DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 17.03.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
Son 24 saat içinde, 8 yeni ülke/bölge (Afrika Bölgesi [3], Amerika Bölgesi [3], Batı Pasifik Bölgesi [1] ve Doğu Akdeniz Bölgesi [1]) COVID-19 vakaları bildirmiştir.
DURUM RAPORU
17 Mart 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00 da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- Son 24 saat içinde, 8 yeni ülke/bölge (Afrika Bölgesi [3], Amerika Bölgesi [3], Batı Pasifik Bölgesi [1] ve Doğu Akdeniz Bölgesi [1]) COVID-19 vakaları bildirmiştir.
- COVID-19 salgını yayılmayı sürdürürken, DSÖ acil durum hazırlığı ve müdahale konusunda seyahat, ulaşım ve turizm sektörleriyle birlikte çalışmaya devam etmektedir. Daha fazla bilgi için lütfen Odak Noktadaki Konu bölümüne bakınız.
- OpenWHO bir interaktif, web tabanlı, bilgi aktarımı platformu olup, acil sağlık durumlarına müdahaleyi iyileştirmek için ücretsiz çevrimiçi kurslar sunmaktadır. COVID-19 kaynakları https://openwho.org/channels/covid-19 adresinde DSÖ resmi dillerinde, https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages adresinde ise ek ulusal dillerde mevcuttur. OpenWHO ekibi, müdahale çabalarının yerelleştirilmesine yardımcı olmak için gönüllü çeviri desteği sunan DSÖ Ülke Ofisleri, halk sağlığı enstitüleri ve eğitim kurumlarıyla çalışmaya devam etmektedir. İletişim hattındaki kaynaklar arasında Hintçe ve Makedonca kursları bulunmaktadır. Daha fazla bilgi için lütfen Durum Raporu'nun Hazırlık ve Yanıt bölümüne bakınız.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
179.112 doğrulanmış (11.526) |
|
7.426 ölüm (475) |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
|
91.779 doğrulanmış (289) |
|
3.357 ölüm (23) |
|
Avrupa Bölgesi |
|
64.189 doğrulanmış (8.507) |
|
3.108 ölüm (428) |
|
Güney Doğu Asya Bölgesi |
|
508 doğrulanmış (124) |
|
9 ölüm (2) |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
|
16.786 doğrulanmış (330) |
|
873 ölüm (3) |
|
Amerika Bölgesi |
|
4.910 doğrulanmış (2.234) |
|
68 ölüm (18) |
|
Afrika Bölgesi |
|
228 doğrulanmış (42) |
|
4 ölüm (1) |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Küresel düzeyde: Çok Yüksek |
Şekil 1. 17 Mart 2020 itibariyle doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler
ODAK NOKTADAKİ KONU: Uluslararası seyahat, ulaşım ve turizm sektörleriyle ortak koordinasyonu hakkında güncelleme
Devam eden COVID-19 salgını gelişmeye devam ederken, DSÖ acil durum hazırlığı ve müdahale konusunda seyahat, ulaşım ve turizm sektörleriyle birlikte çalışmaya devam etmektedir.
Hiper bağlantılı uluslararası seyahat ve taşımacılığa sahip küresel bir dünyada, giriş noktaları (PoE'ler) - havaalanları, limanlar ve kara kapılarındaki - yolcular, taşıtlar ve mallar uluslararası hastalık yayılmasında kilit bir rol oynayabilmektedir. Seyahat ve ulaşım sektörleri, halk sağlığı acil durum hazırlığı ve giriş noktalarına ilişkin müdahale eylemlerinde vazgeçilmez aktörlerdir.
DSÖ, Uluslararası Sağlık Tüzüklerini ve rehberlerini, ortak kuruluşların mevcut düzenlemelerini ve sektörler arası işbirliği ihtiyacını hatırlatmak için tüm taraflara yönelik olarak üç ortak açıklama yayınlamıştır. Ortak açıklamalar Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) (http://www.imo.org/en/MediaCentre/HotTopics/Documents/Circular%20Letter%20No.4204-Add.2%20-%20Joint%20Statement%20Imo-Who%20On%20The%20Response%20To%20The%20Covid-19%20Outbreak%20(Secretariat).pdf), Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) (https://www.icao.int/Security/COVID-19/Pages/Statements.aspx) ve Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) (https://www.who.int/news-room/detail/27-02-2020-a-joint-statement-on-tourism-and-covid-19---unwto-and-who-call-for-responsibility-and-coordination) ile beraber, sırasıyla yayınlanmıştır.
