DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 19.02.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
Son 24 saat içinde hiçbir yeni ülkeden COVID-19 vakası bildirilmemiştir. DSÖ, inkübasyon süresi (enfeksiyon ve semptom başlangıcı arasındaki süre), vaka ölüm oranı (CFR) ve seri aralık (birincil ve ikincil bir vakanın semptom başlangıcı arasındaki süre) gibi COVID-19'un temel epidemiyolojik parametrelerini değerlendirmek için, uluslararası bir istatistikçi ve matematiksel modelciler ağı ile çalışmaktadır.
19 Şubat 2020’ye göre bildirilen veriler*
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- Son 24 saat içinde hiçbir yeni ülkeden COVID-19 vakası bildirilmemiştir.
- DSÖ, inkübasyon süresi (enfeksiyon ve semptom başlangıcı arasındaki süre), vaka ölüm oranı (CFR) ve seri aralık (birincil ve ikincil bir vakanın semptom başlangıcı arasındaki süre) gibi COVID-19'un temel epidemiyolojik parametrelerini değerlendirmek için, uluslararası bir istatistikçi ve matematiksel modelciler ağı ile çalışmaktadır. Bu parametreleri değerlendiren mevcut analizlerin raporları, şu anda mevcut kanıtların bir özeti olarak bu Durum Raporunda sunulmaktadır. Bu değerler başlangıç olarak kabul edilmelidir ve daha fazla bilgi elde edildikçe parametrelerin güncellenmesi olasıdır. Modelleme karar vermeyi destekleyebilir, ancak titiz veri toplama ve durumun kapsamlı bir analizi ile birleştirilmesi gerekir. Daha fazla bilgi için lütfen Odak Noktadaki Konu bölümüne bakınız.
- OpenWHO platformuna COVID-19 ile ilgili birkaç çevrimiçi kurs eklenmiştir:
- Yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir giriş (Fransızca, Basitleştirilmiş Çince ve İspanyolca da mevcuttur). https://openwho.org/courses/introduction-to-ncov
- Şiddetli Akut Solunum Yolu Enfeksiyonlarının Yoğun Bakımı. https://openwho.org/courses/severe-acuterespiratory-infection
- Solunum yolu hastalıklarıyla ilgili sağlık ve güvenlik bilgilendirmesi – ePROTECT. https://openwho.org/courses/eprotect-acute-respiratory-infections
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
75.204 doğrulanmış (1.872 yeni) |
|
Çin ** |
|
74.280 doğrulanmış (1.752 yeni) |
|
2.006 ölüm (136 yeni) |
|
Çin Dışında |
|
924 doğrulanmış (120 yeni) |
|
25 ülke |
|
3 Ölüm |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Çin : Çok Yüksek |
|
Bölgesel düzeyde : Yüksek |
|
Küresel düzeyde : Yüksek |
|
|
* Durum raporu uluslararası yetkililerin Orta Avrupa Saat Dilimine göre sabah 10 itibariyle verdiği bilgileri içermektedir.
** Bilgi Çin tarafından sağlanmıştır.
Şekil 1. 19 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler


ODAK NOKTADAKİ KONU: İleri Analitik ve Matematiksel Modelleme
Herhangi bir salgın patojen için uygun bir halk sağlığı müdahalesi oluşturmak adına, bulaşma dinamiği, hastalığın şiddeti, kontrol ve tesir azaltma önlemlerinin etkisi hakkında bilgi ve analizlere ihtiyaç vardır. Mevcut epidemiyolojik ve klinik verilerin tanımlayıcı analizlerine ek olarak, matematiksel modelleme ve gelişmiş analitik uygulamalar, temel bulaşma ve şiddet parametrelerini değerlendirmek için kullanılabilecek faydalı araçlardır.
DSÖ, inkübasyon süresi (enfeksiyon ve semptom başlangıcı arasındaki süre), vaka ölüm oranı (CFR) ve seri aralık (birincil ve ikincil bir vakanın semptom başlangıcı arasındaki süre) gibi COVID-19'un temel epidemiyolojik parametrelerini değerlendirmek için, uluslararası bir istatistikçi ve matematiksel modelciler ağı ile çalışmaktadır.
Bu parametreleri hesaplamak için, istatistikçiler ve modelciler COVID-19 gözetim faaliyetlerinden vaka temelli verileri ve hane halkı veya diğer kapalı ortamlardaki vaka toplulukları içinde bulaşıcılığı değerlendiren çalışmalar gibi erken araştırmalardan elde edilen verileri kullanırlar. Ortalama kuluçka döneminin başlangıç değerleri1,2,3,4,5,6,7 5-6 gündür (0-14 gün arasında değişmektedir) ve seri aralık4,8 için değerler 4.4 ila 7.5 gün arasındadır. Baskı öncesi birçok değer paylaşılmıştır ve daha fazla bilgi elde edildikçe bilgiler güncellenecektir.
