DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 01.04.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
Son 24 saat içinde 3 yeni ülke/bölge (Botsvana, Burundi, Sierra Leone) COVID-19 vakaları bildirmiştir.
1 Nisan 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- Son 24 saat içinde 3 yeni ülke/bölge (Botsvana, Burundi, Sierra Leone) COVID-19 vakaları bildirmiştir.
- DSÖ, COVID-19 için ruhsatsız ilaç kullanımı hakkında bilimsel bir belge yayınlamıştır. Birçoğu şu anda DSÖ ve katılımcı ülkeler tarafından desteklenen SOLIDARITY (dayanışma) deneyi de dahil olmak üzere, klinik araştırmalarda incelenmekte veya yakında incelenecek olan, potansiyel araştırma aşamasındaki terapileri olarak bir dizi ilaç önerilmiştir. Daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz: https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/off-label-use-of-medicines-for-covid-19
- DSÖ, COVID-19 salgını için hazırlanırken veya salgına müdahale ederken mülteci ve göçmenlerin ihtiyaçlarını ele almanın önemini kabul etmektedir. DSÖ Avrupa Bölgesi, mülteciler ve göçmenlerle çalışan sağlık personellerine yardımcı olmak amacıyla bir rehber belge yayınlamıştır. Daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz: http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/news/news/2020/3/measures-against-covid-19-need-to-include-refugees-and-migrants
- PAHO (Panamerikan Sağlık Örgütü) Müdürü Dr. Carissa Etienne dün bir basın toplantısında, Amerika ülkelerinin COVID-19'un yayılmasını yavaşlatmak için şimdi harekete geçmeleri gerektiğini vurgulamıştır. DSÖ, ülkeleri, diğer çalışmaların yanı sıra hastaneler ve sağlık tesisleri hazırlamaya, sağlık personellerini korumaya, hangi sosyal mesafeli tedbirlerin uygulanması gerektiğine ve bu tedbirlerin ne kadar süreyle uygulanacağına karar vermeye teşvik etmektedir. Konu hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz: https://www.paho.org/hq/index.php?option=com_content&view=article&id=15762:time-is-of-the-essence-countries-of-the-americas-must-act-now-to-slow-the-spread-of-covid-19&catid=740&lang=en&Itemid=1926
- COVID-19'un yayılmasını yavaşlatmak veya durdurmak için halk sağlığı ve sosyal önlemler toplumun tüm üyelerinin tam katılımıyla uygulanmalıdır. DSÖ, COVID-19 salgınının yerel evrimine bağlı olarak değişen, farklı halk sağlığı ve sosyal önlemlerle COVID-19’un bulaşmasının dört düzeyini tanımlamıştır. Ayrıntılı bilgi için lütfen "Odak Noktadaki Konu" bölümüne bakınız.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
823.626 doğrulanmış (72.736) |
|
40.598 ölüm (4193) |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
|
106.422 doğrulanmış (1554) |
|
3.701 ölüm (30) |
|
Avrupa Bölgesi |
|
464.212 doğrulanmış (40.266) |
|
30.089 ölüm (3395) |
|
Güney Doğu Asya Bölgesi |
|
5.175 doğrulanmış (960) |
|
195 ölüm (29) |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
|
54.281 doğrulanmış (3932) |
|
3.115 ölüm (161) |
|
Amerika Bölgesi |
|
188.571 doğrulanmış (25.737) |
|
3.400 ölüm (564) |
|
Afrika Bölgesi |
|
4.073 doğrulanmış (287) |
|
91 ölüm (14) |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Küresel düzeyde: Çok Yüksek |
Şekil 1. Doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler, 1 Nisan 2020
ODAK NOKTADAKİ KONU: COVID-19 Salgını için Halk Sağlığı ve Sosyal Önlemler
Bu yazının amacı, COVID-19'un ulusal veya toplumsal düzeyde yayılmasını yavaşlatmak veya durdurmak için yararlı olan halk sağlığı ve sosyal önlemleri özetlemektir. Vakaları bulma ve yönetme, kişisel ve çevresel önlemler, seyahat önlemleri ve kitle toplantıları ile ilgili rehberleri https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance adresindeki DSÖ internet sitesinde bulabilirsiniz:
Halk sağlığı ve sosyal önlemler, bireyler, kurumlar, topluluklar, yerel ve ulusal hükümetler ve uluslararası organlar tarafından COVID-19'un yayılmasını yavaşlatmak veya durdurmak için alınan önlemler veya çalışmalardır. COVID-19'un bulaşmasını azaltmak için alınan bu önlemler, bireysel ve çevresel önlemleri, vakaları tespit etme ve izole etme, temaslı takibi ve karantina, kitle toplantıları, uluslararası seyahat önlemleri, aşılar ve tedaviler dahil olmak üzere sosyal ve fiziksel mesafe önlemlerini içermektedir. COVID-19 için aşılar ve spesifik ilaçlar henüz mevcut olmasa da, diğer halk sağlığı ve sosyal önlemler enfeksiyon sayısını azaltmada ve hayat kurtarmada önemli bir rol oynamaktadır.