IMO, ICAO, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ve UNWTO'nun yanı sıra büyük endüstri derneklerinin de katkılarıyla DSÖ, deniz ve havacılık trafiği ve kara kapıları konusunda kapsamlı COVID-19 teknik rehberleri üretmiştir ve bunları geliştirmeye devam etmektedir. Bu rehberler aşağıdaki gibidir:
- Gemilerde COVID-19 vakalarının ve salgınlarının yönetimi için operasyonel hususlar (Geçici rehberlik): https://www.who.int/publications-detail/operational-considerations-for-managing-covid-19-cases-outbreak-on-board-ships
- COVID-19 salgını bağlamında Giriş Noktalarında (uluslararası havaalanları, limanlar ve kara kapıları) hasta yolcuların yönetimi: https://www.who.int/publications-detail/management-of-ill-travellers-at-points-of-entry-international-airports-seaports-and-ground-crossings-in-the-context-of-covid--19-outbreak
- Havacılık sektöründe halk sağlığına hazırlıklı olma ve müdahale: https://www.who.int/publications-detail/handbook-for-the-management-of-public-health-events-in-air-transport-updated-with-information-on-ebola-virus-disease-and-middle-east-respiratory-syndrome-coronavirus
- Gemilerde COVID-19 vakalarının/salgınının yönetimi için operasyonel hususlar: https://www.who.int/publications-detail/operational-considerations-for-managing-covid-19-cases-outbreak-on-board-ships
- Gemilerde halk sağlığı vakalarının yönetimi için el kitabı: https://www.who.int/ihr/publications/9789241549462/en/
Ayrıca, havacılıkta COVID-19 vakalarının ve salgının yönetilmesi, kara kapılarında COVID-19'a karşı hazırlıklı olma oranının arttırılması ve otellerde ve diğer seyahat/turizm konaklamalarında COVID-19 vakalarının ve salgınların yönetilmesi için, operasyonel hususlar hakkında rehber geliştirilmektedir. Rehberler yakında kullanılabilecektir.
DSÖ ayrıca, https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/travel-advice adresinde bulunan acil durum hazırlığını desteklemek için, seyahat önerilerini düzenli olarak güncelmektedir. ICAO da ayrıca havayolu endüstrileri ve ulusal yetkililer için özel kaynaklara ve rehbere sahip özel bir web sitesi yayınlamaktadır(https://www.icao.int/Security/COVID-19/Pages/default.aspx).Benzer şekilde, IMO (http://www.imo.org/en/MediaCentre/HotTopics/Pages/Coronavirus.aspx ) ve UNWTO (https://www.unwto.org/tourism-covid-19-coronavirus ), üyeleri ve tarafları için kaynak ve rehberlik sunan özel web sitelerine ev sahipliği yapmaktadır.
