DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 29.02.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
DSÖ, COVID-19 için kişisel koruyucu ekipmanların rasyonel kullanımını anlatan bir geçici rehber yayınladı.
29 Şubat 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00 da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
• İki yeni Üye Devlet (Meksika ve San Marino) son 24 saat içinde COVID-19 vakaları bildirmiştir.
• DSÖ, COVID-19 için kişisel koruyucu ekipmanların rasyonel kullanımını anlatan 27.02.2020 tarihinde geçici rehber yayınladı.
Bu belge, sağlık hizmetlerinde ve kargo dağıtımı da dahil olmak üzere toplum ortamlarında kişisel koruyucu ekipmanların (KKD) uygun kullanımı için DSÖ'nün önerilerini özetlemektedir. Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) faaliyetleri hakkında daha fazla bilgi Odak Konu'da yer almaktadır.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
85. 403doğrulanmış (1.753 yeni) |
|
Çin |
|
79. 394 doğrulanmış (435 yeni) |
|
2. 838 ölüm (47 yeni) |
|
Çin Dışında |
|
6.009 doğrulanmış (1.318 yeni) |
|
53 ülke (2 yeni) |
|
86 Ölüm (19 yeni) |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Çin : Çok Yüksek |
|
Bölgesel düzeyde : Çok Yüksek |
|
Küresel düzeyde : Çok Yüksek |
Şekil 1. 29 Şubat 2020 itibariyle doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler

ODAK KONU: ENFEKSİYON ÖNLEME VE KONTROLÜ GÜNCELLEME
Enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü (IPC), COVID-19 için koruyucu ve hafifletici önlemlerde önemli bir faktördür. Kanıta dayalı kaliteli rehber sağlamak ve kişisel koruyucu ekipman (KKD) için küresel talebe hızlı yanıt vermek için DSÖ, salgının başlangıcından bu yana dünyanın dört bir yanından IPC uzman kişilerden oluşan küresel uzman ağını bir araya getirdi. Uzmanlar, Global Enfeksiyon Önleme ve Kontrol Ağının (GIPCN) üyeleri veya COVID-19 hastalarına bakan ilgili kurumların üyeleridir. Bu ağ IPC önlemlerinin teknik yönlerini tartışmakta ve etkilenen ülkelerdeki epidemiyolojik güncellemeleri ve deneyimleri paylaşmaktadır. Bu küresel IPC uzman ağına danışarak, DSÖ üç temel IPC geçici rehber materyali yayınladı.
Enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü (IPC) etkinliklerindeki güncellemeler şunları içermektedir:
• Kılavuz dökümanın yayınlanması: COVID-19 için kişisel koruyucu ekipmanların rasyonel kullanımı. Bu belge, sağlık hizmetlerinde ve kargo taşımacılığı da dahil toplum ortamlarında kişisel koruyucu ekipmanların (KKD) uygun kullanımı için DSÖ’nün önerilerini özetlemektedir.
https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331215/WHO-2019-nCov-IPCPPE_use-2020.1-eng.pdf
• COVID-19 yanıtını desteklemek ve Avrupa bölgesinde enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü (IPC) eğitimini kolaylaştırmak için IPC uzmanlarının İtalya'da konuşlandırılması
• Kan güvenliği, numune toplama için KKD, temizlik ve dezenfeksiyon, kendi kendine izolasyon ve kendi kendine izleme konularında halktan ve topluluklardan gelen sorulara yanıt olarak Sık Sorulan Soruların (SSS) geliştirilmesi.
25 Şubat'ta OpenWHO çevrimiçi “COVID-19 için Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC)” kursunu başlatmak. Kursa 28 Şubat itibarıyla 15.391 kullanıcı erişmiştir (bakınız Şekil 1).
