7 Nisan 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler

ÖNEMLİ GELİŞMELER

• Son 24 saat içinde, yalnızca 1 ülke/bölge yeni COVID-19 vakaları bildirmiştir (São Tomé ve Príncipe).
• Bugün yani 7 Nisan, Dünya Sağlık Günü'dür (https://www.who.int/news-room/campaigns/world-health-day/world-health-day-2020 ) ve bu yıl DSÖ başta sağlık çalışanları ve ebeler olmak üzere, tüm sağlık çalışanlarının olağanüstü katkısına saygı göstermektedir. Hemşireler, sağlık hizmetlerinin en büyük parçasıdır; COVID-19'la mücadelede ve Evrensel Sağlık Hizmeti ile Sürdürülebilir Gelişme Hedeflerine ulaşmada temel bir rol oynamaktadır. DSÖ, https://www.who.int/publications-detail/nursing-report-2020 adresinde bulunan, dünyanın hemşirelik iş gücünün durumu hakkındaki ilk raporunu yayınlamıştır ve hükümetlere hemşirelere yatırım yapma çağrısını yenilemektedir.
• DSÖ, Lady Gaga ve Global Citizen Festivali 18 Nisan 2020 Cumartesi günü gerçekleşecek 'Tek Dünya: Birlikte evdeyiz' başlıklı bir konser yayınlayacaklarını duyurmuştur. Küresel olarak yayınlanacak bu özel etkinlik, COVID-19'dan etkilenen tüm insanlar arasındaki birliğe dikkat çekecek, hayat kurtarıcı iş yapan cesur sağlık çalışanlarını kutlayacak ve hastalığa müdahale için bağış toplayacaktır. Daha fazla bilgiyi https://www.who.int/news-room/detail/06-04-2020-who-and-global-citizen-announce-one-world-together-at-home-global-special-to-support-healthcare-workers-in-the-fight-against-the-covid-19-pandemic adresinde bulabilirsiniz.
• DSÖ Genel Müdürü Dr. Tedros, dün düzenlenen bir basın toplantısında tıbbi maskelerin ve diğer KKD'lerin yetersizliği ile ilgili endişeleri yinelemiş ve insanlara maskelerin kapsamlı bir müdahale paketinin parçası olarak kullanılması gerektiğini hatırlatmıştır. DSÖ, toplum içinde, evde bakım sırasında ve https://www.who.int/publications-detail/advice-on-the-use-of-masks-in-the-community-during-home-care-and-in-healthcare-settings-in-the-context-of-the-novel-coronavirus-(2019-ncov)-outbreak adresinde bulunabilecek sağlık tesislerinde maske kullanımı konusunda bir rehber yayınlamıştır; halk için daha fazla tavsiyeyi https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public/when-and-how-to-use-masks adresinde bulabilirsiniz.
• DSÖ, tedarik ağlarını ve klinik ortamlarda lojistiği geliştirmekte, dünya çapında ekipman ve test kitleri göndermektedir. Daha fazla bilgiyi "Odak Noktadaki Konu" bölümünde bulabilirsiniz.

Şekil 1. Doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler, 7 Nisan 2020

ODAK NOKTADAKİ KONU: COVID-19 sarf malzemeleri ve lojistik ihtiyaçları olan ülkeleri destekleme

Tedarik ağlarının iyileştirilmesi

COVID-19 acil durum müdahalesi için gerekli olan öğelere erişimi artırmak amacıyla önemli çabalar devam etmektedir. DSÖ ve Pandemi Tedarik Zinciri Ağı'nın (PSCN) devam eden çabaları sayesinde, kişisel koruyucu donanım (KKD) üretim pazarı açılmaya başlamaktadır; ancak talep, mevcut arzın önüne geçmeye devam etmektedir.

DSÖ'deki Operasyon Destek ve Lojistik (OSL) birimi, oksijen, suni solunum cihazı ve yoğunlaştırıcı üreticileri ve ilgili yardımcı ekipman üreticileri de dahil olmak üzere, kilit taraflarla toplantılar düzenlemek için çalışmaktadır. DSÖ ve PSCN, risk altındaki veya en savunmasız ülkeler için uygun donanımı sağlamanın yanı sıra, altyapı, teknik rehberlik ve diğer operasyonel rehberliğin mevcut olmasını sağlamak için Dünya Bankası ve diğer BM kurumları ile birlikte çalışmaktadır.

