DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN 13.04.2020 TARİHLİ YENİ KORONAVİRÜS (COVID19) DURUM RAPORU
Son 24 saat içinde, yeni hiçbir ülke/bölge COVID-19 vakaları bildirmemiştir. Bacille Calmette-Guérin (BCG) aşısının (verem aşısı) insanları COVID-19 virüsü enfeksiyonuna karşı koruduğuna dair bir kanıt yoktur. Hala bu soruyu ele alan iki klinik çalışma devam etmektedir ve mevcut olduğunda DSÖ kanıtları değerlendirecektir.
13 Nisan 2020 Orta Avrupa Zaman Dilimine göre saat 10.00’da bildirilen veriler
ÖNEMLİ GELİŞMELER
- Son 24 saat içinde, yeni hiçbir ülke/bölge COVID-19 vakaları bildirmemiştir.
- Bacille Calmette-Guérin (BCG) aşısının (verem aşısı) insanları COVID-19 virüsü enfeksiyonuna karşı koruduğuna dair bir kanıt yoktur. Hala bu soruyu ele alan iki klinik çalışma devam etmektedir ve mevcut olduğunda DSÖ kanıtları değerlendirecektir. DSÖ kanıt yokken COVID-19'un önlenmesi için BCG aşısı yaptırmayı önermemektedir. Daha fazla bilgi için lütfen https://www.who.int/news-room/commentaries/detail/bacille-calmette-gu%C3%A9rin-(bcg)-vaccination-and-covid-19 adresini ziyaret ediniz.
|
SAYILARLA DURUM |
|
Total ve son 24 saatte yeni vaka sayıları |
|
Küresel |
|
1.773.084 doğrulanmış (76.498) |
|
111.652 ölüm (5702) |
|
Avrupa Bölgesi |
|
913.349 doğrulanmış (33.243) |
|
77.419 ölüm (3183) |
|
Amerika Bölgesi |
|
610.742 doğrulanmış (36.804) |
|
23.759 ölüm (2228) |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
|
121.426 doğrulanmış (1310) |
|
4125 ölüm (67) |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
|
99.713 doğrulanmış (3768) |
|
5107 ölüm (164) |
|
Güney Doğu Asya Bölgesi |
|
16.883 doğrulanmış (842) |
|
766 ölüm (38) |
|
Afrika Bölgesi |
|
10.259 (531) |
|
464 ölüm (21) |
|
DSÖ RİSK DEĞERLENDİRMESİ |
|
Küresel düzeyde: Çok Yüksek |
Şekil 1. Doğrulanmış COVID-19 vakalarının bildirildiği ülkeler, yönetim bölgeleri veya bölgeler, 13 Nisan 2020
SÜRVEYANS
Tablo 1. Laboratuvar tarafından doğrulanan COVID-19 vakalarının ve ölümlerin bildirildiği ülkeler, bölgeler veya alanlar, 13 Nisan 2020^
|
|
|
|
Bulaşma Sınıfı 2 |
Bildirilen son vakadan bu yana geçen gün sayısı |
|
Batı Pasifik Bölgesi |
||||
|
Çin |
83.597 (115) |
3351 (2) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Güney Kore |
10.537 (25) |
217 (3) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Japonya |
7255 (507) |
102 (4) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Avustralya |
6322 (33) |
61 (4) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Malezya |
4683 (153) |
76 (3) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Filipinler |
4648 (220) |
297 (50) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Singapur |
2532 (233) |
8 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Yeni Zelanda |
1064 (15) |
5 (1) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Vietnam |
262 (4) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Brunei |
136 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Kamboçya |
122 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Laos |
19 (3) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Fiji |
16 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Moğolistan |
16 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Papua Yeni Gine |
2 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Guam Adası |
133 (0) |
5 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Fransız Polinezyası |
53 (2) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Yeni Kaledonya |
18 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
10 |
|
Kuzey Marina Adaları |
11 (0) |
2 (0) |
Beklemede |
4 |
|
Avrupa Bölgesi |
||||
|
İspanya |
166.019 (4167) |
16.972 (619) |
Beklemede |
0 |
|
İtalya |
156.363 (4092) |
19.901 (431) |
Beklemede |
0 |
|
Almanya |
123.016 (2537) |
2799 (126) |
Beklemede |
0 |
|
Fransa |
94.382 (1595) |
14.374 (560) |
Beklemede |
0 |
|
Birleşik Krallık |
84.283 (5288) |
10.612 (737) |
Beklemede |
0 |
|
Türkiye |
56.956 (4789) |
1198 (97) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Belçika |
29.647 (1629) |
3600 (254) |
Beklemede |
0 |
|
Hollanda |
25.587 (1174) |
2737 (94) |
Beklemede |
0 |
|
İsviçre |
25.220 (400) |
858 (27) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Rusya |
18.328 (2558) |
148 (18) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Portekiz |
16.585 (598) |
504 (34) |
Beklemede |
0 |
|
Avusturya |
13.937 (130) |
350 (13) |
Beklemede |
0 |
|
İsrail |
10.878 (353) |
103 (7) |
Beklemede |
0 |
|
İsveç |
10.483 (332) |
899 (12) |
Beklemede |
0 |
|
İrlanda |
9655 (727) |
334 (14) |
Beklemede |
0 |
|
Polonya |
6674 (318) |
232 (24) |
Beklemede |
0 |
|
Norveç |
6415 (95) |
103 (5) |
Beklemede |
0 |
|
Romanya |
6300 (310) |