Şekil 2: 27 Şubat itibarıyla “COVID19 için“ Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (IPC) ” çevrimiçi kursa en fazla erişen 10 ülke: Kaynak: openWHO.org

Tablo 2. Çin'deki vilayetler, bölgeler ve şehirler tarafından bildirilen COVID-19 akut solunum hastalığı vakaları, 28 Şubat 2020
|
|
Nüfus |
Günlük |
|
Toplam |
||||||
|
Doğrulanmış Vakalar |
Şüpheli Vakalar |
Ölümler |
Doğrulanmış Vakalar |
Ölümler |
||||||
|
Hubei |
5917 |
423 |
|
159 |
|
45 |
|
66337 |
|
2727 |
|
Guangdong |
11346 |
1 |
|
2 |
|
0 |
|
1349 |
|
7 |
|
Henan |
9605 |
0 |
|
0 |
|
1 |
|
1272 |
|
21 |
|
Zhejiang |
5737 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
1205 |
|
1 |
|
Hunan |
6899 |
1 |
|
1 |
|
0 |
|
1018 |
|
4 |
|
Anhui |
6324 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
990 |
|
6 |
|
Jiangxi |
4648 |
1 |
|
0 |
|
0 |
|
935 |
|
1 |
|
Jiangsu |
8051 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
631 |
|
0 |
|
Chongqing |
3102 |
0 |
|
7 |
|
0 |
|
576 |
|
6 |
|
Shandong |
10047 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
755 |
|
6 |
|
Sichuan |
8341 |
0 |
|
2 |
|
0 |
|
538 |
|
3 |
|
Heilongjiang |
3773 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
480 |
|
13 |
|
Beijing |
2154 |
1 |
|
9 |
|
1 |
|
411 |
|
8 |
|
Shanghai |
2424 |
0 |
|
28 |
|
0 |
|
337 |
|
3 |
|
Hebei |
7556 |
1 |
|
0 |
|
0 |
|
318 |
|
6 |
|
Fujian |
3941 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
296 |
|
1 |
|
Shaanxi |
3864 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
245 |
|
1 |
|
Guangxi |
4926 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
252 |
|
2 |
|
Yunnan |
4830 |
0 |
|
3 |
|
0 |
|
174 |
|
2 |
|
Hainan |
934 |
0 |
|
5 |
|
0 |
|
168 |
|
5 |
|
Guizhou |
3600 |
0 |
|
1 |
|
0 |
|
146 |
|
2 |
|
Shanxi |
3718 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
133 |
|
0 |
|
Tianjin |
1560 |
1 |
|
24 |
|
0 |
|
136 |
|
3 |
|
Liaoning |
4359 |
0 |
|
15 |
|
0 |
|
121 |
|
1 |
|
Gansu |
2637 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
91 |
|
2 |
|
Jilin |
2704 |
0 |
|
3 |
|
0 |
|
93 |
|
1 |
|
Xinjiang |
2487 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
76 |
|
3 |
|
Inner Mongolia |
2534 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
75 |
|
0 |
|
Ningxia |
688 |
1 |
|
0 |
|
0 |
|
73 |
|
0 |
|
Hong Kong SAR |
745 |
2 |
|
0 |
|
0 |
|
93 |
|
2 |
|
Taipei ve çevresi |
2359 |
7 |
|
0 |
|
0 |
|
39 |
|
1 |
|
Qinghai |
603 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
18 |
|
0 |
|
Macao SAR |
66 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
10 |
|
0 |
|
Xizang |
344 |
0 |
|
0 |
|
0 |
|
1 |
|
0 |
|
Toplam |
142.823 |
435 |
|
248 |
|
47 |
|
79.394 |
|
2.838 |
Tablo3. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 28 Şubat 2020
|
Ülkeler |
Toplam Doğrulanmış* (yeni) Vakalar |
Toplam Ölüm (yeni) |
Bulaşma Şekli ** |
Bildirilen son vakadan bu yana geçen gün sayısı |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
||||
|
Güney Kore |
3150 (813) |
17 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Japonya |
230 (20) |
5(1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Singapur |
98 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Malezya |
24(2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Vietnam |
16 (0) |
0 (0) |
Sadece importe vaka |
16 |
|
Avustralya |
24 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
3 |
|
Filipinler |
3 (0) |
1 (0) |
Sadece importe vaka |
25 |
|
Kamboçya |
1 (0) |
0 (0) |
Sadece importe vaka |
33 |
|
Yeni Zelanda |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
1 |
|
Avrupa Bölgesi |
||||
|
İtalya |
888 (238) |
21 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransa |
57 (19) |
2(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Almanya |
57 (31) |
0(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İspanya |
32 (7) |
0(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İngiltere |
20 (4) |
0(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsveç |
12 (5) |
0(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsviçre |
10 (4) |
0(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avusturya |
5 (1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Norveç |
6 (2) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
1 |
|
İsrail |
5 (2) |
0(0) |
|
0 |
|
Yunanistan |
3(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
2 |
|
Hırvatistan |
5 (2) |
0(0) |
|
0 |
|
Finlandiya |
2(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
3 |
|
Rusya |
2(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
29 |
|
San Marino |
1(1) |
0(0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Belarus |
1(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
1 |
|
Litvanya |
1(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
1 |
|
Hollanda |
2(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Kuzey Makedonya |
1(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