Doğrulanmış vaka ölüm oranı veya CFR, toplam ölüm sayısının, bir seferde onaylanan toplam vaka sayısına bölünmesiyle elde edilir. Çin içinde, Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından bildirilen doğrulanmış CFR %2.3'tür.9. Bu sonuç, 11 Şubat tarihi itibariyle laboratuvar tarafından onaylanan 44.415 vaka arasından 1.023 ölüme dayanmaktadır. Bu CFR, ne büyük ölçüde hastaneye yatmayı gerektiren pnömonili hastalara odaklanan, mevcut sürveyanstan kaçırılabilecek daha hafif enfeksiyonların sayısını içerir; ne de son zamanlarda teyit edilen vakaların henüz ciddi hastalık geliştirebileceği ve bazılarının ölebileceği gerçeğini açıklamaktadır. Salgın devam ettikçe, doğrulanmış CFR değişebilir. Çin dışında, bildirilen doğrulanmış vakalar arasındaki CFR değerleri Çin içinden bildirilenlerden daha düşüktür. Bununla birlikte, Çin içinden ve dışından CFR'de gerçek farklılıklar olup olmadığına dair sonuçlar çıkarmak için çok erken, çünkü Çin dışından bildirilen vakaların çoğu için nihai sonuç verileri (kim iyileşecek ve kim ölecek) henüz bilinmiyor.
Modelleme, mevcut gözetim faaliyetlerinde potansiyel olarak gözden kaçırılan hafif vakalar ve başlangıç ile ölüm arasındaki gecikme gibi gözden kaçan vakaları hesaba katmaya çalışmak için yararlı bir araçtır. Tahmini toplam enfeksiyon sayısı kullanılarak Enfeksiyon Ölüm Oranı(IFR) hesaplanabilir. Bu, ölümle sonuçlanan tüm enfeksiyonların (hem teşhis edilmiş hem teşhis edilmemiş) fraksiyonunu temsil eder. Bu mevcut analizlere dayanarak, mevcut IFR tahminleri10,11,12 %0,3 ile %1 arasında değişmektedir. Nüfus temelli serolojik çalışmalar olmadan, nüfusun hangi oranının COVID-19 ile enfekte olduğunu bilmek henüz mümkün değildir.
Modelleme, 23 Ocak 2020 Vuhan seyahat yasağının, Çin içindeki ve dışındaki bulaşmayı azaltma üzerindeki etkisini değerlendirmek için de kullanılmıştır. 13,14 Bu modellere göre, yalnız seyahat kısıtlamalarının salgının ilerlemesi üzerinde sadece az bir miktar etkisi olduğu tahmin edilmektedir; etkili olması için, erken vaka izolasyonu, diğer hareket kısıtlamaları, sosyal mesafe ve nüfus düzeyinde davranış değişiklikleri gibi diğer halk sağlığı müdahaleleriyle birleştirilmeleri gerekecektir.
Bu, H1N1 dahil olmak üzere geçmiş influenza pandemileri sırasında seyahat kısıtlamaları üzerine, “Sağlıkla İlgili Olmayan Ortamlarda Pandemik Grip için Farmasötik Olmayan Önlemler — Uluslararası Seyahatle İlgili Önlemler”15 konulu raporda bildirilen çeşitli çalışmalarla uyumludur.
Şubat 2019 COVID-19 DSÖ Küresel araştırma ve inovasyon forumu sırasında, bilim adamlarının uluslararası toplanması, tahmin modellerini iyileştirmek ve halk sağlığı müdahalesine hedefli rehberlik ve önlemleri bildirmek için ek bilgilere ihtiyaç olduğunu vurgulamıştır. Bu bilgiler aşağıdaki gibi erken araştırmalardan gelmelidir:
- Toplum içinde ve evlerde
- Sağlık çalışanları risk faktörü değerlendirmeleri yoluyla
- Yatan vakaların klinik karakterizasyonu ile
- Geri dönen yolcu kohort çalışmalarında
DSÖ, kendi web sitesinde bulunan bu araştırmalar için protokoller sağlamıştır. Bu bilgiler, parametrelerin değerlerinin güncellenmesine yardımcı olacaktır. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations
SÜRVEYANS
Tablo 1. Çin'deki vilayetler, bölgeler ve şehirler tarafından bildirilen COVID-19 akut solunum hastalığı vakaları, 19 Şubat 2020
|
|
Nüfus |
Günlük |
|
Toplam |
||||||
|
DoğrulanmışVakalar x |
Şüpheli Vakalar |
Ölümler |
Doğrulanmış Vakalar |
Ölümler |
||||||
|
Hubei |
5917 |
1693 |
596 |
|
132 |
61.682 |
|
1921 |
||
|
Guangdong |
