DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 02.04.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) DURUM RAPORU
Son 24 saat içinde, hiçbir yeni ülke/bölge COVID-19 vakası bildirmemiştir. DSÖ, COVID-19'u engellediğini, tespit ettiğini veya tedavi ettiğini iddia eden, artan sayıda sahte tıbbi ürüne karşı tüketicileri, sağlık uzmanlarını ve sağlık yetkililerini uyaran bir Tıbbi Ürün Uyarısı yayınlamıştır.
2 Nisan 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- Son 24 saat içinde, hiçbir yeni ülke/bölge COVID-19 vakası bildirmemiştir.
- DSÖ, COVID-19'u engellediğini, tespit ettiğini veya tedavi ettiğini iddia eden, artan sayıda sahte tıbbi ürüne karşı tüketicileri, sağlık uzmanlarını ve sağlık yetkililerini uyaran bir Tıbbi Ürün Uyarısı yayınlamıştır. Daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz: https://www.who.int/docs/default-source/essential-medicines/drug-alerts20/no3-2020-falsified-mp-forcovid-en.pdf?sfvrsn=cd866001_16
- DSÖ, gözetim ve müdahale kapasitelerini artırmak için Irak ile birlikte çalışmaktadır. DSÖ yüz binlerce önleme ve bulaşma kontrol mesajı yazdırmış, gezici sağlık ekiplerini sokaklara taşımış ve kişisel koruyucu donanım (KKD) ve laboratuvar test kitlerinin acil teslimini gerçekleştirmiştir. Daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz: http://www.emro.who.int/irq/iraq-news/the-fight-to-contain-covid-19-in-iraq.html
- DSÖ, ihtiyaç değerlendirmeleri yapmak, sağlık profesyonelleri için el dezenfektanları ve maskeler sağlamak, COVID-19 hastalarının klinik yönetimi konusunda eğitim vermek, yerel medya kuruluşları ile işbirliği yapmak ve farkındalık artırma faaliyetleri yürütmek, test kitleri dağıtmak, simülasyon alıştırmaları yapmak ve DSÖ lojistik merkezleri aracılığıyla kişisel koruyucu donanımların nakliyesini yapmak gibi birçok faaliyet alanında, dünyanın dört bir yanındaki hükümetler ve ortaklarla birlikte çalışmaktadır. Örnek olarak, DSÖ Avrupa (EURO), DSÖ'nün Kırgızistan'daki faaliyetlerinden bir fotoğraf hikayesini burada yayınlamıştır:http://www.euro.who.int/en/countries/kyrgyzstan/multimedia/photo-story-covid-19-kyrgyzstan-scaling-up-its-preparedness,-readiness-and-response-capacities
- DSÖ'nün COVID-19 virüsünün bulaşması konusundaki anlayışı, salgının evrimi ile gelişmeye devam etmektedir. Daha fazla bilgi için "Odak Noktadaki Konu" bölümüne bakınız.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
896.450 doğrulanmış (72.839) |
|
45.526 ölüm (4924) |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
|
107.626 doğrulanmış (1204) |
|
3.723 ölüm (22) |
|
Avrupa Bölgesi |
|
503.006 doğrulanmış (38.809) |
|
33.604 ölüm (3515) |
|
Güney Doğu Asya Bölgesi |
|
5324 doğrulanmış (149) |
|
216 ölüm (21) |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
|
58.168 doğrulanmış (3887) |
|
3280 ölüm (165) |
|
Amerika Bölgesi |
|
216.912 doğrulanmış (28.161) |
|
4565 ölüm (1165) |
|
Afrika Bölgesi |
|
4702 doğrulanmış (629) |
|
127 ölüm (36) |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Küresel düzeyde: Çok Yüksek |
Şekil 1. Doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler, 2 Nisan 2020
ODAK NOKTADAKİ KONU: COVID-19 hastalarından bulaşma yolları
COVID-19 salgını gelişmeye devam ettikçe, bu yeni virüs hakkında her gün daha fazla şey öğreniyoruz. Burada COVID-19 virüsünün bulaşması hakkında bildirilenleri özetliyor ve COVID-19 ile enfekte olan semptomatik, semptom öncesi ve asemptomatik kişilerden bulaşma ile ilgili mevcut kanıtların kısa bir özetini sunuyoruz.