Sosyal ve fiziksel mesafeli önlemler, COVID-19 bulaşma zincirlerini durdurarak ve yenilerinin görülmesini engelleyerek hastalığın yayılmasını yavaşlatmayı amaçlamaktadır. Bu önlemler, insanlar arasındaki fiziksel mesafeyi (en az bir metrelik) korur; aileler ve toplum arasındaki sanal sosyal bağlantıyı teşvik eder ve sürdürürken, mikroplu yüzeylerle teması azaltır. Genel halk için alınan önlemler arasında uzaktan çalışma, uzaktan eğitim, kalabalığı azaltma ve önleme, zorunlu olmayan tesis ve hizmetleri kapatma, savunmasız gruplara yönelik koruma, yerel veya ulusal hareket kısıtlamaları ve evde kalma önlemleri gibi esnek çalışma düzenlemelerinin yapılması ve hastaneleri korumak için, düzenlenmiş sağlık hizmetleri ve sosyal hizmetler ağlarının yeniden yapılanması bulunur. Önlemler, sık sık el yıkama ve öksürük görgü kuralları gibi COVID-19'a karşı bireysel koruyucu önlemler ile birlikte kullanılır.
Hastalığın yayılmasını durdurmak için alınan tüm halk sağlığı önlemleri, toplum direncini ve sosyal bağlantıyı teşvik etmek, gelirleri korumak ve gıda arzını sağlamak için uyarlanabilir stratejilerle dengelenebilir. Ülkeler, her müdahalenin olası faydalarını ve olumsuz sonuçlarını dengelemeli ve topluluk katılımını teşvik etmek, güven kazanmak ve sosyal veya ekonomik zararı sınırlamak için stratejiler uygulamaya koymalıdır. Toplum direncini ve akıl sağlığını destekleyebilecek, temel mal ve hizmetlere erişimi koruyabilecek ve gerekli görüldüğünde evde kalma önlemlerinin ekonomik etkisini sınırlandırabilecek birçok strateji vardır. Örneğin, zaman içinde vardiyaların değişmesi veya yerinde hizmetin eve teslim hizmete dönüştürülmesi gibi kişiler arasındaki fiziksel mesafeyi sağlamak için çalışma sahalarının düzenlenmesi, daha fazla işletmenin açık kalmasına yardımcı olabilir. Farklı bağlamlardaki uzaktan çalışma ve uzaktan eğitim stratejileri, iş sürekliliğini desteklemede ve ailelerle toplum arasındaki sosyal bağlantıyı sürdürmede yenilikçilik ve teknolojinin rolünü göstermektedir. Genel olarak, mesafe önlemlerinin uygulanması, radyo ve cep telefonları gibi geniş çapta erişilebilir araçlar da dahil olmak üzere, kişisel ve profesyonel toplum bağlantılarını sanal yollarla ve teknolojiyle sürdürmeyi de amaçlamalıdır.