306 (24) |
Beklemede |
0 |
|
Danimarka |
6174 (178) |
273 (13) |
Beklemede |
0 |
|
Çekya |
5991 (89) |
138 (9) |
Beklemede |
0 |
|
Sırbistan |
3630 (250) |
80 (6) |
Beklemede |
0 |
|
Lüksemburg |
3281 (11) |
66 (4) |
Beklemede |
0 |
|
Ukrayna |
3102 (325) |
93 (10) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Finlandiya |
2974 (69) |
56 (7) |
Beklemede |
0 |
|
Belarus |
2578 (352) |
26 (3) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Yunanistan |
2114 (33) |
98 (5) |
Beklemede |
0 |
|
İzlanda |
1701 (12) |
8 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Moldova |
1662 (102) |
33 (3) |
Beklemede |
0 |
|
Hırvatistan |
1600 (66) |
23 (2) |
Beklemede |
0 |
|
Macaristan |
1458 (48) |
109 (10) |
Beklemede |
0 |
|
Estonya |
1309 (5) |
25 (1) |
Beklemede |
0 |
|
Slovenya |
1205 (17) |
53 (3) |
Beklemede |
0 |
|
Azerbaycan |
1098 (40) |
11 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Litvanya |
1062 (9) |
24 (1) |
Beklemede |
0 |
|
Ermenistan |
1039 (26) |
14 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Bosna Hersek |
1007 (59) |
38 (1) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Kazakistan |
979 (82) |
12 (2) |
Beklemede |
0 |
|
Özbekistan |
896 (100) |
4 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Kuzey Makedonya |
828 (0) |
34 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Slovakya |
742 (14) |
2 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Bulgaristan |
675 (14) |
29 (1) |
Beklemede |
0 |
|
Letonya |
651 (21) |
5 (2) |
Beklemede |
0 |
|
Andora |
639 (17) |
29 (1) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Kıbrıs |
633 (17) |
16 (1) |
Beklemede |
0 |
|
Arnavutluk |
446 (0) |
23 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Kırgızistan |
419 (42) |
5 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Malta |
278 (8) |
3 (0) |
Beklemede |
0 |
|
San Marino |
356 (0) |
35 (0) |
Genel bulaşma |
1 |
|
Karadağ |
267 (5) |
2 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Gürcistan |
266 (14) |
3 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Lihtenştayn |
80 (0) |
1 (0) |
Beklemede |
2 |
|
Monako |
54 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Vatikan |
8 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Kosova3 |
362 (79) |
7 (0) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Man Adası |
226 (22) |
1 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Guernsey Adası |
209 (9) |
6 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Jersey Adası |
198 (0) |
4 (0) |
Beklemede |
1 |
|
Faroe Adaları |
184 (0) |
0 (0) |
Beklemede |
5 |
|
Cebelitarık |
129 (16) |
0 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Grönland |
11 (0) |
0 (0) |
Beklemede |
7 |
|
Güney Doğu Asya |
||||
|
Hindistan |
9152 (796) |
308 (35) |
Beklemede |
0 |
|
Endonezya |
4241 (0) |
373 (0) |
Genel bulaşma |
1 |
|
Tayland |
2579 (28) |
40 (2) |
Beklemede |
0 |
|
Bangladeş |
621 (0) |
34 (0) |
Beklemede |
1 |
|
Sri Lanka |
210 (11) |
7 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Myanmar |
41 (3) |
4 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Maldivler |
20 (1) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Nepal |
12 (3) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Butan |
5 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
10 |
|
Doğu Timor |
2 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Doğu Akdeniz Bölgesi |
||||
|
İran |
71.686 (1657) |
4474 (117) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Pakistan |
5374 (336) |
93 (7) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Suudi Arabistan |
4462 (429) |
59 (7) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
4123 (387) |
22 (2) |
Beklemede |
0 |
|
Katar |
2979 (251) |
7 (1) |
Beklemede |
0 |
|
Mısır |
2065 (126) |
159 (13) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Fas |
1661 (116) |
118 (7) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Irak |
1352 (34) |
76 (4) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Kuveyt |
1234 (80) |
1 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Bahreyn |
1136 (96) |
6 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Umman |
727 (128) |
4 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Tunus |
707 (22) |
31 (3) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Lübnan |
630 (11) |
20 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Afganistan |
607 (52) |
19 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Ürdün |
389 (8) |
7 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Cibuti |
215 (28) |
2 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Somali |
25 (4) |
2 (1) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Libya |
25 (0) |