Semptomatik Bulaşma
Tanım olarak, semptomatik COVID-19 vakası, COVID-19 virüs enfeksiyonu ile uyumlu belirti ve semptomlar geliştiren vakadır. Semptomatik bulaşma, semptomları olan bir kişiden bulaşmayı ifade eder. Yayınlanmış epidemiyoloji ve virolojik çalışmalardan elde edilen veriler, COVID-19'un öncelikle semptomatik kişilerden solunum damlacıkları, enfekte kişilerle doğrudan temas veya kontamine nesneler ve yüzeylerle temas halinde olan diğer kişilere bulaştığına dair kanıt sunmaktadır.1-7 Bu, DSÖ küresel uzman ağları aracılığıyla teknik ortaklar tarafından paylaşılan ayrıntılı deneyimler ve Sağlık Bakanlıkları'nın raporları ve sunumları ile desteklenmektedir.
Doğrulanmış hastalardan tekrarlanan biyolojik örnekleri toplayan klinik ve virolojik çalışmalardan elde edilen veriler, COVID-19 virüsünün dökülmesinin, hastalık seyrinin başlarında üst solunum yollarında (burun ve boğaz) en yüksek olduğuna dair kanıt sağlar.8-11 Yani, semptomların başlamasından sonraki ilk 3 gün içinde.10-11 Ön veriler, hastalıkta semptomların ortaya çıktığı süre boyunca, daha sonra olduğundan daha bulaşıcı olabileceğini düşündürmektedir.
Semptom Öncesi Bulaşma
Virüse maruz kalma (enfekte olma) ve semptom başlangıcı arasındaki zaman olan COVID-19 için kuluçka süresi ortalama 5-6 gündür, ancak 14 güne kadar uzayabilir. “Semptom öncesi” dönem olarak da bilinen bu dönemde, enfekte olmuş bazı kişiler bulaşıcı olabilir. Bu nedenle, semptom öncesi bir vakadan bulaşma, semptom başlamadan önce meydana gelebilir.
Az sayıda vaka raporu ve çalışmasında, temaslı takip çabaları ve doğrulanmış vakaların gruplarının daha fazla araştırılması yoluyla semptom öncesi bulaşma belgelenmiştir.12-17 Bu, bazı kişilerin, semptom geliştirmeden 1-3 gün öncesinde COVID-19 testinin pozitif olabileceğini düşündüren verilerle desteklenmektedir.6-16 Bu nedenle, COVID-19 ile enfekte olmuş kişilerin önemli semptomlar gelişmeden virüsü bulaştırabilmeleri mümkündür. Semptom öncesi bulaşmanın, virüsün bulaşıcı damlacıklar veya kontamine yüzeylere bulaşması yoluyla yayıldığını bilmek önemlidir.
Asemptomatik Bulaşma
Laboratuvarda doğrulanmış bir asemptomatik vaka, COVID-19 ile enfekte olan ve semptom geliştirmeyen kişidir. Asemptomatik bulaşma, virüsün semptom geliştirmeyen bir kişiden bulaşmasını ifade eder.
Gerçekten asemptomatik olduğu laboratuvar tarafından onaylanmış vakaların az sayıda raporu vardır ve bugüne kadar asemptomatik bulaşma belgelenmemiştir. Bu, meydana gelme olasılığı olmadığı anlamına gelmez. Asemptomatik vakalar, bazı ülkelerde temaslı takip çabalarının bir parçası olarak bildirilmiştir.