Tüm bu önlemlerin yanı sıra, mümkün olan her yerde COVID-19'dan şüphelenilen tüm vakaların test edilmesi, vakaları derhal izole etmek, temaslıları mümkün olan en geniş ölçüde takip etmek ve inkübasyon süresi boyunca temasıların karantinasını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Bu, sosyal önlemlerin faydalarını artırmak için, bir ülkede pandeminin herhangi bir bağlamı veya yayılımı için geçerlidir. Sosyal önlemler, temaslıların sayısı hızla azaldıkça ve sonuçta vakaların sayısı azaldıkça, temas takibi görevini çok daha kolay hale getirmelidir. Sosyal önlemler kalktıkça, yeniden ortaya çıkan veya importe vakalara müdahale etmek için vaka bulmayı, COVID-19 vakaları için izolasyonu ve temaslı karantinalarını güçlendirmeye devam etmek şarttır. Sağlık hizmetleri ve sosyal hizmetlerin koordineli olarak yeniden düzenlenmesi, kişileri hızlı bir şekilde değerlendirmek ve test etmek, hastaları etkili bir şekilde tedavi etmek, hastaneleri ve sağlık personelini korumak için gereklidir.
DSÖ COVID-19'un bulaşmasının dört düzeyini tanımlamıştır. Bu düzeyler şu ülkeler/yerel bölgelerdir: 1. Hiçbir vaka bildirmeyen. 2. Sporadik (Düzensiz) vakaları olan. 3. Vaka topluluğu olan (bir yerde ve zamanda gruplaşmış) veya 4. Halk bulaşması olan. Ülkeler, farklı kombinasyonlarda ve COVID-19 salgınının yerel evriminde değişen zamanlarda bir dizi halk sağlığı ve sosyal önlem almaktadır. Halk sağlığı önlemlerinin bir topluluktaki bulaşma düzeylerine uyumu sabit değildir. Ülkeler, her düzeyde hangi önlemlerin alınacağını belirtmek ve durumu düzenli olarak gözden geçirmek isteyebilir. Yerel, bölgesel veya ulusal düzeyde bir önlem paketi uygulanabilir ve kültür, yaşam ortamları, arazi ve ihtiyaç duyulan kaynaklara erişim gibi unsurlar göz önünde bulundurularak gerektiği şekilde ayarlanabilir. Temel hizmetler operasyonel kalmalı ve hükümetler uzun vadeli ekonomik etkiyi sınırlamak, toplum direncini desteklemek ve hızlı iyileşmeyi sağlamak için sosyal ve ekonomik politikalar uygulamalıdır. En önemlisi, nihai amaç, topluluk bulaştırmasından vaka grubuna, spodarik vakalara ve hatta hiç vaka bulunmamasına gerilemek ve güvenli bir şekilde sosyal önlemleri kademeli olarak kaldırmaya başlamaktır. Önlemleri kaldırmak için bir rehber geliştirilmektedir.
Halk sağlığı önlemleri, etkili olabilmesi için topluluklar ve meslek grupları da dahil olmak üzere, toplumun tüm üyelerinin tam katılımıyla uygulanmalıdır. Müdahale stratejisini açıklamak ve insanların kendilerini korumak için bilinçli kararlar vermelerini sağlamak, salgını sona erdirmek için halk sağlığı hedefine ulaşmalarına yardımcı olmak amacıyla, tüm önlemlere açık, erişilebilir ve düzenli risk iletişimi eşlik etmelidir.
COVID-19'un kontrolünü desteklemek için halk sağlığı ve sosyal önlemleri özetleyen bir tabloya yakında www.who.int/epi-win adresinden ulaşılabilecektir.