1 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Suriye |
25 (0) |
2 (0) |
Genel bulaşma |
1 |
|
Sudan |
19 (0) |
2 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Yemen |
1 (0) |
0 (0) |
Beklemede |
2 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
İşgal altındaki Filistin bölgesi |
271 (3) |
2 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Amerika Bölgesi |
||||
|
Amerika Birleşik Devletleri |
524.514 (31.633) |
20.444 (1928) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Kanada |
23.702 (1158) |
674 (74) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Brezilya |
20.727 (1089) |
1124 (68) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Ekvador |
7466 (209) |
333 (18) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Şili |
7213 (286) |
80 (7) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Peru |
6848 (951) |
181 (12) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Meksika |
4219 (375) |
273 (40) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Panama |
3234 (260) |
79 (5) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Dominik Cumhuriyeti |
2967 (347) |
173 (47) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Kolombiya |
2709 (236) |
100 (20) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Arjantin |
1975 (0) |
82 (0) |
Genel bulaşma |
1 |
|
Küba |
669 (49) |
18 (2) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Kosta Rika |
577 (19) |
3 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Uruguay |
501 (7) |
7 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Honduras |
393 (1) |
25 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Bolivya |
300 (25) |
24 (4) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Venezuela |
171 (0) |
9 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Guatemala |
153 (16) |
3 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Paraguay |
134 (1) |
6 (0) |
Genel bulaşma |
0 |
|
El Salvador |
125 (7) |
6 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Trinidad ve Tobago |
112 (3) |
8 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Jamaika |
69 (4) |
4 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Barbados |
68 (1) |
4 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Bahamalar |
42 (0) |
8 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Guyana |
37 (0) |
6 (0) |
Vaka kümeleri |
3 |
|
Haiti |
31 (0) |
2 (0) |
Genel bulaşma |
1 |
|
Antigua ve Barbuda |
21 (0) |
2 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Dominika |
16 (0) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Saint Lucia |
15 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Grenada |
14 (0) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Belize |
13 (3) |
2 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Saint Kitts and Nevis |
12 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Saint Vincent ve Grenadinler |
12 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Nikaragua |
9 (2) |
1 (0) |
Beklemede |
0 |
|
Surinam |
10 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
9 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Porto Riko |
897 (109) |
44 (2) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Martinik |
156 (1) |
6 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Guadeloupe |
143 (0) |
8 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Aruba |
92 (0) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Fransız Ginesi |
86 (0) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Cayman Adaları |
53 (8) |
1 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Amerikan Virgin Adaları |
51 (0) |
1 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Bermuda |
50 (2) |
4 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Sint Maarten |
50 (0) |
9 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Saint Martin |
33 (0) |
2 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Coraçao |
14 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Montserrat |
9 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Turks ve Caicos Adaları |
9 (1) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Saint Barthelemy |
6 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
13 |
|
Falkland (Malvinas) Adaları |
5 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Anguilla |
3 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
9 |
|
Karayip Hollandası |
3 (1) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Britanya Virgin Adaları |
3 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
12 |
|
Saint Pierre ve Miquelon |
1 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
5 |
|
Afrika Bölgesi |
||||
|
Güney Afrika |
2173 (145) |
25 (0) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Cezayir |