11346 |
3 |
|
1 |
|
1 |
|
1331 |
|
5 |
|
Henan |
9605 |
5 |
|
121 |
|
0 |
|
1262 |
|
19 |
|
Zhejiang |
5737 |
1 |
|
9 |
|
0 |
|
1173 |
|
0 |
|
Hunan |
6899 |
1 |
|
12 |
|
1 |
|
1008 |
|
4 |
|
Anhui |
6324 |
4 |
|
0 |
|
0 |
|
986 |
|
6 |
|
Jiangxi |
4648 |
1 |
|
0 |
|
0 |
|
934 |
|
1 |
|
Jiangsu |
8051 |
2 |
|
0 |
|
0 |
|
631 |
|
0 |
|
Chongqing |
3102 |
2 |
|
41 |
|
0 |
|
555 |
|
5 |
|
Shandong |
10047 |
1 |
|
8 |
|
1 |
|
544 |
|
3 |
|
Sichuan |
8341 |
6 |
|
30 |
|
0 |
|
514 |
|
3 |
|
Heilongjiang |
3773 |
6 |
|
21 |
|
1 |
|
470 |
|
12 |
|
Beijing |
2154 |
6 |
|
58 |
|
0 |
|
393 |
|
4 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Shanghai |
2424 |
0 |
|
78 |
|
0 |
|
333 |
|
1 |
|
Hebei |
7556 |
4 |
|
0 |
|
0 |
|
306 |
|
4 |
|
Fujian |
3941 |
1 |
|
4 |
|
0 |
|
293 |
|
0 |
|
Shaanxi |
3864 |
2 |
|
19 |
|
0 |
|
242 |
|
0 |
|
Guangxi |
4926 |
2 |
|
12 |
|
0 |
|
244 |
|
2 |
|
Yunnan |
4830 |
1 |
|
16 |
|
0 |
|
173 |
|
0 |
|
Hainan |
934 |
0 |
|
14 |
|
0 |
|
163 |
|
4 |
|
Guizhou |
3600 |
0 |
|
2 |
|
1 |
|
146 |
|
2 |
|
Shanxi |
3718 |
1 |
|
3 |
|
0 |
|
131 |
|
0 |
|
Tianjin |
1560 |
3 |
|
62 |
|
0 |
|
128 |
|
3 |
|
Liaoning |
4359 |
0 |
|
64 |
|
0 |
|
121 |
|
1 |
|
Gansu |
2637 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
91 |
|
2 |
|
Jilin |
2704 |
1 |
|
11 |
|
0 |
|
90 |
|
1 |
|
Xinjiang |
2487 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
76 |
|
1 |
|
Inner Mongolia |
2534 |
2 |
|
3 |
|
0 |
|
75 |
|
0 |
|
Ningxia |
688 |
1 |
|
0 |
|
0 |
|
71 |
|
0 |
|
Hong Kong SAR |
745 |
2 |
|
0 |
|
0 |
|
62 |
|
1 |
|
Taipei ve çevresi |
2359 |
1 |
|
0 |
|
0 |
|
23 |
|
1 |
|
Qinghai |
603 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
18 |
|
0 |
|
Macao SAR |
66 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
10 |
|
0 |
|
Xizang |
344 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
1 |
|
0 |
|
Toplam |
142.823 |
1752 |
|
1185 |
|
136 |
|
74.280 |
|
2006 |
X "Doğrulanmış vakalar" hem laboratuvar onaylı hem de klinik olarak teşhis edilmiş vakaları içerir (şu anda yalnızca Çin, Hubei eyaleti için geçerlidir)
Tablo 2. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 19 Şubat 2020


* Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. ( https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )
** Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir.
*** Şu anda Japon karasularında bulunan bir yolcu gemisinde tespit edilen vakalar.
Şekil 2: Çin dışında, semptomların başladığı tarihe göre doğrulanan COVID-19 vakalarının (n=231) epidemik eğrisi ve seyahat geçmişi, 19 Şubat 2020


Şekil 2 için not: Çin dışında bildirilen 924 vakanın 29’u asemptomatikken tespit edilmiştir. Geri kalan 895 vaka için, başlangıç tarihi hakkında bilgi sadece epidemiyolojik eğride sunulan 231 vaka için mevcuttur.
Şekil 3: Raporlama ve seyahat geçmişine göre Çin dışında tespit edilen COVID-19 vakalarının (n = 924) epidemik eğrisi, 19 Şubat 2020


STRATEJİK HEDEFLER
DSÖ'nün söz konusu müdahaleye yönelik stratejik hedefleri:
- Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
- Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
- Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
- Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
- Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
- Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.
*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
- DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Çeşitli protokoller burada bulunabilir: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehber yayınlamıştır.