Tablo 1. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 1 Nisan 2020^
|
|
|
|
Bulaşma Şekli 2 |
Bildirilen son vakadan bu yana geçen gün sayısı |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
||||
|
Çin |
82.631 (86) |
3321 (7) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Güney Kore |
9887 (101) |
165 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avustralya |
4707 (348) |
20 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Malezya |
2766 (140) |
43 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Japonya |
2178 (225) |
57 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Filipinler |
2084 (538) |
88 (10) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Singapur |
926 (47) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yeni Zelanda |
647 (47) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Vietnam |
207 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Brunei |
129 (2) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kamboçya |
109 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Moğolistan |
12 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Laos |
9 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fiji |
5 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
6 |
|
Papua Yeni Gine |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
11 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Guam Adası |
69 (11) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransız Polinezyası |
37 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yeni Kaledonya |
16 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kuzey Marina Adaları |
2 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
3 |
|
Avrupa Bölgesi |
||||
|
İtalya |
105.792 (4053) |
12.430 (839) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İspanya |
94.417 (9222) |
8189 (849) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Almanya |
67.366 (5453) |
732 (149) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransa |
51.477 (7500) |
3514 (497) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Birleşik Krallık |
25.154 (3009) |
1789 (381) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsviçre |
16.108 (696) |
373 (78) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Türkiye |
13.531 (2704) |
214 (46) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Belçika |
12.775 (876) |
705 (192) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hollanda |
12.595 (845) |
1039 (175) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avusturya |
10.182 (564) |
128 (20) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Portekiz |
7443 (1035) |
160 (20) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsrail |
5129 (298) |
21 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Norveç |
4447 (221) |
28 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsveç |
4435 (407) |
180 (34) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Çekya |
3308 (306) |
31 (7) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İrlanda |
3235 (325) |
71 (17) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Danimarka |
2860 (283) |
90 (13) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Rusya |
2337 (500) |
17 (8) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Polonya |
2311 (256) |
33 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Romanya |
2245 (293) |
69 (25) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Lüksemburg |
2178 (190) |
23 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Finlandiya |
1384 (71) |
17 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yunanistan |
1314 (102) |
49 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İzlanda |
1135 (49) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sırbistan |
900 (115) |
13 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hırvatistan |
867 (77) |
6 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Slovenya |
814 (51) |
13 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Estonya |
745 (30) |
4 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ukrayna |
669 (120) |
17 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Litvanya |
533 (49) |
7 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ermenistan |
532 (50) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Macaristan |
492 (45) |
16 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bosna Hersek |
413 (54) |
12 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bulgaristan |
399 (40) |
8 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Letonya |
398 (22) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Andora |
376 (6) |
12 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Slovakya |
363 (27) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Moldova |
353 (55) |
3 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kazakistan |
248 (36) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kuzey Makedonya |
329 (44) |
9 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Azerbaycan |
298 (25) |
5 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kıbrıs |
262 (32) |
8 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Arnavutluk |
243 (20) |
13 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
San Marino |
236 (6) |
26 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Özbekistan |
173 (24) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Malta |
167 (11) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Belarus |
152 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Gürcistan |
115 (12) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kırgızistan |
111 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Karadağ |
105 (14) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Lihtenştayn |
68 (4) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
0 |
|
Monako |
52 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Vatikan |
6 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
2 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Faroe Adaları |
169 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kosova3 |
112 (6) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cebelitarık |
69 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Jersey Adası |
63 (0) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Guernsey Adası |
60 (15) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Man Adası |
52 (10) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Grönland |
10 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
3 |
|
Güney Doğu Asya |
||||
|
Tayland |
1771 (247) |
12 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hindistan |
1636 (565) |
38 (9) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Endonezya |
1528 (114) |
136 (14) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sri Lanka |
143 (23) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bangladeş |
54 (5) |
6 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Maldivler |
18 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Myanmar |
15 (5) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Nepal |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Butan |
4 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Doğu Timor |
1 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
11 |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
||||
|
İran |
44.606 (3111) |
2898 (141) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Pakistan |
2039 (174) |
26 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Suudi Arabistan |
1563 (110) |
10 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Katar |
781 (88) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Mısır |
710 (54) |
46 (5) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Irak |
694 (64) |
50 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
664 (53) |
6 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fas |
638 (64) |
36 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bahreyn |
567 (52) |
4 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Lübnan |
463 (17) |
12 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Tunus |
394 (32) |
10 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kuveyt |
289 (23) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ürdün |
274 (6) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Umman |
210 (31) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Afganistan |
192 (26) |
4 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cibuti |