DSÖ, bu kritik konu hakkında ortaya çıkan tüm kanıtları düzenli olarak izlemektedir ve daha fazla bilgi elde edildikçe güncelleme paylaşacaktır.
Referanslar
- Liu J, Liao X, Qian S ve diğ. Şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsün toplumda bulaşması 2, Shenzhen, Çin, 2020. Emerg Infect Dis 2020 doi.org/10.3201/eid2606.200239
- Chan J, Yuan S, Kok K ve diğ. Kişiden kişiye bulaşmayı gösteren yeni 2019 koronavirüsü ile ilişkili ailesel bir pnömoni kümesi: bir aile kümesi çalışması. Lancet 2020 doi: 10.1016/S0140-6736(20)30154-9
- Li Q, Guan X, Wu P, ve diğ. Çin'in Wuhan şehrinde, yeni koronavirüs bulaşmış pnömoninin erken bulaşma dinamikleri. N Engl J Med 2020; doi:10.1056/NEJMoa2001316.
- Huang C, Wang Y, Li X, ve diğ. Wuhan, Çin'de yeni 2019 koronavirüsü ile enfekte olan hastaların klinik özellikleri. Lancet 2020; 395: 497–506.
- Burke RM, Midgley CM, Dratch A, Fenstersheib M, Haupt T, Holshue M, ve diğ. doğrulanmış COVID-19 hastalarına maruz kalan kişilerin aktif takibi - Amerika Birleşik Devletleri, Ocak – Şubat 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2020 doi : 10.15585/mmwr.mm6909e1external icon
- Dünya Sağlık Örgütü. DSÖ-Çin 2019 Coronavirüs Hastalığı Ortak Görevi Raporu (COVID-19) 16-24 Şubat 2020 [Internet]. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü; 2020 https://www.who.int/docs/default- source/coronaviruse/who-china-joint-mission-on-covid-19-final-report.pdf
- Ong SW, Tan YK, Chia PY, Lee TH, Ng OT, Wong MS, ve diğ. Semptomatik bir hastadan gelen şiddetli akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2) ile hava, yüzeysel çevre ve kişisel koruyucu ekipman kontaminasyonu. JAMA. 2020 4 Mart [Epub].
- Wang W, Xu Y, Ruqin G, vd. Farklı Klinik Örneklerde SARS-CoV-2'nin saptanması. JAMA 2020 doi:10.1001/jama.2020.3786.
- Lauer SA, Grantz KH, Bi Q ve diğ. Bildirilen Doğrulanmış Vakalardan Koronavirüs Hastalığının 2019 (COVID-19) Kuluçka Dönemi: Tahmin ve Uygulama. Ann Intern Med 2020 doi: 10.7326/M20-0504.
- Liu Y, Yan LM, Wan L ve diğ. Hafif ve şiddetli CVOID-19 vakalarında viral dinamikler. Lancet Infect Dis doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30232-2
- Wolfel R, Corman V, Guggemos W ve diğ. Hastanede yatan koronavirüs hastalığı vakalarının virolojik değerlendirmesi 2019. doi: 10.1101/2020.03.05.20030502.
- Yu P, Zhu J, Zhang Z, Han Y. 2019 yeni koronavirüs ile ilişkili, kuluçka döneminde olası kişiden kişiye bulaşmayı gösteren ailevi bir enfeksiyon kümesi. J Infect 2020 doi: 10.1093/jiaa077
- Huang R, Xia J, Chen Y, Shan C, Wu C. Nanjing, Çin'deki 11 hastayı kapsayan bir SARS-CoV-2 enfeksiyon ailesi kümesi Lancet Infect Dis 2020 doi: 10.1016/ S1473-3099(20)30147-X
- Pan X, Chen D, Xia Y ve diğ. SARS-CoV-2 enfeksiyonu olan bir aile kümesindeki asemptomatik vakalar. Lancet Infect Dis 2020 doi : 10.1016/ S1473-3099(20)30114-6
- Tong Z-D, Tang A, Li K-F, Li P, Wang H-L, Yi J-P, et al. SARS-CoV-2'nin potansiyel semptom öncesi iletimi, Zhejiang Eyaleti, China, 2020. Emerg Infect Dis. 2020 doi : 10.3201/eid2605.200198
- Wei WE, Li Z, Chiew CJ, Yong SE, vd. SARS-CoV-2'nin Semptom Öncesi İletimi — Singapur, 23 Ocak – 16 Mart 2020. MMWR, 1 Nisan 2020/69.