Clinton Sağlık Erişimi Girişimi (CHAI) ile işbirliği yaparak, OSL’nin COVID-19 Temel Malzeme Tahmin Aracı tamamlanmıştır. Modelden elde edilen çıktı ortaklarla paylaşılmakta ve hem tedarik kuruluşlarına hem de tedarikçilere kilit malzemelerin ulusal gereksinimlerini anlamalarında yardımcı olmaktadır.

Kişisel koruyucu donanım ve test kitlerinin gönderimi

Salgının başlangıcından bu yana OSL, 133 ülkeye 900.000'den fazla cerrahi maske, 62.000 N95 maske, 1 milyon eldiven, 115.000 önlük, 17.000 gözlük ve 34.000 yüz maskesi sevk etmiştir. OSL ayrıca 126 ülkeye COVID-19 test kiti göndermiştir.

Klinik ortamlarda sağlık lojistiğinin güçlendirilmesi

OSL aynı zamanda hastanelere, bulaşıcı hastalık tedavi ünitelerinin yeniden tasarlanması için doğrudan teknik destek sağlayarak COVID-19 Sağlık Lojistik Projesi'ni başlatmış ve desteklemiştir. Bu destek, hasta ve sağlık çalışanı akışının iyileştirilmesini, KKD'nin rasyonel kullanımını teşvik etmeyi ve hastanede virüs bulaşmasının en aza indirilmesini içermektedir.

Bu hedeflere ulaşmak için OSL, Sağlık Lojistiği Teknik Ağı'nı (HLTN) kurmuştur. Ağ, tanınmış üniversiteler, insani yardım kuruluşları ve teknik müdahalelere odaklanmış uluslararası STK'lardan oluşmaktadır. DSÖ tabanlı bir yardım masası, teknik soruları yanıtlamak, COVID-19 tesis düzenleri hakkında bilgi doğrulamak ve girdi sağlamak, sorunları gidermek ve alandaki uzmanları desteklerken sorunların çözümlerini kolaylaştırmak için merkezi bir kaynak görevi görmektedir. Avustralya'da Canberra Hastane Kampüsü SARI düzeni için yardım masası desteği başarıyla sağlanmıştır ve İtalya ve Fransa'dan ek destek istenmiştir.

Tablo 1. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 7 Nisan 2020^

(^) Rakamlar hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içerir.
(^^) Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık kenarlık çizgilerini temsil etmektedir.
(1) Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır. (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) )
(2) Bulaşmanın yeri, mevcut resmi verilerin DSÖ analizine göre sınıflandırılır ve ek veriler elde edildikçe yeniden sınıflandırmaya tabi olabilir. Birden fazla bulaşma tipi yaşayan ülkeler/bölgeler/alanlar, kanıtların bulunduğu en yüksek kategoride sınıflandırılır; bulaşma arası gösterilebiliyorsa belirli bir kategoriden çıkarılabilirler. Kategoriler içinde bile, farklı ülkelerin/bölgelerin/alanların, farklı sayıda vaka ve diğer faktörlerle gösterildiği gibi, farklı bulaşma derecelerine sahip olabileceği unutulmamalıdır. Belirli bir ülke/bölge/alandaki tüm konumlar eşit şekilde etkilenmemektedir.
Şartlar:
Kitlesel bulaşma, doğrulanmış vakaları, çok sayıda vaka adına bulaşma zincirleri ile ilişkilendirememe veya sentinel örneklerinin rutin taranması yoluyla pozitif testleri arttırma ile kanıtlanmıştır.

• Yerel bulaşma, bulaşma kaynağının raporlama konumunda olduğu yerleri belirtmektedir.
• Yalnızca importe vakalar, tüm vakaların raporlama yeri dışında virüse maruz kaldığı yerleri belirtmektedir.
• Soruşturma altında, hiçbir durumda bulaşma türünün belirlenmediği yerleri göstermektedir.
• Bulaşma arası, bulaşmanın ara verdiği yerleri göstermektedir (ayrıntılar belirlenecek).