1914 (89) |
293 (18) |
Genel bulaşma |
0 |
|
Kamerun |
803 (0) |
10 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Gana |
566 (158) |
8 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Fildişi Sahilleri |
533 (0) |
4 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Nijer |
529 (38) |
12 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Burkina Faso |
443 (0) |
19 (0) |
Vaka kümeleri |
2 |
|
Mauritius |
324 (5) |
9 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Nijerya |
323 (5) |
10 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Senegal |
280 (2) |
2 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Gine |
250 (0) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
1 |
|
Demokratik Kongo Cumhuriyeti |
235 (12) |
20 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Kenya |
197 (6) |
8 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Ruanda |
126 (6) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Madagaskar |
106 (2) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Mali |
87 (0) |
7 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Togo |
76 (3) |
3 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Etiyopya |
71 (2) |
3 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Kongo |
70 (10) |
5 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Gabon |
57 (8) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Uganda |
54 (1) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Liberya |
50 (2) |
5 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Zambiya |
43 (3) |
2 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Gine-Bissau |
39 (1) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Benin |
35 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Eritre |
34 (1) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Tanzanya |
32 (0) |
3 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Mozambik |
20 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Angola |
19 (0) |
2 (0) |
Sporadik vakalar |
4 |
|
Çad |
18 (7) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Ekvator Ginesi |
18 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
3 |
|
Namibya |
16 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
7 |
|
Esvatini |
14 (2) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Zimbabwe |
14 (1) |
3 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Botsvana |
13 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
3 |
|
Malavi |
13 (1) |
2 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Orta Afrika Cumhuriyeti |
11 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Seyşeller |
11 (0) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
6 |
|
Sierra Leone |
10 (2) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
Gambiya |
9 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
1 |
|
Yeşil Burun Adaları (Cape Verde) |
7 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
6 |
|
Moritanya |
7 (0) |
1 (0) |
Sporadik vakalar |
2 |
|
Burundi |
5 (2) |
0 (0) |
Sporadik vakalar |
0 |
|
São Tomé ve Príncipe |
4 (0) |
0 (0) |
Beklemede |
6 |
|
Güney Sudan |
4 (0) |
0 (0) |
Beklemede |
1 |
|
Bölgeler ** |
||||
|
Reunion Adası |
389 (1) |
0 (0) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Mayotte Adası |
207 (16) |
3 (1) |
Vaka kümeleri |
0 |
|
Tüm bölgeler için ara toplam |
1.772.372 (76.498) |
111.640 (5701) |
|
|
|
Uluslararası Taşıt (Diamond Princess) |
712 (0) |
12 (1) |
Uygulanamaz 4 |
28 |
|
Genel Toplam |
1.773.084 (76.498) |
111.652 (5702) |
|
|
(^) Rakamlar hem ülke içindeki, hem de ülkesine geri gönderilen vakaları içerir.
(^^) Kullanılan isimler ve bu yayındaki materyalin sunumu, DSÖ tarafından herhangi bir ülkenin, bölgenin, şehrin veya otoritenin yasal statüsü, yetkileri veya hudutlarının sınırlandırılması ile ilgili herhangi bir fikrin ifade edildiği anlamına gelmemektedir. Haritalardaki noktalı ve kesik çizgiler, henüz tam olarak anlaşmaya varılamayan yaklaşık kenarlık çizgilerini temsil etmektedir.
(1) Vaka sınıflandırmaları DSÖ’nün https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) adresindeki COVID-19 vaka tanımlarına dayanmaktadır.
(2) Bulaşma sınıflandırması, ülkelerin/bölgelerin kendilerini raporlama sürecine dayanır. Sınıflandırmalar haftalık olarak gözden geçirilir ve yeni bilgiler elde edildikçe yükseltilebilir veya derecesi düşürülebilir. Belirli bir ülke/bölge içindeki tüm konumlar eşit şekilde etkilenmez; birden fazla bulaşma türünün yaşandığı ülkeler/bölgeler bildirilen en yüksek kategoride sınıflandırılır. Belirli bir bulaşma kategorisi içinde, farklı ülke/bölgelerde, farklı vaka sayısı, vakaların yeniliği ve diğer faktörlerle belirtildiği üzere farklı bulaşma dereceleri olabilir.