- Kimball A, Hatfield KM, Arons M, James A, vd. Uzun Süreli Bakım Yetenekli Bir Bakım Tesisi Sakinlerinde Asemptomatik ve Semptom Öncesi SARS-CoV-2 Enfeksiyonları - King County, Washington, Mart 2020. MMWR, 3 Nisan 2020, 69 (13); 377-381.
Tablo 1. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 2 Nisan 2020^
|
|
|
|
Bulaşma Şekli 2 |
Bildirilen son vakadan bu yana geçen gün sayısı |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
||||
|
Çin |
82.724 (93) |
3327 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Güney Kore |
9976 (89) |
169 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avustralya |
4976 (269) |
21 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Malezya |
2908 (142) |
45 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Japonya |
2384 (206) |
57 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Filipinler |
2311 (227) |
96 (8) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Singapur |
1000 (74) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yeni Zelanda |
723 (76) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Vietnam |
218 (11) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Brunei |
131 (2) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kamboçya |
109 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Moğolistan |
14 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Laos |
10 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fiji |
5 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
7 |
|
Papua Yeni Gine |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
12 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Guam Adası |
77 (8) |
3 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransız Polinezyası |
37 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Yeni Kaledonya |
16 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Kuzey Marina Adaları |
6 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avrupa Bölgesi |
||||
|
İtalya |
110.574 (4782) |
13.157 (727) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İspanya |
102.136 (7719) |
9053 (864) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Almanya |
73.522 (6156) |
872 (140) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fransa |
56.261 (4784) |
4019 (505) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Birleşik Krallık |
29.478 (4324) |
2532 (743) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsviçre |
17.070 (962) |
378 (5) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Türkiye |
15.679 (2148) |
277 (63) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Belçika |
13.964 (1189) |
828 (123) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hollanda |
13.614 (1019) |
1173 (134) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Avusturya |
10.711 (529) |
146 (18) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Portekiz |
8251 (808) |
187 (27) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsrail |
5591 (462) |
21 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İsveç |
4947 (512) |
239 (59) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Norveç |
4665 (218) |
32 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Çekya |
3589 (281) |
39 (8) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İrlanda |
3447 (212) |
85 (14) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Danimarka |
3107 (247) |
104 (14) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Rusya |
2777 (440) |
24 (7) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Polonya |
2554 (243) |
43 (10) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Romanya |
2460 (215) |
85 (16) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Lüksemburg |
2319 (141) |
29 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Finlandiya |
1446 (62) |
17 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yunanistan |
1375 (61) |
50 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
İzlanda |
1220 (85) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sırbistan |
1060 (160) |
13 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hırvatistan |
963 (96) |
6 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Slovenya |
841 (27) |
15 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ukrayna |
804 (135) |
20 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Estonya |
779 (34) |
5 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Litvanya |
581 (48) |
8 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ermenistan |
571 (39) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Macaristan |
525 (33) |
20 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bosna Hersek |
464 (51) |
13 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Letonya |
446 (48) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Moldova |
423 (70) |
5 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bulgaristan |
422 (23) |
10 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Slovakya |
400 (37) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Andora |
396 (0) |
13 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kazakistan |
386 (38) |
3 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Azerbaycan |
359 (61) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kuzey Makedonya |
354 (25) |
11 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kıbrıs |
320 (58) |
9 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Arnavutluk |
277 (34) |
15 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
San Marino |
236 (0) |
28 (2) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Belarus |
192 (40) |
2 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Özbekistan |
190 (17) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Malta |
188 (21) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Gürcistan |
121 (6) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Karadağ |
120 (15) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kırgızistan |