SÜRVEYANS
Tablo 1. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 17 Mart 2020^
|
|
|
|
Bulaşma Şekli 2 |
Bildirilen son vakadan bu yana geçen gün sayısı |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
||||
|
Çin |
81.116 (39) |
3.231 (13) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Güney Kore |
8.320 (84) |
81 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Japonya |
829 (15) |
28 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Malezya |
553 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Avustralya |
375 (77) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Singapur |
243 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Filipinler |
187 (47) |
12 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Vietnam |
61 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Brunei |
50 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Kamboçya |
24 (12) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yeni Zelanda |
11 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Moğolistan |
4 (3) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Fransız Polinezyası |
3 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Guam Adası |
3 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avrupa Bölgesi |
||||
|
İtalya |
27. 980 (3.233) |
2. 503 (349) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İspanya |
9. 191 (1.438) |
309 (21) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransa |
6. 573 (1.193) |
148 (21) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Almanya |
6. 012 (1.174) |
13 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsviçre |
2. 200 (0) |
14 (1) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Birleşik Krallık |
1. 47 (152) |
55 (20) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hollanda |
1. 413 (278) |
24 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Norveç |
1.169 (92) |
3 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avusturya |
1.132 (173) |
3 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Belçika |
1.085 (0) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
İsveç |
1.059 (67) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Danimarka |
960 (62) |
4 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Çekya |
383 (85) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yunanistan |
331 (0) |
4 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Portekiz |
331 (86) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsrail |
250 (50) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Finlandiya |
272 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Slovenya |
253 (34) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İrlanda |
223 (54) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Estonya |
205 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
İzlanda |
199 (19) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Romanya |
158 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Polonya |
150 (0) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
San Marino |
102 (10) |
9 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Rusya |
93 (30) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Lüksemburg |
81 (43) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Slovakya |
72 (11) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bulgaristan |
67 (16) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sırbistan4 |
70 (24) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hırvatistan |
56 (7) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ermenistan |
52 (26) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Arnavutluk |
51 (9) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Macaristan |
50 (11) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Türkiye |
47 (42) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Belarus |
36 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Letonya |
36 (5) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Kıbrıs |
33 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Gürcistan |
33 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Malta |
30 (9) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Moldova |
29 (6) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Azerbaycan |
19 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Bosna Hersek |
19 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Kuzey Makedonya |
19 (6) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Litvanya |
17 (3) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Andorra |
14 (12) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Monako |
9 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
1 |
|
Lihtenştayn |
7 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Ukrayna |
7 (4) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kazakistan |
6 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Özbekistan |
4 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
1 |
|
Vatikan |
1 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
11 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Faroe Adaları |
47 (36) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Cebelitarık |
3 (2) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
0 |
|
Jersey Adası |
2 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Guernsey Adası |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
7 |
|
Güney Doğu Asya |
||||
|
Endonezya |
172 (55) |
5 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Tayland |
147 (33) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hindistan |
137 (23) |
3 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sri Lanka |
29 (10) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Maldivler |
13 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Bangladeş |
8 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Butan |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
11 |
|
Nepal |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
53 |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
||||
|
İran |
14.991 (0) |
853 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Katar |
439 (38) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bahreyn |
229 (8) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Pakistan |
187 (135) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Mısır |
166 (40) |
4 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Suudi Arabistan |
133 (30) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kuveyt |
130 (18) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Irak |
124 (0) |
9 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Lübnan |
109 (10) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
98 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Fas |
38 (10) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ürdün |
35 (29) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Umman |
24 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Afganistan |
21 (5) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Tunus |
20 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sudan |
2 (1) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Somali |
1 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
İşgal altındaki Filistin bölgesi |
39 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Amerika Bölgesi |
||||
|
Amerika Birleşik Devletleri |
3.503 (1.825) |
58 (17) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kanada |
424 (120) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Brezilya |
234 (34) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Şili |
156 (81) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Peru |
86 (15) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Panama |
69 (26) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Arjantin |
65 (9) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ekvador |
58 (21) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Meksika |
53 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Kolombiya |
45 (21) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kosta Rika |
41 (18) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Venezuela |
33 (16) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Dominik Cumhuriyeti |
21 (16) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bolivya |
11 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Jamaika |
10 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Paraguay |
9 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Honduras |
8 (6) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Uruguay |
6 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Küba |
5 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Trinidad ve Tobago |
5 (3) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Guyana |
4 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Saint Lucia |
2 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Antigua ve Barbuda |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Bahamalar |
1 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guatemala |
1 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Saint Vincent ve Grenadine Adaları |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Surinam |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Guadalupe |
18 (12) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Martinik |
16 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Fransız Ginesi |
7 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Curaçao |
3 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Porto Riko |
3 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Saint Barthelemy |
3 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
1 |
|
Aruba |
2 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Saint Martin |
2 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
14 |
|
Amerikan Virgin Adaları |
2 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Cayman Adaları |
1 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Afrika Bölgesi |
||||
|
Güney Afrika |
62 (11) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cezayir |
60 (11) |
4 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Senegal |
27 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Burkina Faso |
15 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Ruanda |
7 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fildişi Sahilleri |
6 (3) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Gana |
6 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Kamerun |
5 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Etiyopya |
5 (4) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Seyşeller |
4 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Demokratik Kongo Cumhuriyeti |
3 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Kenya |
3 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Namibya |
2 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Nijerya |
2 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
8 |
|
Benin |
1 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Orta Afrika Cumhuriyeti |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Kongo |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Ekvator Ginesi |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Esvatini |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Gabon |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Gine |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Liberya |
1 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Moritanya |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Togo |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
10 |
|
Tanzanya |
1 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Reunion Adası |
9 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Mayotte Adası |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Tüm bölgeler için ara toplam |
178.400 (11.526) |
7.419 (475) |
|
|
|
Uluslararası Taşıt (Diamond Princess) |
712 (0) |
7 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Genel Toplam |
179.112 (11.526) |
7.426 (475) |
|
|
(^) Rakamlar hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içerir.