- DSÖ, laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
Diğer koronavirüs (Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) ) nedeniyle önceki salgınlar sırasında, insandan insana bulaşma damlacıklar, temas ve fomitler yoluyla gerçekleşmiştir, bu da 2019-nCoV'nin bulaşma yolunun benzer olabileceğini düşündürmektedir. Akut solunum yolu enfeksiyonu genel bulaşma riskini azaltmak için temel ilkeler aşağıdaki gibidir:
- Akut solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerle yakın temastan kaçınmak.
- Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra sık sık el yıkamak.
- Çiftlik hayvanları veya vahşi hayvanlarla korunmasız temastan kaçınmak.
- Akut solunum yolu enfeksiyonu semptomları olan kişiler öksürürken görgü kurallarına uymalıdır (başka insanlarla mesafeyi koruyun, öksürürken ve hapşırırken tek kullanımlık mendil veya kıyafetler kullanarak ağız ve burnunuzu örtün ve ellerinizi yıkayın).
- Sağlık tesislerinde, hastanelerde, özellikle acil servislerde standart enfeksiyon önleme ve kontrol uygulamalarını yaymak.
DSÖ, gezginler için belirli bir sağlık önlemi önermemektedir. Seyahat sırasında veya sonrasında solunum yolu hastalığını düşündüren semptomlar olması durumunda, gezginlerin tıbbi yardım almaları ve seyahat geçmişlerini sağlık uzmanlarıyla paylaşmaları tavsiye edilir.
1 Liu T, Hu J, Kang M, Lin L, Zhong H, Xiao J, et al. Transmission dynamics of 2019 novel coronavirus(2019-nCoV),
https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.01.25.919787v1.full.pdf
2 Backer J, Klinkenberg D, Wallinga J, Incubation period of 2019 novel coronavirus (2019-nCov) infections among travellers from Wuhan, China, 20-28 January. Eurosurveillance 25(5), 2020
3 Linton N et al, Epidemiological characteristics of novel coronavirus infection: A statistical analysis of publicly available case data, https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.01.26.20018754v1
4 Li Q, Guan X, Wu P, Wang X, Zhou L, Tong Y, et al. Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus–Infected Pneumonia, NEJM January 29, 2020
5 Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, Liang WH, Ou CQ, He JX, et al. Clinical characteristics of 2019 novel coronavirus infection in China. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.06.20020974v1.full.pdf
6 Lauer S, Grantz K, Bi Q, Jones F, Zheng Q, Meredith H, et al. The incubation period of 2019-nCoV from publicly reported confirmed cases: estimation and application. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.02.20020016v1.full.pdf
7 Yang Y, Lu QB, Liu MJ, Wang YX, Zhang AR, Jalali N, et al. Epidemiological and clinical features of the 2019 novel coronavirus outbreak in China. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.10.20021675v1.full.pdf
8 You C, Deng Y, Hu W, Sun J, Lin Q, Zhou F, et al. Estimation of the Time-Varying Reproduction Number of 2019-nCoV Outbreak in China, https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.08.20021253v1
9 The Novel Coronavirus Pneumonia Emergency Response Epidemiology Team, The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) — China, 2020, CCDC Weekly / Vol. 2 / No. x
10 Jung S, Akhmetzhanov A, Hayashi K , Linton N, Yang Y , Yuan B, et al. Real-Time Estimation of the Risk of Death from Novel Coronavirus (COVID-19) Infection: Inference Using Exported Cases, J. Clin. Med. 2020, 9(2), 523
11 Dorigatti I, Okell L, Cori A, Imai N, Baguelin M, Bhatia S, et al. Report 4: Severity of 2019-novel coronavirus (nCoV), https://www.imperial.ac.uk/mrc-global-infectious-disease-analysis/news--wuhan-coronavirus/
12 Famulare M. 2019-nCoV: preliminary estimates of the confirmed-case-fatality-ratio and infection-fatality-ratio, and initial pandemic risk assessment, https://institutefordiseasemodeling.github.io/nCoV-public/analyses/first_adjusted_mortality_estimates_and_risk_assessment/2019-nCoV-preliminary_age_and_time_adjusted_mortality_rates_and_pandemic_risk_assessment.html
13 Chinazzi M, Davis J, Ajelli M, Gioannini C, Litvinova M, Merler S, et al. The effect of travel restrictions on the spread of the 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) outbreak; https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.09.20021261v1.full.pdf
14 Tian H; Li Y, Liu Y, Kraemer M, Chen B, Cai J, Li B, Early evaluation of Wuhan City travel restrictions in response to the 2019 novel coronavirus outbreak https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.01.30.20019844v3 accessed 19 February 2020.
15 Ryu S, Gao H, Wong J. Shiu E, Xiao J, Fong M, and Cowling B, Nonpharmaceutical Measures for Pandemic Influenza in Nonhealthcare Settings—International Travel-Related Measures, EID, Volume 6, number 5 – May 2020