115 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Lihtenştayn |
72 (4) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
0 |
|
Monako |
37 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Vatikan |
6 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
3 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Faroe Adaları |
173 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kosova3 |
125 (13) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cebelitarık |
69 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Jersey Adası |
81 (18) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guernsey Adası |
78 (18) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Man Adası |
65 (13) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Grönland |
10 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
4 |
|
Güney Doğu Asya |
||||
|
Tayland |
1771 (0) |
12 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Endonezya |
1677 (149) |
157 (21) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Hindistan |
1636 (0) |
38 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Sri Lanka |
143 (0) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Bangladeş |
54 (0) |
6 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Maldivler |
18 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Myanmar |
15 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Nepal |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Butan |
4 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Doğu Timor |
1 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
12 |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
||||
|
İran |
47.593 (2987) |
3036 (138) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Pakistan |
2291 (252) |
31 (5) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Suudi Arabistan |
1720 (157) |
16 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Katar |
835 (54) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
814 (150) |
8 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Mısır |
779 (69) |
52 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Irak |
728 (34) |
52 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fas |
676 (38) |
39 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bahreyn |
569 (2) |
4 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Lübnan |
479 (16) |
12 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Tunus |
423 (29) |
12 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kuveyt |
317 (28) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ürdün |
278 (4) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Afganistan |
235 (43) |
4 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Umman |
231 (21) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cibuti |
34 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Libya |
10 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Suriye |
10 (0) |
3 (1) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Sudan |
7 (0) |
2 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Somali |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
İşgal altındaki Filistin bölgesi |
134 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Amerika Bölgesi |
||||
|
Amerika Birleşik Devletleri |
187.302 (24.103) |
3846 (996) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kanada |
9005 (1310) |
105 (16) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Brezilya |
5717 (1138) |
201 (42) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Şili |
3031 (293) |
16 (4) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ekvador |
2372 (132) |
146 (71) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Peru |
1323 (258) |
24 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Dominik Cumhuriyeti |
1284 (175) |
57 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Meksika |
1215 (121) |
29 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Panama |
1181 (192) |
30 (6) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Arjantin |
1054 (88) |
27 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kolombiya |
906 (108) |
16 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kosta Rika |
347 (33) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Uruguay |
338 (18) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Küba |
212 (26) |
6 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Honduras |
172 (33) |
10 (8) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Venezuela |
143 (14) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Bolivya |
115 (8) |
7 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Trinidad ve Tobago |
89 (4) |
5 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Paraguay |
69 (4) |
3 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guatemala |
39 (3) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Jamaika |
38 (2) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Barbados |
33 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
El Salvador |
32 (2) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guyana |
19 (7) |
2 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Haiti |
16 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bahamalar |
15 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Saint Lucia |
13 (4) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Dominika |
11 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
6 |
|
Grenada |
9 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Saint Kitts ve Nevis |
8 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Surinam |
8 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Antigua ve Barbuda |
7 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Nikaragua |
5 (1) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Belize |
3 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Saint Vincent ve Grenadinler |
1 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