** "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içerir.
(3) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.
Raporlama yöntemlerindeki farklılıklar, geriye dönük veri birleştirme ve raporlama gecikmeleri nedeniyle, yeni vakaların sayısı her zaman dün ve bugünün toplamları arasındaki kesin farkı yansıtmayabilir. DSÖ COVID-19 Durum Raporları, onaylanmış COVID-19 vakalarının resmi sayılarını sunmaktadır; bu nedenle DSÖ raporları ile farklı kabul etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer COVID-19 veri kaynakları arasında, farklılıklar olması beklenmektedir.

Yeni ülkeler ve bölgeler kırmızı renkte gösterilmiştir.

Şekil 1. 7 Nisan 2020 tarihine kadar tam rapor günleriyle, doğrulanmış COVID-19 vakalarının, rapor tarihine ve DSÖ bölgesine göre epidemik eğrisi

HAZIRLIK VE YANIT

• 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
• DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım , risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
• DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir. 
• DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
• DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici bir rehber yayınlamıştır.
• Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
• Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
• DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
• Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.

• DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüsleri hakkında genel bilgi sağlamak için çevrimiçi kurslar geliştirmiştir. COVID-19 kurslarını https://openwho.org/channels/covid-19 adresinde ve ek ulusal dillerdeki kursları https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages adresinde bulabilirsiniz. DSÖ özellikle aşağıdaki konular hakkında çevrimiçi kurslar geliştirmiştir:

• Yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir giriş (Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Hintçe, Hint İşaret Dili, Farsça, Portekizce, Sırpça ve Türkçe olarak mevcuttur)
• Şiddetli Akut Solunum Yolu Enfeksiyonları için klinik bakım (İngilizce, Fransızca, Rusça, Endonezya Dili ve Vietnamca olarak mevcuttur)
• Solunum yolu hastalıkları için sağlık ve güvenlik bilgilendirmesi - ePROTECT (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili ve Portekizce olarak mevcuttur)
• Yeni Koronavirüs (COVID-19) için Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili, İtalyanca, Japonca, Portekizce ve Sırpça olarak mevcuttur)
• Ülke hazırlığı ve müdahalesini desteklemek için COVID-19 Operasyonel Planlama Yönergeleri ve COVID-19 İş Ortakları Platformu (İngilizce olarak mevcuttur ve yakında ek dillerde sunulacaktır)

• DSÖ, yeni bir virüs salgını oluşmasında kritik olan erken soruşturmalar konusunda rehberlik etmektedir. Sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, COVID-19'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini nitelendirmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu ve toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması için operasyonel modelleri bildirmek için, protokollerden toplanan veriler kullanılabilir. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations adresinde çeşitli protokoller mevcuttur. Bu protokollerden biri erken COVID-19 vakalarının ve temaslılarının araştırılması içindir (“İlk Birkaç X (FFX) Vakaları ve 2019-yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için temaslı araştırma protokolü”[the “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”]) (https://www.who.int/publications-detail/the-first-few-x-(ffx)-cases-and-contact-investigation-protocol-for-2019-novel-coronavirus-(2019-ncov)-infection ).  Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk COVID-19 enfeksiyonu vakalarının temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erkenden anlamak, vakaları yönetmek ve enfeksiyonun potansiyel yayılımını ve etkisini azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesini bildirmek için tasarlanmıştır.

HALK İÇİN TAVSİYELER

COVID-19'un yayıldığı bir bölgede değilseniz, bu bölgelerin birinden seyahat etmediyseniz veya kendini iyi hissetmeyen biriyle yakın temasta değilseniz, virüsü kapma şansınız şu anda düşüktür. Fakat durum hakkında stresli ve endişeli olabileceğiniz anlaşılabilir bir durumdur. Makul önlemler alabilmeniz için risklerinizi doğru bir şekilde belirlemenize yardımcı olacak gerçekleri elde etmek iyi bir fikirdir. (Sık Sorulan Sorulara bakınız: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses ) Sağlık uzmanınız, ulusal halk sağlığı yetkilileriniz ve işvereniniz, COVID-19 ve bölgenizde olup olmadığı konusunda doğru bilgi kaynaklarıdır. Yaşadığınız yerdekii durumdan haberdar olmak ve kendinizi korumak için uygun önlemleri almak önemlidir. (Bkz. Herkes için koruma önlemleri).