(^^) Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık kenarlık çizgilerini temsil etmektedir.
(1) Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. ( https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )
(2) Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir. Birden fazla bulaşma tipi yaşayan ülkeler/bölgeler/alanlar, kanıtların bulunduğu en yüksek kategoride sınıflandırılır; bulaşma arası gösterilebiliyorsa belirli bir kategoriden çıkarılabilirler. Kategoriler içinde bile, farklı ülkelerin/bölgelerin/alanların, farklı sayıda vaka ve diğer faktörlerle gösterildiği gibi, farklı bulaşma derecelerine sahip olabileceği unutulmamalıdır. Belirli bir ülke/bölge/alandaki tüm konumlar eşit şekilde etkilenmemektedir.
Şartlar:
- Kitlesel bulaşma, doğrulanmış vakaları, çok sayıda vaka adına bulaşma zincirleri ile ilişkilendirememe veya sentinel örneklerinin rutin taranması yoluyla pozitif testleri arttırma ile kanıtlanmıştır.
- Yerel bulaşma, bulaşma kaynağının raporlama konumunda olduğu yerleri belirtmektedir.
- Yalnızca importe vakalar, tüm vakaların raporlama yeri dışında virüse maruz kaldığı yerleri belirtmektedir.
- Soruşturma altında, hiçbir durumda bulaşma türünün belirlenmediği yerleri göstermektedir.
- Bulaşma arası, bulaşmanın ara verdiği yerleri göstermektedir (ayrıntılar belirlenecek).
** "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içerir.
(3) Geçmişe dönük bir veri birleştirme çalışması nedeniyle, bazı sayılar dün ile bugünkü toplamlar arasındaki kesin farkı yansıtmayabilir.
(4) Kosova'daki 13 (5 yeni) vaka dahildir (Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.).
Yeni ülkeler ve bölgeler kırmızı renkte gösterilmiştir.
Şekil 2. 17 Mart 2020 tarihine kadar tam rapor günleriyle, doğrulanmış COVID-19 vakalarının, rapor tarihine ve DSÖ bölgesine göre epidemik eğrisi
STRATEJİK HEDEFLER
DSÖ'nün söz konusu müdahaleye yönelik stratejik hedefleri:
- Yakın temaslılar ve sağlık çalışanları arasındaki ikincil enfeksiyonları azaltmak, hastalığın daha fazla yayılması ve Çin'den uluslararası yayılmaların önlenmesi dahil olmak üzere insandan insana bulaşmayı sınırlamak*;
- Enfekte hastalar için optimize edilmiş bakım sağlamak da dahil, hastaların erken teşhis edilmesi, izole edilmesi ve bakımının yapılması;
- Hayvan kaynağından bulaşmayı tanımlamak ve azaltmak;
- Virüsle ilgili önemli olan bilinmeyenleri ve klinik şiddeti, bulaşma ve enfeksiyonun kapsamı, tedavi seçeneklerini ele almak ve teşhis, tedavi ve aşıların geliştirilmesini hızlandırmak;
- Kritik risk ve durumla ilgili bilgileri tüm topluluklara iletmek ve yanlış bilgilendirmeyle mücadele etmek;
- Çok sektörlü ortaklıklar yoluyla sosyal ve ekonomik etkiyi en aza indirgemek.
*Bu, hızlı tespit, vakaların teşhisi ve yönetimi, temaslıların tespit edilmesi ve takibi, sağlık tesislerinde enfeksiyon önleme ve kontrol, gezginler için sağlık önlemlerinin uygulanması, popülasyonda bilinçlendirme ve risk iletişimi gibi halk sağlığı önlemlerinin bir kombinasyonu ile elde edilebilir.