31 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Libya |
10 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Suriye |
10 (0) |
2 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Sudan |
7 (1) |
2 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Somali |
5 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
İşgal altındaki Filistin bölgesi |
134 (17) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Amerika Bölgesi |
||||
|
Amerika Birleşik Devletleri |
163.199 (22.559) |
2850 (452) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kanada |
7695 (1378) |
89 (23) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Brezilya |
4579 (323) |
159 (23) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Şili |
2738 (289) |
12 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ekvador |
2240 (278) |
75 (15) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Dominik Cumhuriyeti |
1109 (208) |
51 (9) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Meksika |
1094 (101) |
28 (8) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Peru |
1065 (213) |
24 (13) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Panama |
989 (0) |
24 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Arjantin |
966 (146) |
24 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kolombiya |
798 (96) |
14 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Uruguay |
320 (11) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kosta Rika |
314 (0) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Küba |
186 (16) |
6 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Honduras |
139 (0) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Venezuela |
129 (0) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Bolivya |
107 (10) |
6 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Trinidad ve Tobago |
85 (3) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Paraguay |
65 (1) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guatemala |
36 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Jamaika |
36 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Barbados |
33 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
El Salvador |
30 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Haiti |
15 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Bahamalar |
14 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Guyana |
12 (4) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Dominika |
11 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
5 |
|
Grenada |
9 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Saint Lucia |
9 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Saint Kitts ve Nevis |
8 (6) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Surinam |
8 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Antigua ve Barbuda |
7 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Nikaragua |
4 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Belize |
3 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Saint Vincent ve Grenadinler |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
19 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Porto Riko |
239 (65) |
8 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Martinik |
119 (8) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guadeloupe |
114 (8) |
5 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Aruba |
55 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransız Ginesi |
46 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Amerikan Virgin Adaları |
30 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Bermuda |
27 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Saint Martin |
18 (0) |
2 (1) |
Soruşturma altında |
1 |
|
Cayman Adaları |
12 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Curaçao |
11 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Saint Barthelemy |
6 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
1 |
|
Sint Maarten |
6 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Montserrat |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Turks ve Caicos Adaları |
5 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Britanya Virjin Adaları |
3 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Anguilla |
2 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
5 |
|
Afrika Bölgesi |
||||
|
Güney Afrika |
1353 (27) |
5 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cezayir |
584 (73) |
35 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Burkina Faso |
261 (15) |
14 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Senegal |
175 (13) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fildişi Sahilleri |
169 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Gana |
152 (0) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Mauritius |
143 (36) |
5 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kamerun |
139 (0) |
6 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Nijerya |
111 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Demokratik Kongo Cumhuriyeti |
109 (11) |
8 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ruanda |
75 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Madagaskar |
53 (7) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kenya |
50 (12) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Zambiya |
35 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Togo |
34 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Uganda |
33 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Etiyopya |
26 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Nijer |
20 (0) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Kongo |
19 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Tanzanya |
19 (0) |
1 (1) |
Soruşturma altında |
1 |
|
Mali |
18 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
3 |
|
Gine |
16 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Ekvator Ginesi |
14 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Namibya |
11 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Benin |
9 (3) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Esvatini |
9 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Gine-Bissau |
9 (7) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Mozambik |
8 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
3 |
|
Seyşeller |
8 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Zimbabwe |
8 (3) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Angola |
7 (5) |
2 (2) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Çad |
7 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Gabon |
7 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Orta Afrika Cumhuriyeti |
6 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Eritre |
6 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Yeşil Burun Adaları (Cape Verde) |
5 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Moritanya |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Botsvana |
3 (3) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Gambiya |
3 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Liberya |
3 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
10 |
|
Burundi |
2 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Sierra Leone |
1 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Reunion Adası |
247 (40) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Mayotte Adası |
101 (19) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Tüm bölgeler için ara toplam |
822.914 (72.736) |
40.591 (4193) |
|
|
|
Uluslararası Taşıt (Diamond Princess) |
712 (0) |
7 (0) |
Yerel bulaşma |
16 |
|
Genel Toplam |
823.626 (72.736) |
40.598 (4193) |
|
|
(^) Rakamlar hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içerir.
(^^) Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık kenarlık çizgilerini temsil etmektedir.
(1) Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )
(2) Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir. Birden fazla bulaşma tipi yaşayan ülkeler/bölgeler/alanlar, kanıtların bulunduğu en yüksek kategoride sınıflandırılır; bulaşma arası gösterilebiliyorsa belirli bir kategoriden çıkarılabilirler. Kategoriler içinde bile, farklı ülkelerin/bölgelerin/alanların, farklı sayıda vaka ve diğer faktörlerle gösterildiği gibi, farklı bulaşma derecelerine sahip olabileceği unutulmamalıdır. Belirli bir ülke/bölge/alandaki tüm konumlar eşit şekilde etkilenmemektedir.