COVID-19 salgınının olduğu bir bölgede iseniz, enfeksiyon riskini ciddiye almanız gerekir. Ulusal ve yerel sağlık yetkilileri tarafından verilen tavsiyelere uymalısınız. Çoğu insan için COVID-19 sadece hafif bir hastalığa neden olsa da, bazı insanları oldukça hasta edebilir. Daha da nadiren, hastalık ölümcül olabilir. Yaşlı insanlar ve önceden mevcut tıbbi durumları (yüksek tansiyon, kalp problemleri veya diyabet gibi) olanlar, hastalığa karşı daha savunmasız görünmektedir. (Bkz. COVID-19'un yayıldığı bölgelerde olan veya bu bölgeleri ziyaret etmiş (son 14 günde) kişiler için koruma önlemleri).

VAKA TANIMLARI

DSÖ, insan enfeksiyonları için Global Sürveyans'ı, vaka tanımlarını içeren koronavirüs hastalığı (COVID-19) belgesi ile periyodik olarak güncellemektedir (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ).

Kaynağı kolay bulabilmek için vaka tanımları aşağıda yer almaktadır.

Şüpheli vaka

1. Akut solunum yolu hastalığı olan (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı), VE klinik durumu tam olarak açıklayan başka bir etiyolojisi olmayan VE semptom başlangıcından önceki 14 gün içinde COVID-19 hastalığının lokal bulaşmasını bildiren bir ülkeye/bölgeye veya alana seyahat ya da burada ikamet öyküsü (bkz. Durum raporu (https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/KoronaVirusDurumRaporlari )) olan bir hasta.

VEYA

2. Akut solunum yolu hastalığı olan VE semptomların başlamasından önceki son 14 gün içinde doğrulanmış veya olası bir COVID-19 vakası (temas tanımına bakın) ile temas halinde olan bir hasta.

VEYA

3. Şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonu (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı) olan VE hastaneye yatırılması gereken ve klinik durumu tam olarak açıklayan başka etiyolojisi olmayan bir hasta.

Olası vaka

COVID-19 testinin sonuçsuz olduğu şüpheli bir vaka.

• Laboratuvar tarafından bildirilen testin sonuçsuz olması.

Doğrulanmış vaka

Klinik belirti ve semptomlara bakılmaksızın, COVID-19 enfeksiyonu laboratuvar onaylı olan bir kişi.

Laboratuvar sayfası için bağlantı: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/laboratory-guidance

Temaslının tanımı

Temaslı, olası veya doğrulanmış bir vakanın semptomlarının başlamasından 2 gün önce ve 14 gün sonra aşağıdaki maruziyetlerden herhangi birini yaşayan kişidir:

1. Olası veya doğrulanmış bir vaka ile 1 metreden yakın ve 15 dakikadan uzun süre yüz yüze temas
2. Olası veya doğrulanmış bir vaka ile doğrudan fiziksel temas
3. Uygun kişisel koruyucu ekipman kullanmadan, olası veya doğrulanmış COVID-19 hastalığı olan bir hastaya doğrudan bakım¹ VEYA
4. Yerel risk değerlendirmelerinde belirtilen diğer durumlar

Not: asemptomatik doğrulanan vakalar için temas süresi, doğrulamaya neden olan numunenin alındığı tarihten sonraki 14 günün öncesindeki 2 gün olarak ölçülür.

(1) Dünya Sağlık Örgütü. COVID-19'dan şüphelenildiğinde sağlık bakımı sırasında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü: https://www.who.int/publications-detail/infection-prevention-and-control-during-health-care-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected-2020012