20 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Porto Riko |
286 (47) |
11 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Martinik |
128 (9) |
3 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Guadeloupe |
125 (11) |
6 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Aruba |
55 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Fransız Ginesi |
51 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Amerikan Virgin Adaları |
30 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Bermuda |
32 (5) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Sint Mearten |
6 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Cayman Adaları |
14 (2) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Curaçao |
11 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
2 |
|
Saint Barthelemy |
6 (0) |
0 (0) |
Soruşturma altında |
2 |
|
Saint Martin |
21 (3) |
2 (0) |
Soruşturma altında |
0 |
|
Montserrat |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Turks ve Caicos Adaları |
5 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Britanya Virjin Adaları |
3 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Anguilla |
2 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
6 |
|
Afrika Bölgesi |
||||
|
Güney Afrika |
1380 (27) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Cezayir |
847 (263) |
58 (23) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Burkina Faso |
261 (0) |
14 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Gana |
195 (43) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Fildişi Sahilleri |
190 (21) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Senegal |
190 (15) |
1 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Mauritius |
154 (11) |
5 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kamerun |
139 (0) |
6 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Nijerya |
139 (28) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Demokratik Kongo Cumhuriyeti |
123 (14) |
11 (3) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Ruanda |
82 (7) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Kenya |
81 (31) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Nijer |
74 (54) |
5 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Madagaskar |
53 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Uganda |
44 (11) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Togo |
36 (2) |
2 (1) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Zambiya |
36 (1) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Gine |
30 (14) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Mali |
28 (10) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Etiyopya |
26 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Kongo |
22 (3) |
2 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Tanzanya |
20 (1) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Eritre |
15 (9) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Ekvator Ginesi |
14 (0) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
2 |
|
Benin |
13 (4) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Namibya |
11 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
3 |
|
Mozambik |
10 (2) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Seyşeller |
10 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Esvatini |
9 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Gine-Bissau |
9 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Angola |
8 (1) |
2 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Orta Afrika Cumhuriyeti |
8 (2) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Zimbabwe |
8 (0) |
1 (0) |
Yerel bulaşma |
1 |
|
Çad |
7 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Gabon |
7 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Liberya |
6 (3) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Yeşil Burun Adaları (Cape Verde) |
5 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
5 |
|
Moritanya |
5 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Botsvana |
3 (0) |
1 (1) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Gambiya |
3 (0) |
1 (0) |
Yalnızca importe vaka |
4 |
|
Burundi |
2 (0) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
1 |
|
Sierra Leone |
2 (1) |
0 (0) |
Yalnızca importe vaka |
0 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Reunion Adası |
281 (34) |
0 (0) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Mayotte Adası |
116 (15) |
2 (2) |
Yerel bulaşma |
0 |
|
Tüm bölgeler için ara toplam |
895.738 (72.839) |
45.515 (4924) |
|
|
|
Uluslararası Taşıt (Diamond Princess) |
712 (0) |
11 (0) |
Yerel bulaşma |
17 |
|
Genel Toplam |
896.450 (72.839) |
45.526 (4924) |
|
|
(^) Rakamlar hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içerir.
(^^) Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık kenarlık çizgilerini temsil etmektedir.
(1) Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )
(2) Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir. Birden fazla bulaşma tipi yaşayan ülkeler/bölgeler/alanlar, kanıtların bulunduğu en yüksek kategoride sınıflandırılır; bulaşma arası gösterilebiliyorsa belirli bir kategoriden çıkarılabilirler. Kategoriler içinde bile, farklı ülkelerin/bölgelerin/alanların, farklı sayıda vaka ve diğer faktörlerle gösterildiği gibi, farklı bulaşma derecelerine sahip olabileceği unutulmamalıdır. Belirli bir ülke/bölge/alandaki tüm konumlar eşit şekilde etkilenmemektedir.
Şartlar:
Kitlesel bulaşma, doğrulanmış vakaları, çok sayıda vaka adına bulaşma zincirleri ile ilişkilendirememe veya sentinel örneklerinin rutin taranması yoluyla pozitif testleri arttırma ile kanıtlanmıştır.
- Yerel bulaşma, bulaşma kaynağının raporlama konumunda olduğu yerleri belirtmektedir.
- Yalnızca importe vakalar, tüm vakaların raporlama yeri dışında virüse maruz kaldığı yerleri belirtmektedir.
- Soruşturma altında, hiçbir durumda bulaşma türünün belirlenmediği yerleri göstermektedir.