Terimler:
- Vaka yok: Doğrulanmış vakası olmayan ülkeler/bölgeler (tabloda gösterilmemiştir)
- Sporadik vakalar: İmporte veya yerel olarak tespit edilen bir veya daha fazla vakanın bulunduğu ülkeler/bölgeler
- Vaka kümeleri: Zaman, coğrafi konum ve/veya ortak maruziyetlerle kümelenmiş vakalar yaşayan ülkeler/bölgeler
- Genel bulaşma: Aşağıdakilerin dahil olduğu, ancak bunlarla sınırlı olmayarak faktörlerin değerlendirilmesi yoluyla tanımlanan, daha büyük yerel bulaşma salgınları yaşayan ülkeler/bölgeler:
- Bulaşma zincirlerine bağlanamayan çok sayıda vaka
- Gözlemci laboratuvar sürveyansından çok sayıda vaka
- Ülkenin/bölgenin çeşitli yerlerinde, birden fazla ilişkisiz vaka kümesi
(3) Kosova'ya yapılan tüm atıflar Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 1244 (1999) sayılı kararı bağlamında anlaşılmalıdır.
(4) Uluslararası taşıt (Diamond Princess) artık kullanılmadığından, bulaşma sınıflandırması uygulanamamaktadır.
** "Bölgeler", bölgeleri, alanları, denizaşırı bağımlılıkları ve benzer statüye sahip diğer yetki alanlarını içerir.
Raporlama yöntemlerindeki farklılıklar, geriye dönük veri birleştirme ve raporlama gecikmeleri nedeniyle, yeni vakaların sayısı her zaman dün ve bugünün toplamları arasındaki kesin farkı yansıtmayabilir. DSÖ COVID-19 Durum Raporları, onaylanmış COVID-19 vakalarının resmi sayılarını sunmaktadır; bu nedenle DSÖ raporları ile farklı kabul etme kriterleri ve veri kesme süreleri kullanan diğer COVID-19 veri kaynakları arasında, farklılıklar olması beklenmektedir.
Şekil 1. 13 Nisan 2020 tarihine kadar tam rapor günleriyle, doğrulanmış COVID-19 vakalarının, rapor tarihine ve DSÖ bölgesine göre epidemik eğrisi
HAZIRLIK VE YANIT
- 2019-nCoV ile ilgili tüm teknik rehberlik belgelerini görüntülemek için lütfen bu adresi ziyaret edin: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance
- DSÖ, laboratuvar teşhisi, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgını bağlamında evde bakım ve sağlık ortamlarında maske kullanımı ile ilgili tavsiyeler, klinik yönetimi, sağlık ortamlarında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü, yeni koronavirüs şüphesi olan hastalar için evde bakım , risk iletişimi ve topluluk katılımı ve yeni koronavirüs (2019-nCoV) bulaşan insanlar için Global Sürveyans gibi geçici rehberler geliştirmiştir.
- DSÖ, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) ile yakın işbirliği içinde çalışmaktadır ve kabin ekibine ve havaalanı çalışanlarına ülke sorgularına dayanarak tavsiyelerde bulunmak üzere ortaklaşa bir rehber belge geliştirmiştir. Rehber, IATA web sayfasında bulunabilir.
- DSÖ, vakaların bildirildiği Üye Devletler ile düzenli ve doğrudan temas halindedir. DSÖ ayrıca durum hakkında diğer ülkeleri bilgilendirmekte ve talep halinde destek sağlamaktadır.
- DSÖ, sürveyans, epidemiyoloji, modelleme, teşhis, klinik bakım ve tedavi ve hastalığı tanımlamanın, yönetmenin ve ilerlemeyi sınırlamanın diğer yollarıyla ilgili küresel çalışmaları koordine etmek için araştırmacılar ve diğer uzman ağlarıyla birlikte çalışmaktadır. DSÖ, mevcut durumu dikkate alacak şekilde güncellenen ülkeler için geçici bir rehber yayınlamıştır.
- Doğrulanmış hastaların tanımlanması ve yönetiminde gerekli malzemeler için hastalıkla mücadele malzemelerin bulunduğu paketler hazırlanmıştır.
- Hayvanlardan insanlara bulaşma riskini azaltmak için önerilerde bulunulmuştur.
- DSÖ, yeni koronavirüs (2019-nCoV) salgınıyla ilgili olarak uluslararası trafik için güncellenmiş bir tavsiye yayınlanmıştır.