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ ilk vakaların soruşturulması için bir protokol geliştirmiştir “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”. Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk 2019-nCoV enfeksiyonlu vakaların temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erken anlamak, vakaları yönetmek ve potansiyel yayılmayı azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesi için tasarlanmıştır.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım, risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir bilgi sağlamak için çevrimiçi/online bir kurs geliştirmiştir.
- DSÖ, yeni bir virüs salgınında kritik olan incelemenin erken yapılması için rehberlik sağlamaktadır. Çalışma protokollerinden toplanan veriler, sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, 2019-nCoV'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini karakterize etmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu, toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve operasyonel modelleri ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması konusunda bilgilendirmek için kullanılabilir. Çeşitli protokoller burada bulunabilir: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici rehber yayınlamıştır.
- DSÖ, laboratuvar, enfeksiyon önleme ve kontrol, klinik yönetim ve matematiksel modelleme için küresel uzman ağları ve ortaklıkların kullanılması için çalışmaktadır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
COVID-19'un yayıldığı bir bölgede değilseniz, bu bölgelerin birinden seyahat etmediyseniz veya kendini iyi hissetmeyen biriyle yakın temasta değilseniz, virüsü kapma şansınız şu anda düşüktür. Fakat durum hakkında stresli ve endişeli olabileceğiniz anlaşılabilir bir durumdur. Makul önlemler alabilmeniz için risklerinizi doğru bir şekilde belirlemenize yardımcı olacak gerçekleri elde etmek iyi bir fikirdir. (Sık Sorulan Sorulara bakınız: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses ) Sağlık uzmanınız, ulusal halk sağlığı yetkilileriniz ve işvereniniz, COVID-19 ve bölgenizde olup olmadığı konusunda doğru bilgi kaynaklarıdır. Yaşadığınız yerdekii durumdan haberdar olmak ve kendinizi korumak için uygun önlemleri almak önemlidir. (Bkz. Herkes için koruma önlemleri).
COVID-19 salgınının olduğu bir bölgede iseniz, enfeksiyon riskini ciddiye almanız gerekir. Ulusal ve yerel sağlık yetkilileri tarafından verilen tavsiyelere uymalısınız. Çoğu insan için COVID-19 sadece hafif bir hastalığa neden olsa da, bazı insanları oldukça hasta edebilir. Daha da nadiren, hastalık ölümcül olabilir. Yaşlı insanlar ve önceden mevcut tıbbi durumları (yüksek tansiyon, kalp problemleri veya diyabet gibi) olanlar, hastalığa karşı daha savunmasız görünmektedir. (Bkz. COVID-19'un yayıldığı bölgelerde olan veya bu bölgeleri ziyaret etmiş (son 14 günde) kişiler için koruma önlemleri).
VAKA TANIMLARI
DSÖ, insan enfeksiyonları için Global Sürveyans'ı, vaka tanımlarını içeren koronavirüs hastalığı (COVID-19) belgesi ile periyodik olarak güncellemektedir (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ).
Kaynağı kolay bulabilmek için vaka tanımları aşağıda yer almaktadır.
Şüpheli vaka
- Akut solunum yolu hastalığı olan (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı), VE klinik durumu tam olarak açıklayan başka bir etiyolojisi olmayan VE semptom başlangıcından önceki 14 gün içinde COVID-19 hastalığının lokal bulaşmasını bildiren bir ülkeye/bölgeye veya alana seyahat ya da burada ikamet öyküsü (bkz. Durum raporu (https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/KoronaVirusDurumRaporlari )) olan bir hasta.
VEYA
- Akut solunum yolu hastalığı olan VE semptomların başlamasından önceki son 14 gün içinde doğrulanmış veya olası bir COVID-19 vakası (temas tanımına bakın) ile temas halinde olan bir hasta.
VEYA
- Şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonu (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı) olan VE hastaneye yatırılması gereken ve klinik durumu tam olarak açıklayan başka etiyolojisi olmayan bir hasta.
Olası vaka
COVID-19 testinin sonuçsuz olduğu şüpheli bir vaka.
- Laboratuvar tarafından bildirilen testin sonuçsuz olması.
Doğrulanmış vaka
Klinik belirti ve semptomlara bakılmaksızın, COVID-19 enfeksiyonu laboratuvar onaylı olan bir kişi.
Laboratuvar sayfası için bağlantı: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/laboratory-guidance