- Bulaşma arası, bulaşmanın ara verdiği yerleri göstermektedir (ayrıntılar belirlenecek).
** "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içerir.
(3) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.
Raporlama yöntemlerindeki farklılıklar, geriye dönük veri birleştirme ve raporlama gecikmeleri nedeniyle, yeni vakaların sayısı her zaman dün ve bugünün toplamları arasındaki kesin farkı yansıtmayabilir. DSÖ COVID-19 Durum Raporları, onaylanmış COVID-19 vakalarının resmi sayılarını sunmaktadır; bu nedenle DSÖ raporları ile farklı kabul etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer COVID-19 veri kaynakları arasında, farklılıklar olması beklenmektedir.
Şekil 1. 2 Nisan 2020 tarihine kadar tam rapor günleriyle, doğrulanmış COVID-19 vakalarının, rapor tarihine ve DSÖ bölgesine göre epidemik eğrisi
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım , risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici bir rehber yayınlamıştır.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüsleri hakkında genel bilgi sağlamak için çevrimiçi kurslar geliştirmiştir. COVID-19 kurslarını https://openwho.org/channels/covid-19 adresinde ve ek ulusal dillerdeki kursları https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages adresinde bulabilirsiniz. DSÖ özellikle aşağıdaki konular hakkında çevrimiçi kurslar geliştirmiştir:
- Yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir giriş (Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Hintçe, Hint İşaret Dili, Farsça, Portekizce, Sırpça ve Türkçe olarak mevcuttur)
- Şiddetli Akut Solunum Yolu Enfeksiyonları için klinik bakım (İngilizce, Fransızca, Rusça, Endonezya Dili ve Vietnamca olarak mevcuttur)
- Solunum yolu hastalıkları için sağlık ve güvenlik bilgilendirmesi - ePROTECT (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili ve Portekizce olarak mevcuttur)
- Yeni Koronavirüs (COVID-19) için Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili, İtalyanca, Japonca, Portekizce ve Sırpça olarak mevcuttur)
- Ülke hazırlığı ve müdahalesini desteklemek için COVID-19 Operasyonel Planlama Yönergeleri ve COVID-19 İş Ortakları Platformu (İngilizce olarak mevcuttur ve yakında ek dillerde sunulacaktır)
- DSÖ, yeni bir virüs salgını oluşmasında kritik olan erken soruşturmalar konusunda rehberlik etmektedir. Sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, COVID-19'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini nitelendirmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu ve toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması için operasyonel modelleri bildirmek için, protokollerden toplanan veriler kullanılabilir. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations adresinde çeşitli protokoller mevcuttur. Bu protokollerden biri erken COVID-19 vakalarının ve temaslılarının araştırılması içindir (“İlk Birkaç X (FFX) Vakaları ve 2019-yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için temaslı araştırma protokolü”[the “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”]) (https://www.who.int/publications-detail/the-first-few-x-(ffx)-cases-and-contact-investigation-protocol-for-2019-novel-coronavirus-(2019-ncov)-infection ). Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk COVID-19 enfeksiyonu vakalarının temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erkenden anlamak, vakaları yönetmek ve enfeksiyonun potansiyel yayılımını ve etkisini azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesini bildirmek için tasarlanmıştır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
COVID-19'un yayıldığı bir bölgede değilseniz, bu bölgelerin birinden seyahat etmediyseniz veya kendini iyi hissetmeyen biriyle yakın temasta değilseniz, virüsü kapma şansınız şu anda düşüktür. Fakat durum hakkında stresli ve endişeli olabileceğiniz anlaşılabilir bir durumdur. Makul önlemler alabilmeniz için risklerinizi doğru bir şekilde belirlemenize yardımcı olacak gerçekleri elde etmek iyi bir fikirdir. (Sık Sorulan Sorulara bakınız: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses ) Sağlık uzmanınız, ulusal halk sağlığı yetkilileriniz ve işvereniniz, COVID-19 ve bölgenizde olup olmadığı konusunda doğru bilgi kaynaklarıdır. Yaşadığınız yerdekii durumdan haberdar olmak ve kendinizi korumak için uygun önlemleri almak önemlidir. (Bkz. Herkes için koruma önlemleri).
