek |
|
Küresel düzeyde : Yüksek |
* Durum raporu uluslararası yetkililerin Orta Avrupa Saat Dilimine göre sabah 10 itibariyle verdiği bilgileri içermektedir.
** Bilgi Çin tarafından sağlanmıştır.
Şekil 1. 14 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler


TEKNİK ODAK: DSÖ Araştırma ve Geliştirme Planı
DSÖ Ar-Ge Planı, salgınlar sırasında araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin hızlı bir şekilde aktivasyonunu sağlayan küresel bir strateji ve hazırlılık planıdır. Bu planın amacı, hayat kurtarmak ve daha fazla krizi önlemek için kullanılabilecek etkili testlerin, aşıların ve ilaçların bulunmasını hızlı bir şekilde takip etmektir.
400'e yakın dünya bilim insanı, yeni COVID-19 virüsü hakkındaki mevcut bilgi düzeyini değerlendirmek, acil olarak cevaplanması gereken kritik araştırma soruları üzerinde anlaşmak, birlikte çalışmanın yollarının belirlenmesini hızlandırmak, bu salgının azaltılmasına katkıda bulunabilecek öncelikli araştırmalara fon sağlamak ve gelecekteki salgınlara hazırlanmak için DSÖ Cenevre Genel Merkezi'nde 11 ila 12 Şubat 2020'de bir araya geldi.
Tartışılan araştırma konuları şunları içeriyordu: COVID-19 virüsü doğal öyküsü, iletimi ve teşhisi; virüs ile ilişkili hayvan ve çevre araştırmaları; insan-hayvan arayüzündeki yönetim önlemleri; epidemiyolojik çalışmalar; klinik tanımlama ve yönetim; sağlık çalışanlarının korunması da dahil olmak üzere enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü; Ar-Ge aday terapötikler; Ar-Ge aday aşılar; araştırma için etik hususlar; ve sosyal bilimlerin salgın yanıtına dahil edilmesi.
Uzmanlar kilit bilgi boşluklarını ve araştırma önceliklerini belirlediler, devam eden araştırmalar hakkında bilimsel veriler paylaştılar ve böylece COVID-19 salgını kontrolüne katkıda bulunmak için kritik bilimsel bilgilerin üretimini hızlandırdılar. Etkilenenlerin hemen teşhis edilmesini ve optimal bakım almasını sağlamak için şimdi hayat kurtarabilecek eylemlere odaklanmak için araştırma ihtiyacı üzerinde geniş bir fikir birliği vardır. Bu Forumun bir parçası olarak sekiz acil araştırma önceliği kabul edildi:
1. Topluluk düzeyinde kullanım için hızlı bakım teşhisleri noktası üzerine araştırmaları harekete geçirin,
2. Çin'den ve başka yerlerden hangi standart bakım yaklaşımlarının en etkili olduğunu öğrenmek için mevcut verileri değerlendirin,
3. Yardımcı tedavilerin (ana tedaviye ek olarak verilen) ve destekleyici tedavilerin etkisini olabildiğince hızlı değerlendirin,
4. Sağlık bakımı ve topluluk ortamlarında koruyucu ekipman ve diğer enfeksiyon önleme ve kontrol önlemlerinin kullanımını en uygun hale getirin,
5. Hayvan konakçı (lar) ını tanımlamak, devam eden dökülmeyi önlemek ve zaman içinde farklı bağlamlarda virüs bulaşabilirliğini, hastalığın şiddetini ve enfeksiyona daha duyarlı bireyleri daha iyi anlamak için mevcut tüm kanıtları gözden geçirin,
6. “Ana Protokoller” kullanarak terapötik araştırmaların ve aşılarının değerlendirilmesini hızlandırın,
7. Kritik araştırmaların uygulanması için fon sağlayıcılar arasında iletişim ve etkileşimin yüksek derecede sürdürülmesi,
8. Halk sağlığı amacıyla virüs materyalleri, klinik örnekler ve verileri geniş ve hızlı bir şekilde paylaşın.
Bu toplantı ile ilgili daha fazla bilgi ve belgeleri görüntülemek için lütfen https://www.who.int/blueprint/priority-diseases/key-action/novel-coronavirus/en/ web sayfasını ziyaret edin.
Tablo 1. Çin'in iller, bölgeler ve şehirler tarafından bildirilen doğrulanmış ve şüphelenilen COVID-19 akut solunum yolu hastalıkları vakaları, 14 Şubat 2020 *