3 |
|
Romanya |
3 (2) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Belçika |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
25 |
|
Danimarka |
2(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Estonya |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
2 |
|
Gürcistan |
2(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Güney Doğu Asya |
||||
|
Tayland |
42(2) |
0(0) |
Yerel Bulaşma |
0 |
|
Hindistan |
3(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
26 |
|
Nepal |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
47 |
|
Sri Lanka |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
33 |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
||||
|
İran |
388 (143) |
34 (8) |
Yerel Bulaşma |
0 |
|
Kuveyt |
45(2) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Bahreyn |
38(5) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
19(0) |
0(0) |
Yerel Bulaşma |
2 |
|
Irak |
8(1) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Umman |
6(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
2 |
|
Lübnan |
2(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
3 |
|
Pakistan |
2(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
3 |
|
Afganistan |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
5 |
|
Mısır |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
15 |
|
Amerika Bölgesi |
||||
|
Amerika Birleşik Devletleri |
62 (3) |
0 (0) |
Yerel Bulaşma |
0 |
|
Kanada |
14 (3) |
0 (0) |
Sadece importe vaka |
0 |
|
Brezilya |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
3 |
|
Afrika Bölgesi |
||||
|
Cezayir |
1(0) |
0 (0) |
Sadece importe vaka |
4 |
|
Nijerya |
1(0) |
0(0) |
Sadece importe vaka |
1 |
|
Tüm bölgeler için ara toplam |
5.304 (1318) |
80 (17) |
|
|
|
Uluslararası Taşıt (Diamond Princess)*** |
705 (0) |
6 (2) |
Yerel Bulaşma |
3 |
|
Genel Toplam**** |
6009 (1318) |
86 (19) |
|
|
* Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır.
** Bulaşma sınıflandırması, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine dayanır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir. Birden fazla bulaşma tipi yaşayan ülkeler / bölgeler / alanlar, kanıtların bulunduğu en yüksek kategoride sınıflandırılır;
***Şu anda Japon karasularında bulunan yolcu gemisinde tespit edilen vakalar.
****266 kadın / 386 erkek / 5.357 bilinmiyor. 28 sağlık çalışanı (5 kadın / 12 erkek / 11 bilinmiyor).
Şekil 2. 28 Şubat 2020 tarihine kadar raporların tamamlandığı günlerin rapor edildiği tarihe DSÖ bölgesine göre Çin dışında bildirilen onaylanmış COVID-19 vakalarının (n = 4072) epidemik eğrisi

STRATEJİK HEDEFLER
DSÖ'nün söz konusu yanıta yönelik stratejik hedefleri:
- Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
- Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
- Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
- Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
- Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
- Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.
*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için aşağıdaki adresi ziyaret edebilirsiniz: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
- DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Çeşitli protokoller burada bulunabilir: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehber yayınlamıştır.
- DSÖ, laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
COVID-19'un yayıldığı bir bölgede değilseniz, bu bölgelerin birinden seyahat etmediyseniz veya kendini iyi hissetmeyen biriyle yakın temasta değilseniz, virüsü kapma şansınız şu anda düşüktür. Fakat durum hakkında stresli ve endişeli olabileceğiniz anlaşılabilir bir durumdur. Makul önlemler alabilmeniz için risklerinizi doğru bir şekilde belirlemenize yardımcı olacak gerçekleri elde etmek iyi bir fikirdir. (Sık Sorulan Sorulara bakınız: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses ) Sağlık uzmanınız, ulusal halk sağlığı yetkilileriniz ve işvereniniz, COVID-19 ve bölgenizde olup olmadığı konusunda doğru bilgi kaynaklarıdır. Yaşadığınız yerdekii durumdan haberdar olmak ve kendinizi korumak için uygun önlemleri almak önemlidir. (Bkz. Herkes için koruma önlemleri).
COVID-19 salgınının olduğu bir bölgede iseniz, enfeksiyon riskini ciddiye almanız gerekir. Ulusal ve yerel sağlık yetkilileri tarafından verilen tavsiyelere uymalısınız. Çoğu insan için COVID-19 sadece hafif bir hastalığa neden olsa da, bazı insanları oldukça hasta edebilir. Daha da nadiren, hastalık ölümcül olabilir. Yaşlı insanlar ve önceden mevcut tıbbi durumları (yüksek tansiyon, kalp problemleri veya diyabet gibi) olanlar, hastalığa karşı daha savunmasız görünmektedir. (Bkz. COVID-19'un yayıldığı bölgelerde olan veya bu bölgeleri ziyaret etmiş (son 14 günde) kişiler için koruma önlemleri) (Protection measures for persons who are in or have recently visited (past 14 days) areas where COVID-19 is spreading).