Şartlar:
Kitlesel bulaşma, doğrulanmış vakaları, çok sayıda vaka adına bulaşma zincirleri ile ilişkilendirememe veya sentinel örneklerinin rutin taranması yoluyla pozitif testleri arttırma ile kanıtlanmıştır.
- Yerel bulaşma, bulaşma kaynağının raporlama konumunda olduğu yerleri belirtmektedir.
- Yalnızca importe vakalar, tüm vakaların raporlama yeri dışında virüse maruz kaldığı yerleri belirtmektedir.
- Soruşturma altında, hiçbir durumda bulaşma türünün belirlenmediği yerleri göstermektedir.
- Bulaşma arası, bulaşmanın ara verdiği yerleri göstermektedir (ayrıntılar belirlenecek).
** "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içerir.
(3) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.
Raporlama yöntemlerindeki farklılıklar, geriye dönük veri birleştirme ve raporlama gecikmeleri nedeniyle, yeni vakaların sayısı her zaman dün ve bugünün toplamları arasındaki kesin farkı yansıtmayabilir. DSÖ COVID-19 Durum Raporları, onaylanmış COVID-19 vakalarının resmi sayılarını sunmaktadır; bu nedenle DSÖ raporları ile farklı kabul etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer COVID-19 veri kaynakları arasında, farklılıklar olması beklenmektedir.
Yeni ülkeler ve bölgeler kırmızı renkte gösterilmiştir.
Şekil 1. 1 Nisan 2020 tarihine kadar tam rapor günleriyle, doğrulanmış COVID-19 vakalarının, rapor tarihine ve DSÖ bölgesine göre epidemik eğrisi
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım , risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici bir rehber yayınlamıştır.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüsleri hakkında genel bilgi sağlamak için çevrimiçi kurslar geliştirmiştir. COVID-19 kurslarını https://openwho.org/channels/covid-19 adresinde ve ek ulusal dillerdeki kursları https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages adresinde bulabilirsiniz. DSÖ özellikle aşağıdaki konular hakkında çevrimiçi kurslar geliştirmiştir:
- Yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir giriş (Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Hintçe, Hint İşaret Dili, Farsça, Portekizce, Sırpça ve Türkçe olarak mevcuttur)
- Şiddetli Akut Solunum Yolu Enfeksiyonları için klinik bakım (İngilizce, Fransızca, Rusça, Endonezya Dili ve Vietnamca olarak mevcuttur)
- Solunum yolu hastalıkları için sağlık ve güvenlik bilgilendirmesi - ePROTECT (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili ve Portekizce olarak mevcuttur)
- Yeni Koronavirüs (COVID-19) için Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili, İtalyanca, Japonca, Portekizce ve Sırpça olarak mevcuttur)
- Ülke hazırlığı ve müdahalesini desteklemek için COVID-19 Operasyonel Planlama Yönergeleri ve COVID-19 İş Ortakları Platformu (İngilizce olarak mevcuttur ve yakında ek dillerde sunulacaktır)
- DSÖ, yeni bir virüs salgını oluşmasında kritik olan erken soruşturmalar konusunda rehberlik etmektedir. Sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, COVID-19'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini nitelendirmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu ve toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması için operasyonel modelleri bildirmek için, protokollerden toplanan veriler kullanılabilir. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations adresinde çeşitli protokoller mevcuttur. Bu protokollerden biri erken COVID-19 vakalarının ve temaslılarının araştırılması içindir (“İlk Birkaç X (FFX) Vakaları ve 2019-yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için temaslı araştırma protokolü”[the “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”]) (https://www.who.int/publications-detail/the-first-few-x-(ffx)-cases-and-contact-investigation-protocol-for-2019-novel-coronavirus-(2019-ncov)-infection ). Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk COVID-19 enfeksiyonu vakalarının temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erkenden anlamak, vakaları yönetmek ve enfeksiyonun potansiyel yayılımını ve etkisini azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesini bildirmek için tasarlanmıştır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
COVID-19'un yayıldığı bir bölgede değilseniz, bu bölgelerin birinden seyahat etmediyseniz veya kendini iyi hissetmeyen biriyle yakın temasta değilseniz, virüsü kapma şansınız şu anda düşüktür. Fakat durum hakkında stresli ve endişeli olabileceğiniz anlaşılabilir bir durumdur. Makul önlemler alabilmeniz için risklerinizi doğru bir şekilde belirlemenize yardımcı olacak gerçekleri elde etmek iyi bir fikirdir. (Sık Sorulan Sorulara bakınız: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses ) Sağlık uzmanınız, ulusal halk sağlığı yetkilileriniz ve işvereniniz, COVID-19 ve bölgenizde olup olmadığı konusunda doğru bilgi kaynaklarıdır. Yaşadığınız yerdekii durumdan haberdar olmak ve kendinizi korumak için uygun önlemleri almak önemlidir. (Bkz. Herkes için koruma önlemleri).