* Tablo 1'deki ölümler hem laboratuvar onaylı vakaları hem de klinik olarak teşhis edilen COVID-19 vakalarını içerir.
Tablo 2. Çin dışındaki ülkeler, bölgeler veya bölgelerde bildirilen laboratuvar onaylı COVID-19 vakaları ve ölümler. 14 Şubat 2020 itibarıyla veriler
|
DSÖ Bölge Ofisi |
Ülke/yönetim bölgesi/bölge |
Doğrulanmış* (yeni) vakalar |
Çin’e seyahat geçmişi olan toplam (yeni) |
Çin dışındak† olası veya doğrulanan bulaşmış toplam (yeni) vaka |
İnceleme altında olan bulaşma bölgesinde toplam (yeni) vaka |
Toplam (yeni) ölüm |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
Singapur |
58 (8) |
22 (0) |
36 (8) |
0 |
0 |
|
Güney Kore |
28 (0) |
13 (0) |
12§§ (0) |
3 (0) |
0 |
|
|
Japonya |
33 (4) |
24 (0) |
9 (4) |
0 |
1 (1) |
|
|
Malezya |
19 (1) |
15 (0) |
4‡‡ (1)‡‡‡ |
0 (0) |
0 |
|
|
Avustralya |
15 (0) |
15 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
Vietnam |
16 (0) |
8 (0) |
8 (0) |
0 (0) |
0 |
|
|
Filipinler |
3 (0) |
3 (0) |
0 |
0 (0) |
1 (0) |
|
|
Kamboçya |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
Tayland |
33 (0) |
23 (0) |
6 (0) |
4 (0) |
0 |
|
|
Güney Doğu Asya Bölgesi |
Hindistan |
3 (0) |
3 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
Nepal |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
Sri Lanka |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
ABD |
15 (1) |
13 (1) |
2 (0) |
0 |
0 |
|
|
Amerika Bölgesi |
Kanada |
7 (0) |
6 (0) |
0 |
1 (0) |
0 |
|
Almanya |
16 (0) |
2 (0) |
14 (0) |
0 |
0 |
|
|
Avrupa Bölgesi
Doğu Akdeniz Bölgesi |
Fransa |
11 (0) |
5 (0) |
6 (0) |
0 |
0 |
|
Birleşik Krallık |
9 (1) |
2 (0) |
7 ***(0) |
0 |
0 |
|
|
İtalya |
3 (0) |
3 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
Rusya |
2 (0) |
2 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
İspanya |
2 (0) |
0 |
2§ (0) |
0 |
0 |
|
|
Belçika |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
Finlandiya |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
İsveç |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
0 |
0 |
|
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
8 (0) |
6 (0) |
1 (0) |
1 (0) |
0 |
|
|
Diğer |
Uluslararası bir taşıttaki vakalar (Japonya) |
218** (44) |
0 |
0 (0) |
218 (44) |
0 |
*Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov)
†Bulaşmanın yeri, mevcut resmi veriler DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir.
‡Çin’de doğrulanan vakalar arasında Hong Kong (53 doğrulanmış, 1 ölüm), Macau (10 doğrulanmış) ve Taipei ve çevresinden (18 doğrulanmış) bildirilen vakalar da bulunmaktadır.
** Şu anda Japon karasularında bulunan bir yolcu gemisinde tespit edilen vakalar.
§ İki vaka için maruz kalma İspanya dışında gerçekleşti.
*** Altı vaka için maruz kalma Birleşik Krallık dışında meydana geldi.
§§ Üç vaka için maruz kalma Kore Cumhuriyeti dışında gerçekleşti.
‡‡ Bir vaka için maruz kalma Malezya dışında gerçekleşti.
‡‡‡ Bu hastanın Çin'e seyahat geçmişi de var, fakat Malezya'ya döndükten sonra maruz kalma olasılığı daha yüksek.
Şekil 2: Çin dışında, semptomların başladığı tarihe göre doğrulanan COVID-19 vakalarının (n=192) epidemik eğrisi ve seyahat geçmişi, 14 Şubat 2020

Şekil 2 için not: Çin dışında bildirilen 505 vakanın 17’sı asemptomatikken tespit edilmiştir. Geri kalan 488 vaka için, başlangıç tarihi hakkında bilgi sadece epidemiyolojik eğride sunulan 192 vaka için mevcuttur.
Şekil 3: Raporlama ve seyahat geçmişine göre Çin dışında tespit edilen COVID-19 vakalarının (n = 505) epidemik eğrisi, 14 Şubat 2020


STRATEJİK HEDEFLER
DSÖ'nün söz konusu müdahaleye yönelik stratejik hedefleri:
- Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
- Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
- Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
- Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
- Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
- Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.
*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
- DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Çeşitli protokoller burada bulunabilir: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehber yayınlamıştır.
- DSÖ, laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
Diğer koronavirüs (Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) ) nedeniyle önceki salgınlar sırasında, insandan insana bulaşma damlacıklar, temas ve fomitler yoluyla gerçekleşmiştir, bu da 2019-nCoV'nin bulaşma yolunun benzer olabileceğini düşündürmektedir. Akut solunum yolu enfeksiyonu genel bulaşma riskini azaltmak için temel ilkeler aşağıdaki gibidir:
- Akut solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçınmak.
- Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık el yıkamak.
- Çiftlik hayvanları veya vahşi hayvanlarla korunmasız temastan kaçınmak.
- Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan kişiler öksürürken görgü kurallarına uymalıdır (başka insanlarla mesafeyi koruyun, öksürürken ve hapşırırken tek kullanımlık mendil veya kıyafetler kullanarak ağız ve burnunuzu örtün ve ellerinizi yıkayın).
- Sağlık tesislerinde, hastanelerde, özellikle acil servislerde standart enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını yaymak.
DSÖ, gezginler için belirli bir sağlık önlemi önermemektedir. Seyahat sırasında veya sonrasında solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar olması durumunda, gezginlerin tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık uzmanlarıyla paylaşmaları tavsiye edilir.