COVID-19 salgınının olduğu bir bölgede iseniz, enfeksiyon riskini ciddiye almanız gerekir. Ulusal ve yerel sağlık yetkilileri tarafından verilen tavsiyelere uymalısınız. Çoğu insan için COVID-19 sadece hafif bir hastalığa neden olsa da, bazı insanları oldukça hasta edebilir. Daha da nadiren, hastalık ölümcül olabilir. Yaşlı insanlar ve önceden mevcut tıbbi durumları (yüksek tansiyon, kalp problemleri veya diyabet gibi) olanlar, hastalığa karşı daha savunmasız görünmektedir. (Bkz. COVID-19'un yayıldığı bölgelerde olan veya bu bölgeleri ziyaret etmiş (son 14 günde) kişiler için koruma önlemleri).
VAKA TANIMLARI
DSÖ, insan enfeksiyonları için Global Sürveyans'ı, vaka tanımlarını içeren koronavirüs hastalığı (COVID-19) belgesi ile periyodik olarak güncellemektedir (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ).
Kaynağı kolay bulabilmek için vaka tanımları aşağıda yer almaktadır.
Şüpheli vaka
- Akut solunum yolu hastalığı olan (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı), VE klinik durumu tam olarak açıklayan başka bir etiyolojisi olmayan VE semptom başlangıcından önceki 14 gün içinde COVID-19 hastalığının lokal bulaşmasını bildiren bir ülkeye/bölgeye veya alana seyahat ya da burada ikamet öyküsü (bkz. Durum raporu (https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/KoronaVirusDurumRaporlari )) olan bir hasta.
VEYA
- Akut solunum yolu hastalığı olan VE semptomların başlamasından önceki son 14 gün içinde doğrulanmış veya olası bir COVID-19 vakası (temas tanımına bakın) ile temas halinde olan bir hasta.
VEYA
- Şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonu (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı) olan VE hastaneye yatırılması gereken ve klinik durumu tam olarak açıklayan başka etiyolojisi olmayan bir hasta.
Olası vaka
COVID-19 testinin sonuçsuz olduğu şüpheli bir vaka.
- Laboratuvar tarafından bildirilen testin sonuçsuz olması.
Doğrulanmış vaka
Klinik belirti ve semptomlara bakılmaksızın, COVID-19 enfeksiyonu laboratuvar onaylı olan bir kişi.
Laboratuvar sayfası için bağlantı: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/laboratory-guidance
Temaslının tanımı
Temaslı, olası veya doğrulanmış bir vakanın semptomlarının başlamasından 2 gün önce ve 14 gün sonra aşağıdaki maruziyetlerden herhangi birini yaşayan kişidir:
- Olası veya doğrulanmış bir vaka ile 1 metreden yakın ve 15 dakikadan uzun süre yüz yüze temas
- Olası veya doğrulanmış bir vaka ile doğrudan fiziksel temas
- Uygun kişisel koruyucu ekipman kullanmadan, olası veya doğrulanmış COVID-19 hastalığı olan bir hastaya doğrudan bakım1 VEYA
- Yerel risk değerlendirmelerinde belirtilen diğer durumlar
Not: asemptomatik doğrulanan vakalar için temas süresi, doğrulamaya neden olan numunenin alındığı tarihten sonraki 14 günün öncesindeki 2 gün olarak ölçülür.
(1) Dünya Sağlık Örgütü. COVID-19'dan şüphelenildiğinde sağlık bakımı sırasında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü: https://www.who.int/publications-detail/infection-prevention-and-control-during-health-care-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected-20200125