- Teşhis, aşılar ve terapötiklerin hızlandırılması için Ar-Ge planı etkinleştirilmiştir.
- DSÖ, yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüsleri hakkında genel bilgi sağlamak için çevrimiçi kurslar geliştirmiştir. COVID-19 kurslarını https://openwho.org/channels/covid-19 adresinde ve ek ulusal dillerdeki kursları https://openwho.org/channels/covid-19-national-languages adresinde bulabilirsiniz. DSÖ özellikle aşağıdaki konular hakkında çevrimiçi kurslar geliştirmiştir:
- Go.Data'ya Giriş - Saha veri toplama, bulaşma zincirleri ve temaslı takibi. Go.Data aracı, alan verisi toplama, temaslı takibi ve bulaşma zincirlerinin görselleştirilmesine odaklanarak, salgının incelenmesini desteklemek amacıyla dünyadaki DSÖ personelinin, Üye Devletlerin ve ortakların kullanımına açıktır.
- Yeni koronavirüsler de dahil olmak üzere ortaya çıkan solunum virüslerine genel bir giriş (Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Hintçe, Hint İşaret Dili, Farsça, Portekizce, Sırpça ve Türkçe olarak mevcuttur)
- Şiddetli Akut Solunum Yolu Enfeksiyonları için klinik bakım (İngilizce, Fransızca, Rusça, Endonezya Dili ve Vietnamca olarak mevcuttur)
- Solunum yolu hastalıkları için sağlık ve güvenlik bilgilendirmesi - ePROTECT (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili ve Portekizce olarak mevcuttur)
- Yeni Koronavirüs (COVID-19) için Enfeksiyon Önleme ve Kontrol (Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça, İspanyolca, Endonezya Dili, İtalyanca, Japonca, Portekizce ve Sırpça olarak mevcuttur)
- Ülke hazırlığı ve müdahalesini desteklemek için COVID-19 Operasyonel Planlama Yönergeleri ve COVID-19 İş Ortakları Platformu (İngilizce olarak mevcuttur ve yakında ek dillerde sunulacaktır)
- DSÖ, yeni bir virüs salgını oluşmasında kritik olan erken soruşturmalar konusunda rehberlik etmektedir. Sürveyans ve vaka tanımları için önerileri iyileştirmek, COVID-19'un temel epidemiyolojik bulaşma özelliklerini nitelendirmek, yayılma, şiddet, hastalık spektrumu ve toplum üzerindeki etkiyi anlamak ve vaka izolasyonu, temaslı takibi ve izolasyon gibi karşı önlemlerin uygulanması için operasyonel modelleri bildirmek için, protokollerden toplanan veriler kullanılabilir. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/early-investigations adresinde çeşitli protokoller mevcuttur. Bu protokollerden biri erken COVID-19 vakalarının ve temaslılarının araştırılması içindir (“İlk Birkaç X (FFX) Vakaları ve 2019-yeni koronavirüs (2019-nCoV) enfeksiyonu için temaslı araştırma protokolü”[the “First Few X (FFX) Cases and contact investigation protocol for 2019-novel coronavirus (2019-nCoV) infection”]) (https://www.who.int/publications-detail/the-first-few-x-(ffx)-cases-and-contact-investigation-protocol-for-2019-novel-coronavirus-(2019-ncov)-infection ). Protokol, herhangi bir ülkede tespit edilen ilk COVID-19 enfeksiyonu vakalarının temel klinik, epidemiyolojik ve virolojik özelliklerini erkenden anlamak, vakaları yönetmek ve enfeksiyonun potansiyel yayılımını ve etkisini azaltmak için halk sağlığı rehberliğinin geliştirilmesi ve güncellenmesini bildirmek için tasarlanmıştır.
HALK İÇİN TAVSİYELER
COVID-19'un yayıldığı bir bölgede değilseniz, bu bölgelerin birinden seyahat etmediyseniz veya kendini iyi hissetmeyen biriyle yakın temasta değilseniz, virüsü kapma şansınız şu anda düşüktür. Fakat durum hakkında stresli ve endişeli olabileceğiniz anlaşılabilir bir durumdur. Makul önlemler alabilmeniz için risklerinizi doğru bir şekilde belirlemenize yardımcı olacak gerçekleri elde etmek iyi bir fikirdir. (Sık Sorulan Sorulara bakınız: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses ) Sağlık uzmanınız, ulusal halk sağlığı yetkilileriniz ve işvereniniz, COVID-19 ve bölgenizde olup olmadığı konusunda doğru bilgi kaynaklarıdır. Yaşadığınız yerdekii durumdan haberdar olmak ve kendinizi korumak için uygun önlemleri almak önemlidir. (Bkz. Herkes için koruma önlemleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public ).