COVID-19 salgınının olduğu bir bölgede iseniz, enfeksiyon riskini ciddiye almanız gerekir. Ulusal ve yerel sağlık yetkilileri tarafından verilen tavsiyelere uymalısınız. Çoğu insan için COVID-19 sadece hafif bir hastalığa neden olsa da, bazı insanları oldukça hasta edebilir. Daha da nadiren, hastalık ölümcül olabilir. Yaşlı insanlar ve önceden mevcut tıbbi durumları (yüksek tansiyon, kalp problemleri veya diyabet gibi) olanlar, hastalığa karşı daha savunmasız görünmektedir. (Bkz. COVID-19'un yayıldığı bölgelerde olan veya bu bölgeleri ziyaret etmiş (son 14 günde) kişiler için koruma önlemleri).
VAKA TANIMLARI
DSÖ, insan enfeksiyonları için Global Sürveyans'ı, vaka tanımlarını içeren koronavirüs hastalığı (COVID-19) belgesi ile periyodik olarak güncellemektedir (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ).
Kaynağı kolay bulabilmek için vaka tanımları aşağıda yer almaktadır.
Şüpheli vaka
- Akut solunum yolu hastalığı olan (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı), VE klinik durumu tam olarak açıklayan başka bir etiyolojisi olmayan VE semptom başlangıcından önceki 14 gün içinde COVID-19 hastalığının lokal bulaşmasını bildiren bir ülkeye/bölgeye veya alana seyahat ya da burada ikamet öyküsü (bkz. Durum raporu (https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/KoronaVirusDurumRaporlari )) olan bir hasta.
VEYA
- Akut solunum yolu hastalığı olan VE semptomların başlamasından önceki son 14 gün içinde doğrulanmış veya olası bir COVID-19 vakası (temas tanımına bakın) ile temas halinde olan bir hasta.
VEYA
- Şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonu (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı) olan VE hastaneye yatırılması gereken ve klinik durumu tam olarak açıklayan başka etiyolojisi olmayan bir hasta.
Olası vaka
COVID-19 testinin sonuçsuz olduğu şüpheli bir vaka.
- Laboratuvar tarafından bildirilen testin sonuçsuz olması.
Doğrulanmış vaka
Klinik belirti ve semptomlara bakılmaksızın, COVID-19 enfeksiyonu laboratuvar onaylı olan bir kişi.
Laboratuvar sayfası için bağlantı: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/laboratory-guidance
Temaslının tanımı
Temaslı, olası veya doğrulanmış bir vakanın semptomlarının başlamasından 2 gün önce ve 14 gün sonra aşağıdaki maruziyetlerden herhangi birini yaşayan kişidir:
- Olası veya doğrulanmış bir vaka ile 1 metreden yakın ve 15 dakikadan uzun süre yüz yüze temas
- Olası veya doğrulanmış bir vaka ile doğrudan fiziksel temas
- Uygun kişisel koruyucu ekipman kullanmadan, olası veya doğrulanmış COVID-19 hastalığı olan bir hastaya doğrudan bakım1 VEYA
- Yerel risk değerlendirmelerinde belirtilen diğer durumlar
Not: asemptomatik doğrulanan vakalar için temas süresi, doğrulamaya neden olan numunenin alındığı tarihten sonraki 14 günün öncesindeki 2 gün olarak ölçülür.
(1) Dünya Sağlık Örgütü. COVID-19'dan şüphelenildiğinde sağlık bakımı sırasında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü: https://www.who.int/publications-detail/infection-prevention-and-control-during-health-care-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected-20200125