COVID-19 salgınının olduğu bir bölgede iseniz, enfeksiyon riskini ciddiye almanız gerekir. Ulusal ve yerel sağlık yetkilileri tarafından verilen tavsiyelere uymalısınız. Çoğu insan için COVID-19 sadece hafif bir hastalığa neden olsa da, bazı insanları oldukça hasta edebilir. Daha da nadiren, hastalık ölümcül olabilir. Yaşlı insanlar ve önceden mevcut tıbbi durumları (yüksek tansiyon, kalp problemleri veya diyabet gibi) olanlar, hastalığa karşı daha savunmasız görünmektedir. (Bkz. COVID-19'un yayıldığı bölgelerde olan veya bu bölgeleri ziyaret etmiş (son 14 günde) kişiler için koruma önlemleri: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public ).
VAKA TANIMLARI
DSÖ, insan enfeksiyonları için Global Sürveyans'ı, vaka tanımlarını içeren koronavirüs hastalığı (COVID-19) belgesi ile periyodik olarak güncellemektedir (https://www.who.int/publications-detail/global-surveillance-for-human-infection-with-novel-coronavirus-(2019-ncov) ).
Kaynağı kolay bulabilmek için vaka tanımları aşağıda yer almaktadır.
Şüpheli vaka
- Akut solunum yolu hastalığı olan (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı), VE klinik durumu tam olarak açıklayan başka bir etiyolojisi olmayan VE semptom başlangıcından önceki 14 gün içinde COVID-19 hastalığının lokal bulaşmasını bildiren bir ülkeye/bölgeye veya alana seyahat ya da burada ikamet öyküsü (bkz. Durum raporu (https://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/KoronaVirusDurumRaporlari )) olan hasta.
VEYA
- Akut solunum yolu hastalığı olan VE semptomların başlamasından önceki son 14 gün içinde doğrulanmış veya olası bir COVID-19 vakası (temas tanımına bakın) ile temas halinde olan hasta.
VEYA
- Şiddetli akut solunum yolu enfeksiyonu (ateş ve solunum yolu hastalığının en az bir belirtisi/semptomu (örn. Öksürük, nefes darlığı) olan VE hastaneye yatırılması gereken ve klinik durumu tam olarak açıklayan başka etiyolojisi olmayan hasta.
Olası vaka
- COVID-19 testinin sonuçsuz olduğu şüpheli vaka.
- Laboratuvar tarafından bildirilen testin sonuçsuz olması.
VEYA
- Herhangi bir nedenle testi yapılamayan şüpheli vaka.
Doğrulanmış vaka
Klinik belirti ve semptomlara bakılmaksızın, COVID-19 enfeksiyonu laboratuvar onaylı olan kişi.
Laboratuvar sayfası için bağlantı: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/laboratory-guidance
Temaslının tanımı
Temaslı, olası veya doğrulanmış bir vakanın semptomlarının başlamasından 2 gün önce ve 14 gün sonra aşağıdaki maruziyetlerden herhangi birini yaşayan kişidir:
- Olası veya doğrulanmış bir vaka ile 1 metreden yakın ve 15 dakikadan uzun süre yüz yüze temas
- Olası veya doğrulanmış bir vaka ile doğrudan fiziksel temas
- Uygun kişisel koruyucu ekipman kullanmadan, olası veya doğrulanmış COVID-19 hastalığı olan bir hastaya doğrudan bakım1 VEYA
- Yerel risk değerlendirmelerinde belirtilen diğer durumlar
Not: asemptomatik doğrulanan vakalar için temas süresi, doğrulamaya neden olan numunenin alındığı tarihten sonraki 14 günün öncesindeki 2 gün olarak ölçülür.
(1) Dünya Sağlık Örgütü. COVID-19'dan şüphelenildiğinde sağlık bakımı sırasında enfeksiyonun önlenmesi ve kontrolü: https://www.who.int/publications-detail/infection-prevention-and-control-during-health-care-when-novel-coronavirus-(ncov)-infection-is-suspected-20200125